Herhaling 12

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Herhaling 12

Alle leerdoelen van 12 op een rijtje

Schrijf op het blad wat je hebt gekregen of je de leerdoelen snapt

Rood= ken ik NIET

Oranje= ken ik een BEETJE

Groen= ken ik WEL

Leerdoelen

12.1.1 Je kunt de bestanddelen van bloed noemen met hun kenmerken en functies.

samenstelling bloed

Bloedplasma

12.1.1 

Ontstaan bloedcellen

Stamcellen

12.1.1 

Leerdoelen

12.2.1 Je kunt in de dubbele bloedsomloop van de mens de kleine en de grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies.

12.2.2 Je kunt de drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.

12.2.3 Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen en je kunt de samenstelling van het bloed daarin aangeven.

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop

(hart & longen)

Grote bloedsomloop

(hart & de rest

12.2.1

12.2.2 Je kunt de drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.

Namen van bloedvaten:

Van het hart naar orgaan: slagader

Van orgaan naar het hart: ader

+ de naam van het orgaan

Dus hoe noem je de ader die naar 

de nier toegaat?

12.2.3

De poortader

Tussen de darmen+ maag en de lever

= zuurstof arm maar vol met voedingsstoffen (uit de darmen en maag)

vervoert bloed van de darmwand naar de lever, in de darmwand krijgt hij de voedingsstoffen

12.2.3

Leerdoelen

12.3.1 Je kunt de delen van het hart en de aansluitende bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.

12.3.2 Je kunt beschrijven hoe een hartslag verloopt.

Het hart

Je ziet hier het buitenaangezicht van het hart.

Het hart = een holle spier

Om het hart lopen kransslagaders om zuurstof en voedingsstoffen aan het hart te geven.

12.3.1 

Het hart aan de binnenkant

12.3.2

Leerdoelen

12.4.1 Je kunt de gevolgen van hart- en vaatziekten noemen en aangeven hoe je de kans op hart- en vaatziekten kunt verkleinen.

Hoge en lage bloeddruk

Lage bloeddruk

Duizeligheid, vermoeidheid en 

flauwvallen.

Komt niet vaak voor

Hoge bloeddruk

Hoofdpijn en bloedvaten en organen 

beschadigen

Komt vaker voor

12.4.1

Slagaderverkalking

Vettige stoffen plakken aan de wand --> ontstaan slagaderverkalking.

Cholesterol is de vettige stof die het meest zorgt voor slagaderverkalking.

De wanden van de slagaders worden minder elastisch.

12.4.1

Hart- en vaatziekten voorkomen

Kan erfelijk zijn > medicatie om cholesterolgehalte te verlagen

12.4.1

Leerdoelen

12.5.1 Je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen.

Wat doet je lymfevatenstelsel?

• Lymfevaten vervoeren lymfe naar de lymfeknopen (of lymfeklieren).
• In de lymfeklieren wordt de lymfe gecontroleerd op de aanwezigheid van ziekteverwekkers en afvalstoffen.
• Dit gebeurt door de witte bloedcellen. 
• Bij veel ziekteverwekkers zwelt een lymfeklier op

12.5.1

Lymfestelsel

12.5.1

Lymfeknoop

12.5.1

lymfe

De lymfevaten bevatten ook kleppen zodat het lymfevloeistof maar 1 kant op gaat.

12.5.1

Leerdoel

12.6.1 Je kunt beschrijven hoe je je tegen ziekteverwekkers kunt beschermen.

Afweer

Ziekteverwekkers worden tegengehouden door een aantal dingen

Hoornlaag: bovenste laag van de huid

Talg: laagje op je huid

Slijmvliezen: in je neus, mond en longen

Speeksel: zitten stoffen in die bacteriën doden

Maagsap: erg zuur en maakt bacteriën dood (1-4pH)

Reactie lichaam: koorts, temp lichaam stijgt hier kunnen bac. niet tegen

12.6.1 

tegen een infectie:

• Opperhuid/hoornlaag
• Slijmvliezen
• Maagzuur

van een infectie:

• Koorts
• Medicijnen bv. antibiotica
• Witte bloedcellen
• Antistoffen
  

Bescherming

Bestrijden

12.6.1