Herhaling klas 2 VMBO PWW

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 2

Herhaling Leerstof: 'Een Duurzaam Huis'

Klas 2 vmbo - Voorbereiding PWW 1

Bij het bouwen van de kabouterkamer hebben we verschillende stappen doorlopen.

1. Opdracht van de opdrachtgever gekregen -> brainstormen 

2. Eisen + oplossingen bedenken 

3. Schetsen

4. Technische tekening 

5. Ontwerp bouwen 

De techniekvaardigheden kwamen veel terug in het bouwen van de kabouterkamer. Op de website zijn deze terug te vinden in de presentatie op de pagina van 'Techniekvaardigheden'

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Onderzoek-/Ontwerpproces
• Stappen doorlopen bij het bouwen van een huis 
• Techniekvaardigheden

Met het milieu bedoelen we alle natuur. 

Dus: de omgeving waarin mensen, planten en dieren leven. 

Duurzaamheid is het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie (3P's) om de aarde niet uit te putten. 

Primaire levensbehoefte =

- Water, zuurstof en voedsel

(wat nodig is om te overleven) 

Secundaire levensbehoefte =

- Producten die het leven prettiger/makkelijker maken. (bijv. een tv, auto of telefoon) 

Alle producten die je gebruikt hebben invloed op het milieu. 

De kringloop zorgt ervoor dat de levensduur van goederen met minstens de helft wordt verlengd en werkt op die manier mee aan een duurzame samenleving. 

Hergebruiken = Belangrijk, zo zijn er minder grondstoffen nodig + bespaar je op CO2 uitstoot

Kringlopen

3 P's

Duurzaamheid gaat om evenwicht tussen de mens, planeet en winst. Wanneer er geen evenwicht is, zullen de andere delen hieronder lijden.

Bijvoorbeeld: Als een bedrijf winst maakt, maar daarbij wordt er veel CO2 uitgestoten en er zijn slechte arbeidsomstandigheden. Dit is niet duurzaam, aangezien de Planet en People onder de Profit lijden.

Gevolgen van niet duurzaam handelen

Check vragen - Wat kun jij nu vertellen over...

• Milieu
• Invloed van de consument op het milieu
• Belang van hergebruiken
• Primaire- en Secundaire levensbehoeften
• Duurzaamheid & de 3 P's

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Constructies
• Zelfde vorm OF zelfde functie bij constructies (voorbeelden) 
• Maten omrekenen  
• Schaal 

Warmtetransport

Warmtetransport = Verplaatsen van warmte 

Dit kan op 3 manieren:

1. Straling (zonder tussenstof)
2. Stroming  (vaak door water of lucht)
3. Geleiding (door geleidende materialen)

Welke vorm van warmtetransport zie je bij 1 t/m 3?

1 = stroming, 2 = geleiding, 3 = straling

CV-ketel

CV = Centrale verwarming

Bestaat uit deze onderdelen:

• radiator
• warm/koude leidingen
• thermostaat
• ketel
• pomp
• expansievat

Isoleren

Isolator = Slechte warmtegeleider 

Isoleren = Warmte binnenhouden 

Warmte verlies kun je tegengaan door:

• Straling -> Terugkaatsen met bijv. folie
• Stroming -> Gaten en Kieren dichtmaken
• Geleiding -> Isolatoren gebruiken (slecht geleidende materialen)

Duurzaam verwarmen

In een CV ketel wordt aardgas verbrand. 

Daarbij komt CO2 vrij. 

Duurzame manieren van verwarmen zijn beter voor het milieu doordat deze minder CO2 produceren. 

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Warmtetransport
• Stroming
• Straling
• Geleiding
• Geleiders / isolatoren
• Isoleren (warmte binnenhouden) + manieren van
• Centrale Verwarming + onderdelen
• Duurzaam verwarmen 

Stofeigenschappen

Stofeigenschappen: kenmerken van een stof, zijn altijd hetzelfde ook als je de hoeveelheid verandert. 

(Stoffen herken je dus aan de stofeigenschappen)

Voorbeelden van stofeigenschappen zijn:

• Fase
  
• Geur
  
• Kleur
  
• Smaak
  

Doorzichtigheid

Giftigheid

Fasen

Stoffen kunnen in 3 fasen voorkomen:

1. Gasvormig 

2. Vloeibaar

3. Vast 

Als een stof van één fase overgaat naar een andere, dan spreken we van een faseovergang. 

Stofeigenschappen

Hout, Metaal, Beton, Kunststof

Materiaal	Voordelen	Nadelen	Stofeigenschappen
Hout	Makkelijk te bewerken	beschermen tegen weersomstandigheden is een natuurproduct	Vaste fase Bruin Brandbaar
Metaal	Heel stevig	geleid goed warmte/stroom	Vaste fase Hardheid (groot) Geleid goed
Beton	Sterk materiaal	Heel zwaar, veel gewicht op een constructie	Vaste fase (na uitharden) Grijs
Kunststof	Makkelijk te bewerken en geleid slecht warmte/stroom	Gemaakt van aardolie, schadelijk voor het milieu	Vaste fase Geleid slecht

Duurzame materialen kiezen...

De 3 P's moeten in evenwicht zijn! 

TIPS:

- Bekijk de herkomst van het product / materiaal

- Koop lokaal! 

- Bekijk de CO2 uitstoot (productie / vervoer) 

- Arbeidsomstandigheden 

- Gaat het lang mee? 

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Stofeigenschappen
• Fasen
• Faseovergangen 
• Voorkomende eigenschappen; hout, metaal, kunststof, beton
• Hoe maak je duurzame keuzes voor materialen?

Elektronen

Als ergens elektriciteit doorheen loopt betekent dit, dat er elektronen door kabels en apparaten stromen. Deze dragen een elektrische lading met zich mee. 

-> Elektronen zijn hele kleine energiepakketjes.

Stroomkringen

vermogen = hoeveel elektrische energie een apparaat in een seconde gebruikt. 

Het vermogen druk je uit in Watt (W).

stroomsterkte = hoeveelheid elektronen. Stroomsterkte heeft de eenheid Ampère (A).

spanning = hoeveel energie de elektronen hebben. Spanning heeft de eenheid Volt (V). 

Vraag:

Waarom is de binnenkant van een snoer van koper en de buitenkant van kunststof?

Hoe kun je stroom besparen?

- vervang oude apparaten 

- zet apparaten uit

- zet lampen uit

- ledlampen

- waslijn i.p.v. droger

Antwoord: 

- Koper is een metaal, metalen geleiden goed stroom. 

- Kunststof is een isolator, deze geleid slecht. 

Door het metaal kan de stroom vervoerd worden en door het kunststof kun je het snoer veilig aanraken zonder een schok te krijgen. 

Vraag:

Waarom is de binnenkant van een snoer van koper en de buitenkant van kunststof?

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Elektronen
• Stroomkringen
• Schakelaar
• Batterij
• Vermogen
• Schakeling tekenen

Energiebronnen

Fossiele brandstoffen = grijze stroom

-> CO2 komt vrij en draagt bij aan de opwarming van de aarde. 

Groene of duurzame stroom = milieuvriendelijke 

opgewekt. Schone, onuitputtelijke bronnen (geef OF minder CO2 uitstoot)

Broeikaseffect

CO2 is een broeikasgas: het houdt warmte vast. 

Gassen in de dampkring houden warmte vast. Dit wordt het natuurlijk broeikaseffect genoemd. 

Het natuurlijke broeikaseffect is versterkt: het versterkte broeikaseffect. Hierbij ligt de oorzaak bij de mens. -> gevolg = opwarming aarde

gevolgen klimaatverandering:

- Je verklaart hoe jij als consument invloed hebt op je omgeving.

- Je beschrijft hoe je duurzaam kan omgaan met je water en voedsel (people & planet).

• Wat is het belang van duurzame voedselindustrie/waterverbruik?
• Welke impact heb jij als consument?
• Hoe zou je kunnen verduurzamen?

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Grijze stroom 
• Fossiele brandstoffen
• Groene stroom
• Broeikaseffect
• Versterkt broeikaseffect 
• Klimaatverandering 

Biodiversiteit

Een bepaald gebied met alle dieren en planten en omgevingsfactoren noem je een ecosysteem. 

De soortenrijkdom, dus de hoeveelheid verschillende soorten planten en dieren, noem je de biodiversiteit. 

De verschillende soorten op aarde houden de natuur in balans. Samen vormen ze een levende en productieve natuur.

Check vragen - Wat kun jij vertellen over...

• Voedselindustrie 
• Water
• Biodiversiteit 
• Impact consument (water/voedsel) 
• Duurzame tips