H4 Water 2020

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Water

H4 Water

Leerdoelen

• Je kunt tekenen hoe een waterdeeltje is opgebouwd.
  
• Je kunt de 2 functies van water in levende wezens noemen.
  
• Je kunt de 3 fasen van water noemen en uitleggen wat er bij elke fase anders is aan de bewegingen van de moleculen.
  
• Je kunt uitleggen hoe de 6 faseovergangen heten en uitleggen hoe de ene fase in de andere overgaat.
  

vervolg leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de waterkringloop werkt.
  
• Je kunt voorbeelden noemen hoe opgeloste stoffen in het water de organismen die erin leven beinvloeden.
  
• Je kunt uitleggen waarom het zeewater veel zouter is dan het water van de meeste rivieren en meren.
  
• .
  

vervolg leerdoelen deel 2 les

• Je kunt uitleggen waardoor sommige dingen op water blijven drijven, andere dingen erin zinken of blijven zweven
• Je kunt de dichtheid van stoffen en voorwerpen berekenen.
  
• Je kunt ook de massa of het volume berekenen als de dichtheid bekend is.
  

Hier gaan we morgen experimenten mee uitvoeren !

Water = H2O

Molecuul

Voorbeeld molecuul en atomen

Water (                 ) bestaat uit watermoleculen.

Watermoleculen bestaan uit twee soorten atomen, waterstof (H) en zuurstof (O).

Een watermolecuul bestaat uit 2 waterstofatomen en 1 zuurstofatoom

H​2​​O

Cohesie en adhesie

Cohesie 

Is de aantrekking tussen moleculen van dezelfde soort

Er ontstaat een bol oppervlakte. Bijvoorbeeld de aantrekking tussen watermoleculen, er vormt zich een druppel

Cohesie en adhesie

Adheseie 

Is de aantrekking tussen moleculen van verschillende soorten.

Er ontstaat een hol oppervlakte.

Hoe komt het dat sommige insecten op water kunnen lopen?

Water heeft een grote oppervlaktespanning, doordat moleculen elkaar stevig vasthouden. 

Fasen van water

• Vast: IJs, sneeuw, hagel
• Vloeibaar: water, regen, mist
  
• gasvormig: waterdamp (onzichtbaar!!)

Fase-overgangen

vaste stof

Heeft een eigen volume.

Heeft een eigen vorm.

De deeltjes liggen steeds op dezelfde plaats,

bewegen een heel klein beetje.

Ze trekken elkaar sterk aan.

Er is weinig ruimte tussen de deeltjes.

vloeistof

Heeft een eigen volume.

Heeft geen eigen vorm.

De deeltjes bewegen door elkaar heen, trekken elkaar een beetje aan.

Er is een beetje ruimte tussen de deeltjes.

gas

Heeft geen eigen volume.

Heeft geen eigen vorm.

De deeltjes bewegen op hoge snelheid door elkaar. Ze trekken elkaar niet aan.

Er is heel veel ruimte tussen de deeltjes

ALLE moleculen van elke stof bewegen altijd een heel klein beetje

• Maak je een stof kouder dan gaan de moleculen minder bewegen en wordt de ruimte tussen de moleculen kleiner.
• Totdat de moleculen op een vaste plek zitten en dan heb je een vaste stof 
• Maak je de stof weer warmer dan wordt de ruimte tussen de moleculen groter en wordt de stof vloeibaar
• Verwarm je nog meer dan gaan ze steeds meer bewegen en worden de ruimtes groter en wordt de stof gasvormig

Welke faseovergang zie je in het plaatje?

1. Verdampen
2. Condenseren
3. Sublimeren
4. Koken

hoe heet deze faseovergang?
vast --> vloeibaar

1. rijpen
2. smelten
3. stollen
4. verdampen

Door welke faseovergang is dit ijs ontstaan?

1. rijpen
2. bevriezen
3. smelten
4. condenseren

Van vloeibaar naar gasvormig heet?

1. condenseren
2. smelten
3. stollen
4. verdampen

Indampen

indampen

Destilleren

Water komt op aarde in verschillende fasen voor. Hoeveel fasen zijn dit?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hiernaast staan twee fasen van een stof weergegeven.

Welke fasen worden weergegeven?

1. vast en vloeibaar
2. vloeibaar en gas
3. vast en gas

Uit hoeveel atomen bestaat een watermolecuul ?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Een oplossing van een vloeistof in een vloeistof scheid je met

1. indampen.
2. destilleren.

Een watermolecuul uit de bodem wordt gebruikt bij de fotosynthese in het blad. Hoe vaak is dit molecuul minimaal door een celmembraan heen gegaan?

1. Minimaal 1 keer
2. Minimaal 2 keer
3. Minimaal 3 keer
4. Minimaal 4 keer

Een watermolecuul heeft alle eigenschappen van water, maak je een watermolecuul kapot, dan...

1. Blijft het toch water
2. Is alleen de kleur veranderd
3. Is het geen water meer

Welke 2 stoffen zullen dezelfde dichtheid hebben?

1. een cm3 uit zeewater en kraanwater
2. een cm3 uit een peer en een appel.
3. een cm3 uit zand en een stuk glas
4. een cm3 uit de rugleuning en zitting van je stoel.

De dichtheid van ijs is .... dan de dichtheid van water





















































































































De dichtheid van ijs is ....... dan de dichtheid van water.

1. Groter
2. Kleiner
3. Gelijk

Zout water heeft ...

1. een hogere dichtheid dan zoet water
2. een lagere dichtheid dan zoet water
3. dezelfde dichtheid als zoet water

De dichtheid van de badeend is ...... dan/als de dichtheid van water

1. Groter
2. Kleiner
3. Gelijk
4. Geen idee

Een blokje met een grotere dichtheid dan water gaat ......... in water.

1. drijven
2. zweven
3. zinken

De dichtheid van water van 4 graden Celsius is groter dan de dichtheid van water van 14 graden Celsius

1. juist
2. onjuist

Indampen is een scheidingsmethode.

1. Niet waar
2. Waar

Hoe haal je suiker uit suikerwater?

1. indampen
2. extraheren
3. filtreren

Welk soort mengsel kun je indampen?

1. Oplossing
2. Suspensie
3. Emulsie
4. Mengsel van vaste stoffen

Evaluatie Leerdoelen

• Je kunt tekenen hoe een waterdeeltje is opgebouwd.
  
• Je kunt de 2 functies van water in levende wezens noemen.
  
• Je kunt de 3 fasen van water noemen en uitleggen wat er bij elke fase anders is aan de bewegingen van de moleculen.
  
• Je kunt uitleggen hoe de 6 faseovergangen heten en uitleggen hoe de ene fase in de andere overgaat.
  

evaluatie vervolg leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de waterkringloop werkt.
  
• Je kunt voorbeelden noemen hoe opgeloste stoffen in het water de organismen die erin leven beinvloeden.
  
• Je kunt uitleggen waarom het zeewater veel zouter is dan het water van de meeste rivieren en meren.
  

Welke fase-overgangen ken je?