Les 2 jong en oud

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Les 2

Havo economie

Jong en oud 

Hoofdstuk 3 

Planning

Lesdoelen bespreken

Uitleg

Zelfstandig werken

Lesdoelen controleren 

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je:

Inkomensheffing berekenen 

Het gemiddelde heffingstarief berekenen 

Aangeven wat het marginale heffingstarief is

Uitleggen wat aftrekposten zijn

uitleggen wat nivellering en denivellering is 

inkomensbronnen en -verschillen

Iedere meerderjarige in NL (die kan werken) heeft een inkomen.
Ben je in loondienst, dan ontvang je geld: primair inkomen
Ook werklozen hebben een inkomen (WW of bijstand): secundair inkomen

• Inkomen verdient met INZET van PRODUCTIEFACTOREN  = primair inkomen
• Van primair inkomen gaat belasting af, die gaat deels naar mensen die geen of onvoldoende inkomen hebben of een steuntje kunnen gebruiken. 
• Wat jij en iedereen uiteindelijk overhouden is secundair inkomen.
  

Productiefactoren

• kapitaal: we bedoelen kapitaalgoederen; dit zijn machines, gebouwen, inventaris, etc.
• arbeid: iedereen die in loondienst is.
• natuur: alles wat we rechtstreeks uit de natuur halen, bijvoorbeeld grond bij een boer.
• ondernemersactiviteit: wordt geleverd door de eigenaren van bedrijven. Deze leveren ideeën en lopen het risico.

Belasting en (sociale) premies

belasting via boxenstelsel

Er wordt onderscheidt gemaakt tussen verschillende soorten inkomens, deze zijn onderverdeeld in boxen.

BOX 1: belasting over inkomen uit werk en eigen woning

BOX 2: belasting over aanmerkelijk belang, geld geïnvesteerd in een besloten vennootschap (BV)

BOX 3: belasting over inkomen uit vermogen, spaargeld en beleggingen.

Premies voor sociale verzekeringen =

premies volksverzekeringen (betaald door werknemer)*

+ 

premies werknemersverzekeringen (betaald door werkgever)

*werkgever houdt de premie in van het brutoloon en draagt dit af aan de belastingdienst.

Opstelling bruto-netto loonberekening:

Brutoloon

- pensioenpremie

- loonheffingen (=loonbelasting + premies volksverzek.)

=  Nettoloon

Totale loonkosten bedrijf:

Brutoloon + premies werknemersverzekering

+ bijdrage zorgverkering + pensioenpremie

Progressief belastingtarief

Het belastingpercentage wordt hoger naarmate het belastbaar inkomen toeneemt.

Nivellering en denivellering

Nivellering: De verschillen tussen de inkomens worden in verhouding kleiner.

Denivellering: De verschillen tussen de inkomens worden in verhouding steeds groter.

gemiddeld heffingstarief

Hoeveel procent van je brutoloon betaal je aan inkomensheffing? 

Bij een progressief belastingstelstel stijgt het gemiddelde heffingstarief als het inkomen stijgt. 

(1) loonbelasting

1.Proportioneel: gelijkmatig

2.Progressief: neemt toe bij hoger inkomen

3.Degressief: neemt af bij hoger inkomen

(1) loonbelasting

Dus je zou ook kunnen zeggen...

1.Geen invloed

2.Nivellering

3.Denivellering

  TIP: 

relatief: dus gaat altijd om %

(=vlaktaks)

Progressief belastingtarief bij loonbelasting

Progressief tarief: naarmate je meer verdient, betaal je meer belasting. 

Het belastingpercentage wordt groter -> nivellerend effect op het inkomen (inkomensverschillen worden naar verhouding kleiner)  

Het schijventarief is hier een voorbeeld van.   

Bij een progressief belastingstelsel betaal je dus ook PROCENTUEEL meer belasting bij een hoger inkomen ->  de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. 

marginaal tarief

Dit geeft weer hoeveel procent heffing je moet betalen over het extra verdiende inkomen.

Of 

Over je laatst verdiende euro.