V4 erfelijkheid H7

Voorkennis? Maak eerst de voorkennis opdrachten

DNA, chromosomen, gen, allel

fenotype, genotype

kruizingen , homozygoot, heterozygoot

recessief, dominant

1 / 45

Slide 1: Slide

BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 45 slides, with text slides.

Items in this lesson

Voorkennis? Maak eerst de voorkennis opdrachten

DNA, chromosomen, gen, allel

fenotype, genotype

kruizingen , homozygoot, heterozygoot

recessief, dominant

Slide 1 - Slide

Haplotype = allelen cominatie op 1 chromosoom

Slide 2 - Slide

5.1

gen = .................
genoom = alle genen in het DNA
BINAS tabel 70!

Slide 3 - Slide

genotype en fenotype

Slide 4 - Slide

genen en allelen (allel)

Slide 5 - Slide

mutatie

Een verandering van een gen.

Kan spontaan of door mutagene stoffen, omstandigheden

gamma-straling, stoffen

verandering van een gen in een geslachtschromosoom

verandering van een gen in een lichaamscel

Slide 6 - Slide

vandaag §2 en 3

§1: haplotype? allelen?

SRY-gen

genmutatie

genoommutatie: translocatie, trisomie, monosomie

X-chromosomaal, intermediair, lethaal

oefenen met kruisingen

biologiepagina: monohybride kruisingen

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

karyogram
autosomen en geslachtschromosomen

Slide 9 - Slide

trisomie en monosomie

Slide 10 - Slide

translocatie

Slide 11 - Slide

genotype verschillen

Is heel belangrijk voor het overleven van de soort!!!!

= door geslachtelijke voortplanting                n²
= door crossing over

Let op het verschil tussen crossing over en translocatie!!

Slide 12 - Slide

kruisingsschema's en stambomen

               homozygoot dominant   AA
            homozygoot recessief aa
heterozygoot   Aa

Slide 13 - Slide

genotype fenotype

allel A voor staande oren is dominant over het allel a voor hangoren

Fenotype staande oren: wat is het bijbehorende genotype?

Fenotyore hangoren: wat is het bijbehorende genotype?

Genotype Aa: wat is bijbehorende fenotype?

Slide 14 - Slide

Twee zwarte muizen krijgen een nestje jonge muizen

In totaal worden 6 jonge muizen geboren.

5 muizen zijn zwart, 1 muis is wit.

1: Welk allel is dominant? Wit of zwart?

2: Wat is het genotype van de ouders?

Slide 15 - Slide

kruisings schema's

heterozygoot x homozygoot recessief

hoe groot is de kans op een nakomeling die

homozygoot recessief is?

Slide 16 - Slide

intermediaire overerving

Er is geen dominant of recessief allel, beide zijn even "sterk" (onvolledig dominant)

Heterozygoot heeft een eigen fenotype en kun je dus herkennen.

IAIA = wit

IBIB = rood

IAIB = roze

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

X-chromosomale geslachtsgebonden overerving

alleen op het X-chromosoom, niet op het Y-chromosoom

Slide 19 - Slide

B = kleurenziend b = kleurenblind

Moeder is drager

Slide 20 - Slide

lapjeskat/ schildpadkleur = altijd vrouw

X ^zwart X ^rood

Slide 21 - Slide

wat als....

lapjes kat x zwarte kater

Welke kleur(en) dochters zijn er mogelijk?

Welke kleur(en) zonen zijn er mogelijk?

Slide 22 - Slide

monohybride kruising (1 gen)

BB x bb        BB x BB       bb x bb       BB x Bb    100%

Bb x Bb             75 %   : 25 %
Bb x bb    50% : 50 %

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Welke allel is dominant en welke is recessief?

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Wit of zwart dominant? En bij welke kruising zie je dat?

Is hier sprake van X-chromosomale overerving?

Zoek de "dominante" vaders en hun dochters.

Slide 28 - Slide

bloedgroep A B AB en o

A en B zijn intermediair

A en B zijn dominant over 0

Slide 29 - Slide

Meerdere genen

polygene eigenschappen

dihybride kruisingen en schema's

gekoppelde overerving

klassieke veredeling <-> genetische modificatie

Slide 30 - Slide

polygene overerving

Heel veel eigenschappen zijn polygeen.

= er zijn meerdere genen verantwoordelijk voor de eigenschap.

lengte, lichaamsbouw, huidskleur, celfuncties, weefselfuncties

Slide 31 - Slide

dihybride ongekoppelde overerving (onafhankelijk)
2 erfelijke eigenschappen op verschillende chromosomen

A = bruin

a = wit

B = krulstaart

b = rechte staart

Slide 32 - Slide

A = bruin

a = wit

B = krulstaart

b = rechte staart

9 : 3 : 3: 1

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

toets vraag afgelopen jaar

Slide 36 - Slide

Slide 37 - Slide

gekoppelde overerving

twee genen liggen op 1 chromosoom

Er kan wel crossing over plaatsvinden in meiose 1, waardoor de allelen ontkoppeld raken

genen dicht bij elkaar: minder kans op crossing over

genen dicht bij het centromeer: minder kans op crossing over

Slide 38 - Slide

Slide 39 - Slide

Slide 40 - Slide

https:

Slide 41 - Link

klassieke veredeling

Fokken van dieren en kweken van planten, schimmels

Slide 42 - Slide

Genetische modificatie/ manipulatie

genen overzetten in andere organismen

Slide 43 - Slide

genetische modificatie

Transgeen organisme

BINAS

71 M

Slide 44 - Slide

§5.4

opgaven maken en nakijken

biologiepagina oefenen

oefentoets dihybride kruising

Slide 45 - Slide