4.3 lezen (ma les 4: leestaak vwo 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui en je leerwerkboek (open op pagina 29)
• je laptop (dicht).

Planning

• Samen opstarten tekst 3
• Werkmoment
  
• Afsluiting
  

Op welke dingen let je om het leespubliek te kunnen bepalen?

Leespubliek 

De schrijver schrijft zijn tekst

altijd voor een leespubliek, de 

lezers.

Om na te gaan voor wie een tekst is bedoeld let je op de volgende dingen: 

Ik wandel niet graag. Toch doe ik mee met een wandeling voor het goede doel.

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend
4. uitleggend

Een goede voorbereiding is wel handig zoals droge sokken en stevige schoenen.

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend
4. uitleggend

Ten eerste ga ik lang slapen. Bovendien eet ik een goed ontbijt.

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend
4. uitleggend

Voordat ik ga wandelen, doe ik eerst nog rek en strek oefeningen.

1. opsommend
2. tijdsvolgorde
3. tegenstellend
4. uitleggend

Leerdoelen 4.3

• leesstrategie studerend lezen toepassen
• tekstdoelen herkennen: informeren en amuseren
• schematische samenvatting en instructie herkennen
• leespubliek bepalen/vaststellen
• uitleggend tekstverband herkennen

Sneller na afbinden van de benen (p. 29)

Methode om hartschade te beperken blijkt sportprestaties te verbeteren

Opbouw van een tekst herkennen (p. 151 deel A)

• Inleiding (I): is kort en geeft meestal informatie over de tekst.
• Kern (k): is het langste deel, vaak met deelonderwerpen.
• Slot (s): meestal een samenvatting of conclusie, geen nieuwe informatie.

Hoe zie je of de tekst een tweedeling (alleen inleiding en kern) of driedeling (inleiding - kern - slot) heeft?

Kernzin aanwijzen (p. 153 deel A)

In een alinea staat bijna altijd een kernzin =

de belangrijkste informatie van de alinea.

• Vaak is de kernzin eerste zin van de alinea. (tweede/laatste)
• De andere zinnen in de alinea zijn een toelichting (uitleg of voorbeeld/uitwerking) bij de kernzin.

Woordenschat

• techniek r. 26 
• kunstmatig r. 28
• manchet r. 49
• staat nog in de kinderschoenen r. 57-58
• verzuring r. 74

Hoofdgedachte formuleren (p. 156 A)

= het belangrijkste wat de schrijver over een onderwerp zegt.

Hoe vind je de hoofdgedachte?

- Lees de titel, inleiding en slotalinea.

- Benoem het onderwerp van de tekst (verkennend lezen).

- Noteer in 1 zin het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp zegt.

- Deze zin is nooit een vraag.

Werkmoment

• Start met de leestaak van 4.3: 15 tot en met 20.
  
• Af? Maak de Test jezelf van 4.3
• Je mag zachtjes overleggen.
• Je mag muziek luisteren.
• Ik loop rond voor vragen.

Opdracht 10 t/m 12 ook af?

Afsluiting

• Tot donderdag!

Opsommend tekstverband

Geeft een opsomming aan. Signaalwoorden: ten eerste, daarna, vervolgens, tot slot, verder, ... 

Bijvoorbeeld:
Pjotr zette de doos oud papier aan de straat. Ook gooide hij de lege flessen in de glasbak.

Tegenstellend tekstverband

Geeft een tegenstelling aan.

Signaalwoorden: maar, echter, toch, integendeel, daar staat tegenover, ... 

Voorbeeld: Wilma doet altijd heel erg haar best op school. Jari daarentegen is liever lui dan moe.

Tijdsvolgorde tekstverband

Geeft de volgorde aan waarin gebeurtenissen plaatsvinden. Signaalwoorden: eerst, intussen, ten slotte, ...

Voorbeeld:

Eerst gingen de leerlingen in stilte aan het werk. Daarna gingen ze zachtjes fluisteren. Ten slotte waren ze allemaal hardop aan het praten.