VTH: venapunctie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Venapunctie

Inhoud

• Wat is een venapunctie
• Redenen voor een venapunctie
• Geschikte en ongeschikte plaatsen
• Specifieke aandachtspunten

Wat is een venapunctie?

1. Toedienen van medicatie rechtstreeks in de bloedbaan
2. Bloed afnemen door aanprikken vene
3. Bloed afnemen door aanprikken arterie
4. Bloed toedienen via een bloedvat

Wat zijn redenen voor een venapunctie?

1. Aandoeningen/ziekten aantonen/uitsluiten
2. Bloed toedienen
3. Bloed afnemen door aanprikken vene
4. Alle antwoorden zijn juist

Aandoeningen en ziekten aantonen/uitsluiten door te kijken naar een veranderd bloedbeeld (tekort of teveel aan bepaalde stoffen). 

Voorbeelden: 

• Onderzoek van bloedbepalingen: algemeen onderzoek (Hb-gehalte)
• Bloedkweek: een microbiologische kweek van het bloed om micro-organismen aan te tonen die zich via het bloed verspreiden

Wat zijn geschikte plaatsen voor de venapunctie

De aders van de elleboog zijn het gemakkelijkst aan te prikken en dit is het minst pijnlijk. Vandaar dat deze vaten het meest geschikt zijn. De bloedvaten op de hand zijn beweeglijker en kwetsbaarder dan de vaten op de onderarm. 

Wat zijn ongeschikte plaatsen voor een venapunctie? 

• Door vocht (oedeem) gezwollen of trombosegebied​ 
• Verlamde ledematen​ 
• Harde plekken ​ 
• Plekken die rood of blauw zijn​ 
• Te opereren of geopereerd gebied
• Ontstoken gebied​ 
• Gebied met wondjes of eczeem
• Bestraald gebied​ 
• Ledematen met dystrofie​ 

Bloedbuizen

• Verschillende soorten, variërend in grootte en dopkleur​
  
• Afnamevolgorde is van belang

https://www.nvkc.nl/veelgestelde-vragen/buizen-en-kleuren

Bloedbuizen variëren en zijn er voor verschillende bloedonderzoeken. In de bloedbuizen zitten vaak al toevoegingen. De afnamevolgorde is van belang in verband met de kans op contaminatie. 

Aandachtspunten voor bloedafname

• Prik niet in arm waarin een infuus zit ​ 
• Als 1ste keer prikken niet lukt, afwegen wat te doen ​ 
• Arm ondersteunen ​ 
• Stuwband handbreedte boven aan te prikken plaats. Pols moet voelbaar zijn
• Niet te lang stuwen​ 
• Maat naald bepalen ​
• Desinfecteren huid. In welke gevallen? ​ 
• Punctieplaats afdrukken. ​ 
• 
  
• 
  

• Stuwen: te lang stuwen geeft een onaangenaam gevoel. Geeft de arm minimaal 2 minuten rust, voordat eventueel opnieuw gestuwd gaat worden. 
• Keuze naald hangt af van de dikte van het vat. 
• Desinfecteren: bij bloedkweek en bij zorgvragers met een verminderde weerstand. 
• Afdrukken: bij zorgvragers met stollingsstoornissen of zorgvragers met antistolling. 

Complicaties venapunctie

1. Ader wordt onvoldoende zichtbaar ​ 
2. Vene voelt hard aan​ 
3. Ader rolt weg​ 
4. Er stroomt helderrood pulserend bloed in de buis of spuit​ 
5. Zwelling​ 
6. De naald ligt naast de aderhttps://www.vilansprotocollen.nl/achtergrondinformatie/venapunctie-voor-bloedafname?backUrl=%2Fwerkinstructie%2Fvenapunctie-voor-bloedafname%3FbackUrl%3D%252Fonderwerpen%252F26

1. Vuist laten maken
2. Andere ader zoeken (conditie niet optimaal)
3. Fixeren ader 
4. Punctieplaats afdrukken en aanleggen stuwverband en overleggen met arts
5. Stuwband losmaken en naald voorzichtig verwijderen
6. Voelen hoe de naald ligt ten opzichte van de ader met de vrije hand: corrigeren of opnieuw prikken