1.5 Het landschap in Hoog Nederland H/V

1.5 Het landschap in Hoog-Nederland
1 / 32
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 32 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

1.5 Het landschap in Hoog-Nederland

Slide 1 - Slide

Wat gaan we vandaag doen?

1. Doornemen paragraaf 1.5
2. Maken opdrachten
3. Afsluiting
Leerdoelen
 
* Je weet waarom de grond in Hoog-Nederland onvruchtbaar is en hoe het geschikt is gemaakt voor akkerbouw.
* Je begrijpt hoe het reliëf in Hoog-Nederland is ontstaan en dat daarbij zwerfstenen zijn achtergebleven.
* Je kunt op een topografische kaart Hoog-Nederland aanwijzen.

Slide 2 - Slide

Een doucheputje dat wegzakt
  • De bovenste lagen van de Nederlandse ondergrond zijn gevormd door grote rivieren. 

  • Nederland ligt in de benedenloop van de stroomgebieden (het gebied dat afwatert op een rivier en haar zijrivieren) van de Rijn en de Maas.

Slide 3 - Slide

Hoog- en laag Nederland
Het Nederlandse landschap bestaat uit: 
Laag Nederland en hoog Nederland

De Rijn en de Maas hebben een dikke laag zand en grind in heel Nederland afgezet

Slide 4 - Slide

IJstijden
Hoog Nederland: landschap is gevormd in koude perioden tussen 200.000 en 10.000 jaar geleden
 


De gemiddelde zomertemperatuur in Nederland

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Video

Dit dekzand is in vrijwel
geheel Nederland afgezet.

In Hoog Nederland ligt
dekzand op veel plaatsen
aan het oppervlak.

Na de ijstijd: dekzand

Slide 8 - Slide

Dekzand

Slide 9 - Slide

280.000 tot 130.000 jaar geleden: ijs kwam vanuit Scandinavië

Slide 10 - Slide

IJskap kwam vanuit Scandinavië richting Nederland

Slide 11 - Slide

Stuwwallen
De ijstong duwde het sediment van de rivieren opzij --> er ontstonden heuvels

Deze heuvels noemen we stuwwallen
Stuwwallen bestaan uit zand en grind (sediment van de rivier) en zijn geplooid

Slide 12 - Slide

Smeltwaterdal
  • Landijs ging smelten

  • Deel van de stuwwallen werd weggespoeld door het smeltwater

  • Ontstaan smeltwaterdalen
=Een dal ontstaat doordat smeltwater van de ijstong een stuk stuwwal erodeerde (afsleet)

Slide 13 - Slide

Smeltwaterdal in Herikhuizerveld (Veluwe)

Slide 14 - Slide

Stuwwallen

De stuwwal is nog steeds terug te vinden in het landschap van Hoog Nederland

--> De Veluwe, Utrechtse Heuvelrug

Slide 15 - Slide

Meegenomen door het ijs
Zwerfstenen zijn door het ijs meegenomen

Vind je ten noorden van de grote rivieren

Slide 16 - Slide

Het grind en zand werd samengeperst door het landijs dat eroverheen schoof = Keileem
Keileem is plakkerig met harde stukken en spoelt niet makkelijk weg.
JUNIOR

Slide 17 - Slide


Keileem = ongesorteerd mengsel van keien, grind, zand, klei en leem. Vaak worden in keileem ook zwerfstenen gevonden.
JUNIOR

Slide 18 - Slide

JUNIOR

Slide 19 - Slide

Hoog Nederland is afwisselend: akkers, weilanden en bossen. 

Slide 20 - Slide

Jagers worden boeren

Archeologische vondsten laten zien dat Hoog-Nederland al duizenden jaren is bewoond.
Mensen waren hier veilig voor overstromingen.



Slide 21 - Slide

Jagers worden boeren
De eerste mensen in Nederland waren jagers. Zij leefden van het jagen en verzamelen. Op een gegeven moment gingen zij op vaste plekken wonen. Ze werden boeren.
Boeren leefden van veeteelt en akkerbouw.
 Jagers worden boeren
Er waren twee problemen:
1) Hoog-Nederland was bedekt met bos.
2) Zandgronden zijn niet vruchtbaar. 

Oplossing: mest van schapen gebruiken
V:
Zand bestaat uit grove korrels. Het water kan makkelijk in de grond infiltreren. De voedingsstoffen worden dieper de grond in genomen.
V:
De schapen verdwenen toen er eenmaal kunstmest beschikbaar was.

Slide 22 - Slide

Afsluiten
Maak van paragraaf 1.5 de opdrachten:


Slide 23 - Slide

Afsluiten
1. Je weet waarom de grond in Hoog-Nederland onvruchtbaar is en hoe het geschikt is gemaakt voor akkerbouw.
2. Je begrijpt hoe het reliëf in Hoog-Nederland is ontstaan en dat daarbij zwerfstenen zijn achtergebleven.
3. Je kunt op een topografische kaart Hoog-Nederland aanwijzen.

Slide 24 - Slide

Het Nederlandse landschap bestaat uit:
Hoog-Nederland
Laag-Nederland
Welke letter geeft Hoog-Nederland aan?

A
A
B
B

Slide 25 - Quiz

De eerste bewoners van Hoog Nederland waren....
A
Jagers & verzamelaars
B
Landbouwers

Slide 26 - Quiz

Hoog Nederland is van nature vooral...?
A
Onvruchtbaar, er is een tekort aan neerslag
B
Vruchtbaar, boeren konden hier makkelijk alles verbouwen
C
Vol met landbouw, veel glastuinbouw
D
Onvruchtbaar, er was veel mest nodig

Slide 27 - Quiz

Hoe noemen we heuvels die door de ijstongen zijn achtergelaten in Nederland?
A
Stuwwallen
B
Terpen
C
Duinen
D
Zuid-Limburg

Slide 28 - Quiz

B = ...
A
Ijstong
B
Stuwwal
C
Smeltwaterdal

Slide 29 - Quiz

Welke uitspraak gaat over de koude perioden in Nederland.
A
Tijdens de laatste koude periode is heel Nederland met ijstongen bedekt.
B
Tijdens koude perioden hadden de ijstongen een dikte van 500 meter.
C
De grootste zwerfstenen kom je in het zuiden van Nederland tegen.
D
De ijstongen hebben het sediment van de rivier opzij geduwd tot stuwwallen.

Slide 30 - Quiz

Op welke manier komen zwerfstenen in Nederland terecht?
A
Via de rivier
B
Via ijstongen
C
Beide
D
Geen van beide

Slide 31 - Quiz

Wat zijn nadelen van zandgronden?
A
Het houdt niet veel water vast en is niet vruchtbaar
B
Het houdt veel water vast en is vruchtbaar
C
Het houdt niet veel water vast en is heel vruchtbaar

Slide 32 - Quiz