Les 5: trachea en uitzuigen

uitzuigen 
Tracheostoma
1 / 36
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

This lesson contains 36 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

uitzuigen 
Tracheostoma

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

lesdoelen:
Indicaties & complicaties tracheotoemie- en stoma 
canules
spraak 
wet BIG en verzorgen tracheostoma
verzorgen 
rapportage 




Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

wat is een tracheotomie?

Slide 4 - Open question

Een tracheotomie is het openen van de luchtweg door het insnijden van enkele
kraakbeenringen van de luchtpijp (trachea). Dit gebeurt via een snede in de huid in het midden van de hals, vlak boven het borstbeen. Door deze opening wordt een buisje (tracheacanule)
geplaatst.  De tracheacanule zorgt ervoor dat de snede open blijft en vergemakkelijkt de ademhaling.
belangrijk om te weten:
Bij een tracheotomie blijft er een verbinding bestaan tussen de luchtweg en de voedselweg (slokdarm). 
Ademen via de neus en mond is mogelijk behalve wanneer de zwelling of obstructie de ademweg volledig afsluit. De canule bestaat meestal uit een binnen- en een buitencanule.
De buitencanule wordt op zijn plaats gehouden door een canulebandje om de hals. De binnencanule mag verwijderd worden om deze te reinigen. De buitencanule mag niet verwijderd worden.

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

redenen voor een tracheotomie
Een tracheotomie is noodzakelijk wanneer de natuurlijke ademweg is verstoord. 
Dit is wanneer de luchtpijp vernauwd of afgesloten is. 
De ingreep wordt vaak acuut gedaan en kan tijdelijk zijn.



Slide 6 - Slide

 zwelling bij een allergische reactie;
 zwelling van ontstoken weefsel;
 zwelling na operatief ingrijpen in hoofd/halsgebied;
 zwelling of schade na trauma;
 verlamming van één of beide stembanden;
 obstructie door corpus alienum (vreemd voorwerp);
 obstructie door littekenweefsel ten gevolge van decubitus in de luchtpijp, wanneer bij
beademing de ballon rond de tube op weefsel heeft gedrukt;
 (voorlopig-) inoperatieve tumor ter plaatse;
 langdurige beademing.
wat is een tracheostoma?

Slide 7 - Mind map

Het aanleggen van een tracheostoma gebeurt via een operatie (een laryngectomie). Bij een
laryngectomie worden het strottenhoofd en de stembanden verwijderd, meestal ten gevolge van
een tumor op of nabij de stembanden. Tijdens de operatie wordt de luchtpijp naar voren gebogen en ingehecht in de halshuid boven het borstbeen. In de hals ontstaat een opening: de
tracheostoma . De stoma is blijvend
belangrijk om te weten:
  • Luchtweg en voedselweg zijn permanent van elkaar gescheiden. Dit kan niet meer worden teruggedraaid. Ademen via de neus en mond is niet meer mogelijk. 

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Als de wond is genezen, is een canule meestal niet meer
nodig. Sommige cliënten dragen alleen ’s nachts een canule om krimpen van de stoma tegen te gaan. Als er een canule gedragen wordt, kan deze verwijderd worden voor reiniging. Dit geldt voor de binnen- en de buitencanule. Ze kunnen eenvoudig worden teruggeplaatst.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Slide 11 - Video

This item has no instructions

indicaties 
•Chronische ziekten zoals bv MS 
 zwelling bij een allergische reactie
• zwelling van ontstoken weefsel
• zwelling na een operatie in het hoofd/halsgebied
• zwelling of schade na trauma
• verlamming van één of beide stembanden
• obstructie door een vreemd voorwerp
• obstructie door littekenweefsel in de luchtpijp
• obstructie door een tumor die (nog) niet operatief verwijderd kan worden
• langdurige beademing.

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Slide 14 - Slide

waarom een cuff:   om longen te beschermen tegen vocht van buitenaf. \
of
Soms is het niet mogelijk te beademen met een ‘gewone’ canule. Er verdwijnt dan te veel lucht naar de mond, waardoor er te weinig in de longen komt. Dan is een canule met een cuff de oplossing. Een cuff is een ballon. Als die is opgeblazen, is de luchtweg naar de keelholte afgesloten. De ademhaling gaat alleen nog maar naar de longen. Praten is niet mogelijk, omdat er geen lucht uit de longen naar de stembanden kan.

Als u het slijm weer goed kunt ophoesten, kunt u een tracheacanule krijgen
zonder cuff. Als u een tracheacanule zonder cuff hebt, kunt u spreken met
behulp van een spreekklep (= spraakcanule). Dit is een soort dopje met
een klepje waardoor u adem kunt halen, maar ook kunt praten.
een cuff  
  • Een cuff is een ballonnetje rondom het einde van de canule die geheel door de trachea wordt omsloten. Dit beschermt de patiënt tegen verslikken (voeding of speeksel). Dit kan gebeuren als er een verminderde of slechte slikfunctie aanwezig is. Een gecuffte canule is dus nodig tijdens beademen of bij slikproblematiek
  • geen valse lucht lekken, lucht kan alleen naar de longen 

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

kunstneus

Slide 16 - Slide

Kunstneus
Bij een normale ademhaling bevochtigt het slijmvlies van de neus de lucht die binnenkomt. Bij een tracheostoma komt de lucht niet langs de neus en komt er relatief dr​oge lucht binnen. Daardoor is de kans op een luchtweginfectie en opgedroogd slijm groter. Om deze en andere problemen te voorkomen, kan de patiënt een 'kunstneus' gebruiken. Dit een een soort bevochtigingsfilter.
canule 
binnen & 
buiten 
canule

Slide 17 - Slide

Een canule is een kunststof of metalen buisje, dat via de tracheotomie of de tracheostoma rechtstreeks in de luchtpijp geplaatst wordt.
De canule bestaat uit een binnen- en een buitencanule. De buitencanule blijft in de luchtpijp. De binnencanule kan worden verwijderd, schoongemaakt en teruggeplaatst. De buitencanule is aan de hals bevestigd met een plaatje, dat flens genoemd wordt. Onder de flens beschermt een metalline splitgaas de huid. De canule wordt met een bandje om de hals bevestigd.


praten

Slide 18 - Slide

Bij een tracheotomie stroomt de uitgeademde lucht niet langs de stembanden maar door de canule. Daardoor kan de cliënt niet meer praten en maakt hij ook geen geluid bij lachen of huilen. Door bij uitademing de canule af te sluiten met een spraakklepje of een vinger gaat de luchtstroom weer omhoog via de stembanden naar de mond- en keelholte en is er weer spraak mogelijk.
Bij een tracheostoma zijn de stembanden verwijderd en is spreken niet mogelijk. De cliënt kan leren via de slokdarm te spreken, soms kan een stemprothese worden aangebracht. Er zijn ook elektronische spraakhulpmiddelen.

logopedie in consult 
complicaties die kunnen optreden

Slide 19 - Mind map

• de canule, de flens of het splitgaas
• het ontbreken van de functies van de bovenste luchtwegen
• taai slijm ; VERNEVELEN 
• slechte hoestfunctie
• dun slijm of veel slijm door een infectieziekte, zoals verkoudheid = DROGE LUCHT 
• verslikken.

wat kun je doen als het sputum taai is bij een zorgvrager met tracheostoma?

Slide 20 - Open question

This item has no instructions

verzorgen tracheostoma is een
risico volle handeling
voorbehouden handeling

Slide 21 - Poll

Verzorgen van een tracheotomie of tracheostoma is een risicovolle handeling. 



kun je iemand met een tracheostoma reanimeren??
Ja
Nee

Slide 22 - Poll

This item has no instructions

kun je iemand met een tracheo stoma zuurstof toedienen??
ja
ne

Slide 23 - Poll

This item has no instructions

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

kan iemand met een tracheostoma zwemmen??
ja
nee

Slide 25 - Poll

This item has no instructions

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

oppervlakkig uitzuigen mond en keelholte 

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

wat valt onder bovenste luchtwegen?

Slide 28 - Mind map

neus, mond en keelholte. 
Bovenste luchtweg zijn bekleed met slijmvlies en produceren slijm = sputum.  

onderste luchtwegen 
luchtpijp, bronchieen, longen
wat kun je evt. uitzuigen??

Slide 29 - Open question

maaginhoud , bloed , vocht , sputum, slijm 
indicaties 
Het kan nodig zijn om de neus-, mond- en keelholte uit te zuigen als de cliënt zelf niet, of niet goed genoeg, kan ophoesten of uitspugen. Dit kan komen doordat de cliënt:
slikproblemen heeft
• uitgeput is
• een laag bewustzijn heeft
• een longaandoening heeft.

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

contra indicaties 
• verdenking van of aangetoonde schedelfracturen
• verhoogd risico op neus- en keelbloedingen.

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

oppervlakkig uitzuigen 
  • via neus of mond 
  • bij mond sneller braakneigingen 
  • uitzuigen ook bij tracheotomie 

nadeel van uitzuigen? 

Slide 32 - Slide

nadeel;
meer slijm en sputum productie 

bij wie gebruiken ? 
palliatieve zorg 
wat zijn risico's of complicaties bij uitzuigen??

Slide 33 - Open question

• De cliënt kan erg benauwd worden door ademtekort en angst.
• De cliënt kan zuurstoftekort krijgen doordat met het slijm ook zuurstof wordt weggezogen.
• De slijmvliezen kunnen beschadigd raken, waardoor bloedingen kunnen optreden. Bij cliënten die bloedverdunners gebruiken, is dit risico groter.
De nervus vagus kan geprikkeld worden. Dit is een zenuw die de ademhaling, de spijsvertering en de werking van het hart beïnvloedt. Door de prikkeling van de nervus vagus kunnen problemen ontstaan:
a. hoestbui
b. braakneigingen of braken
c. bradycardie, dat wil zeggen een polsfrequentie van minder dan 60 seconden per minuut.

oppervlakkig uitzuigen is een
voorbehouden handeling
risico volle handeling

Slide 34 - Poll

Uitzuigen van de bovenste luchtwegen is een risicovolle handeling


uitzuig katheter
uitzuig apparaat 

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

Slide 36 - Slide

This item has no instructions