19. Grieks: participium 3 (participiumwoordgroep)

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Participiumwoordgroep

In deze les leer je over de participiumwoordgroep. Ook krijg je een aantal opdrachten: het vertalen van zinnen met een participiumwoordgroep en het herkennen van de participiumwoordgroep in een zin.

Participiumwoordgroep

ὁ ἀνηρ οἰκαδε βαινει.

De man gaat naar huis. 

ὁ ἀνηρ δωρα φερων οἰκαδε βαινει.

De man gaat geschenken dragend naar huis.

In zin 1 staat geen participium. Het participium in zin 2 is onderstreept.

Participiumwoordgroep

ὁ ἀνηρ δωρα φερων οἰκαδε βαινει.

In deze zin zijn er meerdere woorden onderstreept. Deze vormen samen de participiumwoordgroep.

Een ptc-wg bestaat uit het participium en alle woorden die daarbij horen. Dat kunnen zijn: een lijdend voorwerp, een meewerkend voorwerp of bepalingen.

Participiumwoordgroep

Het aantal woorden waaruit een ptc-wg bestaat, kan erg verschillen: het kan bestaan uit maar 2 woorden, maar ook uit bijvoorbeeld wel 6 woorden of zelfs meer!

Participiumwoordgroep

ὁ ἀνηρ δωρα τῃ γυναικι και τοις τεκνοις φερων οἰκαδε βαινει.

De man gaat geschenken dragend voor zijn vrouw en kinderen naar huis.

O, o... In deze zin gaat iets fout! De Nederlandse vertaling van de zin loopt niet helemaal lekker. Hoe zou je dit kunnen oplossen?

Hoe zou je de zin "De man gaat geschenken dragend voor zijn vrouw en kinderen naar huis." in beter Nederlands kunnen vertalen?

Participiumwoordgroep

Optie 1: Voeg toe: toen, terwijl, als, omdat, hoewel (afgekort: ttaoh)

Optie 2: Voeg toe: die/dat

VB: De man gaat naar huis, terwijl/omdat hij geschenken draagt voor zijn vrouw en kinderen.

VB: De man, die geschenken draagt voor zijn kinderen, gaat naar huis. 

Stappenplan ptc-wg

Hoe ga je nu te werk?

Stap 1: Spoor het participium en de ptc-wg op. Het kan handig zijn om eerst de hoofdzin te vertalen om erachter te komen welke woorden bij de ptc-wg horen.

Tip: de woorden van een ptc-wg staan allemaal bij elkaar. 

Stappenplan ptc-wg

Stap 2: Maak van de ptc-wg een bijzin, ingeleid door ttaoh of die/dat.

Stap 3: Kijk met welk zelfstandig naamwoord het participium  congrueert. Wat wordt het onderwerp van de ptc-wg-bijzin?

Stap 4: Maak het ptc tot de persoonsvorm van de ptc-wg-bijzin.

Stappenplan ptc-wg

Stap 5: Vertaal nu ook de andere woorden in de ptc-wg-bijzin (dus: lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp, bepalingen, enz.).

Gelijktijdig

Let op: een participium praesens vertaal je gelijktijdig.

Dat betekent: de gebeurtenis in het participium vindt op hetzelfde moment plaats als de gebeurtenis in de hoofdzin (persoonsvorm).

Is de hoofdzin in het verleden? Dan vertaal je het ptc ook in het verleden.

Is de hoofdzin in de tegenwoordige tijd? Dan vertaal je het ptc ook in de tegenwoordige tijd.

Voorbeeldzin

Οἱ ἀνθρωποι πολλακις ἐθυον τῃ θεᾳ Δημητρι φυουσῃ τον καρπον ἐν τοις ἀγροις.

De hoofdzin is hier: Οἱ ἀνθρωποι πολλακις ἐθυον τῃ θεᾳ Δημητρι.

De mensen offerden dikwijls aan de godin Demeter.

Let op het imperfectum ἐθυον, te herkennen aan het augment.

Οἱ ἀνθρωποι πολλακις ἐθυον τῃ θεᾳ Δημητρι φυουσῃ τον καρπον ἐν τοις ἀγροις.

De ptc-wg bestaat uit de rest van de zin: φυουσῃ τον καρπον ἐν τοις ἀγροις.

Omdat het participium φυουσῃ congrueert met τῃ θεᾳ Δημητρι (allebei V dativus ev), worden dit de persoonsvorm en het onderwerp van de ptc-wg-bijzin:

toen/terwijl/als/omdat/hoewel zij de oogst op de akkers laat groeien.

Οἱ ἀνθρωποι πολλακις ἐθυον τῃ θεᾳ Δημητρι φυουσῃ τον καρπον ἐν τοις ἀγροις.

We gaan nu de vertaling van de hoofdzin en de bijzin samenvoegen!

De mensen offerden dikwijls aan de godin Demeter, toen/terwijl/als/omdat/hoewel zij de oogst op de akkers laat groeien.

We hebben nog 2 problemen:

Probleem 1: de tijden van de hoofdzin en de bijzin komen niet overeen.

Probleem 2: voor welk voegwoord kiezen we nu eigenlijk?

Οἱ ἀνθρωποι πολλακις ἐθυον τῃ θεᾳ Δημητρι φυουσῃ τον καρπον ἐν τοις ἀγροις.

Probleem 1: gelijktijdig vertalen, dus het participium past zich aan aan de tijd van de hoofdzin.

Probleem 2: in de context past het woord 'omdat' het beste!

Vertaling van de hele zin:

De mensen offerden dikwijls aan de godin Demeter, omdat zij de oogst op de akkers liet groeien.

Laten we nu kijken of je het stappenplan zelf kan toepassen en of je de volgende zinnen kan vertalen!

Veel succes!!

Νικην ταχειαν ἐλπιζοντες οἱ Ἑλληνες τα ὁπλα λαμβανουσιν ἐν τῳ πολεμῳ.

Ἀκουετε του γεροντος συμβουλευοντος ὑμιν περι των του στολου κινδυνων.

Ὁ Ἁιδης γαμειν ἠθελησε την Περσεφονην, κορην οὐσαν νεαν και μαλα καλην.

Ἐκεινοι οἱ δουλοι, οὐκ ἰσχυροι ὀντες, ἀδυνατοι εἰσι βαρεα ἐργα δραν.

Wat heb je geleerd?

Wat heb je geleerd?

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen