H8.2 Interbellum

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H8.2 Interbellum & Entartet

Interbellum

• De periode tussen de twee wereldoorlogen wordt het interbellum genoemd
  
• Na 1918 is Europa in verwarring. Hoe nu verder?
  
• Sommigen neigen naar nihilisme, anderen zijn juist idealistisch.
  
• Economisch herstel leidt tot een economische crisis en dat draagt bij aan de opkomst van het fascisme
  

Fascisme: Het fascisme (Italiaans: fascismo) is een extreme vorm van autoritair nationalisme en is antidemocratisch, anticommunistisch, antiliberaal, antiparlementair en anti-intellectueel.

Dadaïsme

• 1916-1926
• Internationaal
• Groep gelijkgestemde kunstenaars
• Grote afkeer tegen oorlog
• Poëzie, beeldende kunst en theater

(voor meer info, kijk het volgende filmpje)

Ze wilden een wereld creëren die compleet anders was dan de wereld   om hun heen.

Dadaïsme

kenmerken:

• tegen bestaande opvattingen
  
• toeval, absurditeit en humor
  
• gebruik van bestaande teksten en voorwerpen
  
• Ready-made
  

Ze wilden een wereld creëren die compleet anders was dan de wereld   om hun heen.

Dada en de Eerste wereldoorlog:

Na WO1 ontstaat de strijd tussen linkse (socialisme) en rechtse (nationalisme) bewegingen, in sommige landen leidt dit tot dictaturen (Mussolini, Hitler, etc.).

Veel kunstenaars vluchtten naar Amerika, New York of naar Zürich, Zwitserland (neutraal). --> In deze steden ontstaat Dada.

In Zürich duikt de naam Dada voor het eerst op.

Jonge kunstenaars keren zich ‘vol afschuw af van de slachthuizen van de wereld om ons tot de kunst te wenden’ (Jean Arp).

Dada: Kan alles kunst zijn?

Anti-kunst, anti-elite, anti-oorlog

Eigenlijk anti-alles! 

Niet alleen de maatschappij maar ook de kunst heeft bijgedragen aan de waanzin, volgens de Dadaïsten. 

Daarom moest de kunst helemaal anders!

Link naar het vorige filmpje:

https://www.youtube.com/watch?v=U4WlTijUNc0

Tip: zet je ondertiteling aan (EN of NL)

Hierdoor krijg je meer mee.

André Breton

en Dada 

"A state of mind"

Volgens André Breton was Dada geen kunststroming, maar een 'state of mind'. 

Jean Arp en Dada

"Nooit meer terug naar de

 kunst voor de oorlog". 

Vooral aan het 

werk met toeval.

Hugo Ball en Dada

Oprichter Cabaret Voltaire 

Grondlegger Dada

Absurdistische en bizarre optredens

Toevalsgedichten

Cabaret Voltaire 

Cabaret Voltaire was een avant-gardistisch theater, dat op 5 februari 1916 op initiatief van Hugo Ball en zijn minnares Emmy Hennings opgericht werd in een café op Spiegelgasse 1 in Zürich. De oprichting van Cabaret Voltaire geldt als beginpunt van het dadaïsme.

Het doel was het opzetten van een centrum voor kunstzinnig amusement en bezoekende artiesten dagelijks de mogelijkheid bieden er muziek te spelen of gedichten voor te dragen.

De optredende deelnemers van Cabaret Voltaire brachten eerst nog traditioneel werk zoals chansons en gedichten. Toen op 14 maart een Franse soiree werd georganiseerd werd ook een stuk uit Ubu Roi van Alfred Jarry voorgelezen. Dit vormde het begin van meer experimenteel werk.

Toen men uiteindelijk besloot een tijdschrift op te richten met de naam Dada was het dadaïsme geboren, een beweging of antikunststroming genoemd naar een gelijknamig café.

Het theater werd genoemd naar de 18e-eeuwse Franse filosoof Voltaire, die in zijn boek Candide kritiek leverde op de belachelijkheden van zijn tijd.

Het cabaret werd opgericht ter bespotting van de gangbare 'idealen van de cultuur en van de kunst' en was de zogenaamde 'Candide van onze tijd', aldus Hugo Ball in zijn dagboek Die Flucht aus der Zeit.

Nadien werden er bizarre voordrachten en eigenaardige shows opgevoerd. Men was dol op onzin en het irrationele en veel leden van de groep (onder wie Marcel Duchamp, Jean Arp en de dichter Tristan Tzara) werden later prominente surrealisten.

Leg uit waarom het werk The Fountain van Duchamp past bij het gedachtegoed van de Dadaïsten.

Bekijk 823: Zonsverduistering van Georg Grosz. Onderdelen van dit schilderij lijken bij elkaar geplakt te zijn als een collage. Noem twee voorbeelden hiervan.

Noem een belangrijke overeenkomst en een belangrijk verschil tussen het Futurisme en het Dadaïsme

Dada is een kunststroming die de oorlog verafschuwd, in tegenstelling tot de futuristen, die de oorlog zien als een verlossing van de oude cultuur. De dadaïsten maken anti-kunst om duidelijk te maken dat zij op geen enkele manier verbonden willen zijn met de kunst en cultuur uit het verleden, die in hun optiek schuldig is aan de oorlog. De futuristen verheerlijken geweld en machines en lawaai en alles wat met oorlog en vooruitgang te maken heeft. In hun ogen is de oorlog vooruitgang, omdat deze de oude cultuur afschaft. Beide stromingen willen, om geheel andere redenen, de oude cultuur afschaffen.

Bekijk de afbeelding op blz 173 van je boek. In dit schilderij doet Grosz een uitspraak over zijn visie op de huidige machthebbers en politici. Beschrijf drie aspecten van de voorstelling, waarin hij zijn visie duidelijk laat zien.

Thuisopdracht:

Maak een dadaïstisch gedicht!

Pak een krant of magazine. Knip veel woorden uit en gooi ze in een grote zak. Hussel de woorden. Pak er één voor één eentje uit en plak op!

Cabaret Voltaire