Literatuurgeschiedenis - van middeleeuwen tot en met zeventiende eeuw

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Literatuurgeschiedenis

Middeleeuwen - paragrafen 1.1 t/m 1.3

Informatie over de toets

Deze toets bestaat uit vragen over: 

- theorie;

- de verhalen en 

- toepassing. 

Van het eindcijfer wordt per taalfout afgetrokken: 0,1 punt per interpunctiefout; 0,2 punt voor alle spel- en formuleringsfouten. Maximale aftrek van het eindcijfer voor taalfouten: 1 punt. 

Wat moet je precies weten?

- Alle behandelde verhalen (Karel ende Elegast, het lied van heer Halewein, Beatrijs en Reynaert de Vos)

- Laagland: cursus 8, paragraaf 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 3.1 (tot ‘In de Republiek’), 3.2, 3.3

Start van de middeleeuwen

Het West-Romeinse Rijk is gevallen en er ontstaat een Machtsvacuüm en daarmee veel onrust. 

Maar dan komt Karel de Grote... 

1.1 De Nederlanden

Nog geen onafhankelijke eenheidsstaten. Men sprak van de Lage Landen oftewel de Nederlanden.

Mensen spreken Middelnederlands.

De macht van de rooms-katholieke kerk

In de middeleeuwen breidde de christelijke kerk, toen nog alleen de rooms-katholieke kerk, zich enorm uit. Dat resulteerde in veel macht voor de rooms-katholieke geestelijkheid. 

Geestelijke letterkunde

• Exempelen (korte verhalen
   over goed en kwaad)
  
• Heiligenlevens (beschrij-
   vingen van het leven van
   een heilige)
  
• Marialegenden (verhalen
   waarin Maria haar
   getrouwen beloont of uit  gevaren redt) zoals Beatrijs.

In 632 was de profeet Mohamed overleden. Hij verkondigde een nieuwe godsdienst: de islam. Als gevolg van de zich uitbreidende macht van de islamitische Arabieren, werd gereageerd met een reeks van kruistochten. 

De feodale maatschappij

Kenmerken middeleeuwen (maatschappij)

1. Feodale stelsel of leenstelsel​

2. Theocentrisch wereldbeeld/lijfspreuk: memento mori​

3. Ridderlijke beschaving​

4. Standenmaatschappij: eerste stand > geestelijke stand​

                                                      tweede stand > wereldlijke macht (adel)​

                                                      derde stand > gewone volk​ 

5. Individu was niet belangrijk. Het ging om de gemeenschap​

6. Eercultuur​

7. vertelcultuur​

Hoofsheid - regels

• correcte kleding
• tafelmanieren
• conversatie
• wijze van vechten
• omgang met anderen

Men moest elkaar hoofs bejegenen. 

Voorbereiding toets

Leren paragrafen die zojuist behandeld zijn. 

Maken leeropdrachten A, blz. 60 verwerkingsboek Laagland (vragen 1 t/m 10)