3.2. Het geschenk van de Nijl RZ

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.2 het geschenk van de Nijl

OP TAFEL: 

- IPAD (UIT, DICHT en PLAT) 

-SCHRIFT

- ETUI / PEN

De Oude Egyptenaren

3.2 Geschenk van de Nijl

3.2 het geschenk van de Nijl, deze les:

 

• Klassenlijst
• Les 3.2 Geschenk van de Nijl
• korte quiz 
• Zelfstandig maken aantekeningen en opdrachten 

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen op welke manier de Nijl van groot belang is voor de Oude Egyptenaren en hoe de ontwikkeling van steden en het schrift verder ging.

De Nijl 

• rivier in Egypte
• een van de langste rivieren van de wereld  
• Hier ontstond de eerste landbouw tegelijk met Mesopotamië  

Nijl

Voor de herders verder van de Nijl werd het door de klimaatverandering steeds lastiger om voedsel te vinden. 

Zij trokken weg uit deze woestijngebieden en kwamen langs de Nijl wonen.

Landbouw

De Nijl overstroomde jaarlijks.

Vervelend, maar ook gunstig voor boeren.

Er bleef na de overstroming  een laagje vruchtbaar slib achter op de oevers: vruchtbare grond.

Irrigatielandbouw

Het regende bijna nooit in Egypte.

De Egyptenaren legden dijkjes en kanaaltjes aan.

Via kanalen kon je akkers bevloeien die verder van de Nijl lagen.

Dijken hielpen om het water zo lang mogelijk vast te houden.

Zo hadden ze het hele jaar voldoende water.

Landbouw op deze manier noemen we irrigatielandbouw.

• Sjadoef

• voor irrigatie

Gevolgen irrigatielandbouw

1. Grote oogsten met als gevolg voedseloverschotten
2. Andere beroepen, omdat niet iedereen meer boer hoefde te zijn, zoals houtbewerker, bronsgieter, pottenbakker. Zulke beroepen heten ambachten (producten maken met de hand).
   

Hoe gaat dat nu?

• Sinds 1970 wordt de Nijl 'gecontroleerd' door de Aswandam

• Voordelen: meerdere gecontroleeerde overstromingen, geen hongersnoden en er kan electriciteit worden opgewekt.

• Nadelen: het slib blijft achter de dam en historische bouwwerken zijn 'verzopen'
  

Aantekeningen

Aantekeningen

Landbouwsamenleving

• Graanopbrengsten zijn groot genoeg, zodat niet iedereen meer boer hoeft te zijn

• Van Agrarische samenleving naar Agrarisch-stedelijke samenleving

• Naast De fellahs

• Er ontstaan nieuwe beroepen: ambachtslieden, schrijvers, ambtenaren, enz.

• Er ontstaan ook meer verschillen in aanzien.

En vooral: samenwerken!

• Hiervoor heb je een leider nodig
  

• Elke stam heeft een leider (dorpshoofd)

• Die dorpshoofden krijgen ruzie met elkaar

• Uiteindelijk blijft er één leider over: de farao ('Groot Huis')

Wat is een hoogontwikkelde cultuur?

• Hoogontwikkeld: vergevorderd in ontwikkeld. 

• Cultuur: De gewoonten en ideeën van een groep mensen, die ze aan hun kinderen doorgeven.

Kenmerken van een hoogontwikkelde cultuur

• Uitgebreide en ingewikkelde godsdienst, waarin geloof in leven na de dood een belangrijke rol speelde 

• Bouw- en schilderkunst (piramide, muurschilderingen)

• Goedgeorganiseerd bestuur

• Schrift

Hiërogliefen

• Egyptische schrift, dat bestaat uit pictogrammen

• De naam hiërogliefen is Grieks en betekent: 'heilige groeven'. 

• Hiërogliefen werden gebeiteld in rots of geschreven op papyrus

Met de Steen van Rosetta kon uiteindelijk, na lang puzzelen, het hiërogliefenschrift worden ontcijferd.

Een systeem van kanalen en dijken voor het bewerken van het land noemen we?

Irrigatielandbouw

Begrippen uit deze les

• delta
• irrigatie landbouw
• agrarisch- stedelijke samenleving
• aanzien
• ambachtslieden
• ambtenaren
• hiërogliefen
• papyrus

Hoe heet de vruchtbare grond
die achterblijft door de overstroming van de Nijl?

1. Modder
2. Vruchtbare grond
3. Slib
4. Mest

Wat is een shadoef?

1. Een waterschep om het water naar de slootjes te brengen.
2. Een emmer om water naar de slootjes te dragen.
3. Een systeem om het water te zuiveren.
4. Het irrigatiesysteem wordt zo genoemd.

Aantekeningen

Aantekeningen

Nu maken: 

Hoofdstuk 3.2 opdrachten: 1a t/m 10b

10c hoeft niet 

+ aantekeningen uit deze les