W24 scheikunde

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Tijdens deze les:

Herhaal je het rekenen aan chemische reacties.

Herhaal je het rekenen met ondermaat en bovenmaat.

Herhaling.

Maar eerst, voordat je kan rekenen aan een reactie moeten we een reactie kunnen opstellen.

Je verbrandt de stof methaan. Hierbij komen CO2 en H2O vrij. Geef de kloppende reactievergelijking hiervoor.

Antwoord:

CH₄ + 2 O₂  → CO₂  +  2H₂O

Rekenen aan een reactie.

De verhouding waarmee methaan en zuurstof met elkaar reageren is 1 : 4. Bereken met hoeveel zuurstof, 5g methaan reageert.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

Berekening.

Je vermenigvuldigt kruislings.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

   5g

Berekening.

Je doet dus 5 x 4 / 1 = 20g.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

   5g

Berekening.

Je weet nu dat 5g methaan reageert met 20g zuurstof.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

   5g  :     20g

Wat zou er gebeuren wanneer je 24g zuurstof hebt?

In dat geval is zuurstof in overmaat aanwezig.

Overmaat.

Er is te veel van een stof aanwezig. Je houdt na de reactie hiervan over.

Ondermaat.

Er is te weinig van een stof aanwezig. Je hebt na de reactie hier niks meer van.

Maar hoe bereken je welke stof in overmaat aanwezig is?

Berekenen.

Hier gaan we dat doen met dit voorbeeld. We laten 8g methaan met 20g zuurstof reageren.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

   8g  :     20g

Berekenen.

Je laat één van de volgende getallen even weg: 8g of 20g. In dit voorbeeld denken we de 8g even weg.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

           :     20g

Berekenen.

Je kan nu berekenen met hoeveel gram methaan die 20g zuurstof kan reageren. 20 x 1 / 4 = 5g.

CH₄ + 2 O₂ → CO₂ + 2H₂O

   1      :     4

           :     20g

Berekenen.

Je ziet nu dat die 20g zuurstof kan reageren met 5g methaan. Terwijl je 8g had.

Is methaan dan in overmaat of in ondermaat aanwezig?

1. Overmaat.
2. Ondermaat.

Berekenen.

Overmaat. Die 8g is meer dan de 5g. Dus methaan is in overmaat.

Oefening.

Het maken van salmiak doe je met de reactie die je hieronder ziet. De verhoudingen staan erbij.

HCl  +  NH₃ → NH₄Cl

36    :     17    :     53       

Oefening.

Je hebt 10g waterstofchloride (HCL) en 7,5g ammoniak (NH₃).

Bereken welke stof in overmaat is en hoeveel je in overmaat hebt. Je antwoord kan je checken op de volgende slide.

Welke stof is in overmaat? En met hoeveel?

Einde.

Het huiswerk staat in de planning.