Conflicthantering

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2,3

Lesdoelen:

de student weet wat een conflict is?

de student weet welke soorten conflicten er zijn

de student weet wat zichtbare en onzichtbare conflicten zijn

De student kent de conflicthanteringsstijlen

Wat is een conflict?

Een situatie waarin twee of meer mensen tegenovergestelde opvattingen, belangen of behoeften hebben.

welk conflict op je werk is je het meeste bijgebleven?

4 basisreacties van conflicthantering

Stijlen van conflicthantering:

• Vluchten
  
• Vechten
  
• Bevriezen
  
• Aanpassen / toegeven
  

Wat wel?

Geen van deze (vluchten, vechten, bevriezen en aanpassen/toegeven) zijn heel effectieve reacties. Ze worden vooral ingegeven door je primitieve brein en je levenservaringen.

Effectieve conflicthanteringsstijlen zijn:

samenwerken/oplossen 

en 

onderhandelen/compromissen zoeken 

Analyseren van een conflict

De roos van Leary is een model dat de relaties tussen mensen in kaart brengt. De roos van leary kan inzicht geven in hoe bepaald gedrag ander gedrag oproept, en hoe je je gedraagt in relatie tot anderen.

In de roos van Leary worden twee dimensies onderscheiden:

Boven/onder

wie neemt de leiding? iemand die boven in de roos zit, neemt de leiding en plaatst zichzelf boven de ander. Iemand die onder in de roos zit, is volgzaam en plaatst zichzelf onder de ander

Samen/tegen

Samenwerken of tegenwerken?

Iemand die samengedrag vertoont, stelt andermans belang of het gezamenlijke belang voorop. iemand die tegengedrag vertoont, denkt aan zijn eigen belang en zal eerder tegenwerken dan samenwerken. 

Deze twee dimensies worden samengenomen en vormen zo 8 typen gedrag

"Rollenspel" in viertallen en drietallen

Ga even in viertallen oefenen met de roos van Leary. Spreek even een casus door en ga die aan de hand van de roos van Leary en de verschillende posities doornemen. Wat is de reactie van de ander als je van boven naar onder gaat b.v 

pak de afbeelding van de roos van Leary er op je telefoon bij om goed te kijken naar de posities. 

Zichtbare en onzichtbare conflicten

In een onzichtbaar conflict komen de partijen en er nog niet openlijk voor uit dat er een conflict is. Ze spreken niet uit wat hen dwars zit, ze gaan het conflict uit de weg.

Zichtbaar conflict zit wel aan de oppervlakte. Beide partijen weten duidelijk waarover ze een conflict hebben. 

Conflict hanteren

Het thomas-kilman-model geeft inzicht in hoe je conflicten of tegenstrijdige belangen kunt beïnvloeden.

Gaat uit van het principe dat er bij conflicten een probleem is met assertiviteit en cooperativiteit.

Thomas-Kilman-Model

De haai-stijl 

D O O R D R U K K E N - "My way or the highway"

Links bovenin bevindt zich de haai: de meest assertieve persoon, degene die zich niet bekommert om samenwerking of het welbevinden van mensen in zijn omgeving, zolang als hij zijn doelen realiseert. Waarmee ook gelijk is aangegeven dat bij elk type zowel een positieve als een negatieve associatie gemaakt kan worden.

De schildpad-stijl

V E R M I J D E N - "I'll think about it tomorrow"

Links onderin bevindt zich degene die noch de doelen realiseert, noch geïnteresseerd is in de relatie met de ander. De schildpad vermijdt het liefst conflicten, vindt ook dat hij of zij daar meestal niets mee te maken heeft. Voordeel van die afstand is overigens dat deze personen goed in staat zijn om een objectief oordeel over het conflict te geven, zij hebben immers weinig belang bij beide zijden.

 

De uil-stijl

S A M E N W E R K E N - “Two heads are better than one”

Rechts bovenin bevindt zich de uil, degene die probeert zowel de relaties goed te houden, maar ook de doelen te realiseren. Hij heeft een balans gevonden tussen zijn eigen belangen en die van anderen en is door middel van exploreren ook steeds bezig om al die belangen te onderzoeken, in kaart te brengen en te behartigen.

De teddybeer-stijl

T O E G E V E N - “It would be my pleasure”

Rechts onderin bevindt zich de teddybeer. Deze persoon bekommert zich vooral om de relatie met de ander en is zeer coöperatief. Hij wordt dan ook meestal aardig gevonden door zijn omgeving, kan zich goed inleven in anderen en is daarom ook een goede gesprekspartner. Maar zijn doelen realiseert hij niet.

De kwal-stijl

C O M P R O M I S S L U I T E N - “Let’s make a deal”

Middenin bevindt zich de kwal: een dier zonder ruggengraat. De kwal is een berekenende onderhandelaar: de tegenpartij kan enkele van zijn punten realiseren als daar maar tegenover staat dat hij zelf ook op een aantal punten zijn zin krijgt.

Viertallen

Bedenk in viertallen bij iedere stijl een situatie waarin je deze stijl zou toepassen. Deze bespreken we klassikaal na.