H1 par. 2B les 2: Cultuurstelsel, kritiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland

H2B; Het Cultuurstelsel

§1.2

Een winstgevende kolonie

BASIS

A

De koloniale samenleving

Leerdoel:

• Je kunt de positie van verschillende groepen in de koloniale samenleving beschrijven

Begrippen:

• indo's
• racisme

B

Het cultuurstelsel

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft

Begrippen:

• cultuurstelsel
• liberalisme

C

Ondernemers en contractarbeiders

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders

Begrippen:

• vrije arbeid
• contractarbeiders
• koelies

Wat gaan we doen?

Terugblik Cultuurstelsel--> filmpjes+vragen

Maken paragraaf 2b

Aantekeningen Max Havelaar en Liberalisme

tijd? extra opdracht

Uitleg cultuurstelsel, herhalen

Je kijkt naar de filmpjes over het cultuurstelsel. Je beantwoord de vragen die hierbij horen. 

Hoe werkt het cultuurstelsel

1. Je mag je eigen stukje grond houden
2. 1/5 deel verplicht verbouwen voor de Nederlanders
3. Specerijen verbouwen voor de Nederlanders
4. handelsmonopolie opbouwen

Noem één positief gevolg van het
cultuurstelsel voor de Javaanse boeren

Gevolgen voor Nederland

• Indië is binnen paar jaar weer winstgevend voor Nederland: het batig slot
  

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen) in Nederland  zijn vrijwel geheel betaald door deze winsten

Positieve gevolgen voor Java

• Verbetering van de infrastructuur op het eiland

• Ontstaan van een geldeconomie

Noem twee negatieve gevolgen
van het cultuurstelsel voor de Javaanse boeren

Negatieve gevolgen voor Java

• Uitbuiting door eigen Javaanse vorsten (regenten)

• Vaak meer dan 66 dagen herendiensten

• Plantloon is laag

Negatieve gevolgen voor Java

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  

• Hongersnoden

Luister naar de uitleg

• Neem de volgende aantekeningen over bij:

 Aantekeningen paragraaf 2B

§1.2

Een winstgevende kolonie

BASIS

B

Het cultuurstelsel

Kritiek uit Nederland:

• 1860: boek Max Havelaar van Multatuli. Beschrijving onderdrukking en uitbuiting boeren.
• Nederlandse regering bemoeit zich te veel met economie Nederlands-Indië. 
  Vanaf 1848 veel Liberalisme in het bestuur.
  Het idee dat ondernemers vrij waren zou ook in Nederlands-Indië moeten gelden

1870: afschaffing cultuurstelsel

Aan de slag

Maken opdrachten paragraaf 2b

klaar?

Vind je de leerstof lastig, kijk de filmpjes met uitleg in classroom

Afronding

Kritiek op het cultuurstelsel

Liberalen in Nederland aan de macht (1848)

• Liberalen willen economische vrijheid en niet dat de overheid zich bemoeit met de economie.

• Ze willen dat óók particuliere ondernemers een bedrijf op Java kunnen starten

Liberalen willen persoonlijke vrijheid: het cultuurstelsel lijkt op slavernij en dwangarbeid

Max Havelaar

•  Max Havelaar, boek over uitbuiting en onderdrukking Javaanse boeren.
  

• Boek van Multatuli (Latijn voor: 'ik heb veel leed gedragen'), pseudoniem van Eduard Douwes Dekker (assistent-resident)

• Belangrijkste protest/kritiek tegen het cultuurstelsel
  

Ik weet waardoor de kolonie weer winstgevend werd

1. ja
2. nee

Ik weet wie het cultuurstelsel heeft bedacht

1. ja
2. nee

Ik weet welke producten werden verbouwd

1. ja
2. nee

Ik kan 3 voordelen noemen van het cultuurstelsel voor de mensen in Indië

1. ja
2. nee