Het urinestelsel, AN/KVZ

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Ligging en bouw van de nieren

De nieren liggen achter in de buikholte, naast de wervelkolom, tegen de onderste ribben. Ze hebben de vorm van een boon en zijn ongeveer 12 cm hoog.

Urine ontstaat door filtratie van bloed. De urine wordt vervolgens via buisjes (tubuli) getransporteerd. Die buisjes komen uit in het nierbekken, een holte binnenin de nier. Van daaruit stroomt de urine via de urineleider weg, richting de blaas.

Functies van de nieren in het kort

-Vorming van urine (diurese)

-Binnen grenzen houden van vocht en elektrolyten, de pH en de bloeddruk

-Productie van hormonen en vitaminen,

Uit hoeveel procent water bestaat jouw lichaam ongeveer?

1. 25%
2. 10%
3. 60%
4. 95%

In de nier wordt een deel van de gefilterde vloeistof teruggeresorbeerd (teruggehaald)
Welke stoffen haalt de nier terug?

1. Water, elektrolyten zoals natrium en glucose.
2. Alleen water.
3. Ureum en creatinine
4. Alleen afvalstoffen.

Welke stoffen blijven er in de urine zitten?

1. Glucose en mineralen.
2. Creatinine en ureum.
3. Alleen afvalstoffen.
4. Water, afvalstoffen en zouten

Suzanne loopt stage in het verpleeghuis....Lees onderstaande casus en beantwoord daarna de vraag in de volgende slide

.Ze verzorgt  zorgvragers. met dementie. Ze let op of ‘haar’ zorgvragers goed drinken en voldoende plassen. Het is erg warm weer en dan is dat nog belangrijker. Veel zorgvragers kunnen niet zelf aangeven dat ze willen drinken. Het valt Suzanne op dat de zorgvragers extra drinken wordt aangeboden, koud en warm drinken. Niet alleen koffie, thee, waterijs en frisdrank, maar ook bouillon of een ander hartig hapje. Maar daar krijg je toch dorst van? En hoe weet je eigenlijk of de zorgvragers voldoende plassen?

Ook letten de verzorgenden erop dat de zorgvragers niet te warm worden aangekleed. Mevrouw Beerens draagt altijd een vestje. Het lukt Suzanne om mevrouw Beerens naar de huiskamer te brengen met haar vestje in het mandje van haar rollator, ‘voor als u het straks misschien nodig vindt’.

                      Risico van uitdroging

Als verzorgende zorg je voor voldoende vocht voor de zorgvragers. En je houdt in de gaten of zorgvragers voldoende plassen. Wanneer het nodig is, houd je de vochtbalans bij en let je op tekenen van uitdroging. Maar het is beter als je uitdroging voorkomt. 

                        Functie van de nieren

Het lichaam zorgt voor een balans tussen vochtinname en vochtuitscheiding. Bij de vochtbalans spelen de nieren een belangrijke rol. Om die taak goed uit te voeren is er per dag een inname van 2 tot 2,5 liter water nodig. Bij hitte, grote lichamelijke prestaties, hoge koorts, diarree en andere omstandigheden is er meer nodig.

01:02

Welke stoffen filteren de nieren

1. urine en afvalstoffen
2. rode bloedcellen en hormonen
3. eiwitten glucose en vitaminen en afvalstoffen
4. eiwitten, vetten en mineralen

Een belangrijke functie van de nieren: Productie van hormonen en vitaminen;

het hormoon EPO (erytropoëtine), dat het beenmerg stimuleert om rode bloedcellen te maken.

een hormoon dat de bloeddruk verhoogt.

vitamine D. De nier zet vitamine D uit de huid om in de actieve vorm (vitamine D3). Dat zorgt voor meer calcium in het bloed.

De vorming van urine verloopt in twee stappen:

-(ultra)filtratie: bloedplasma wordt gefilterd. Door filtratie ontstaat primaire urine (voorurine).

-(terug)resorptie: nuttige stoffen worden weer opgenomen in het lichaam, zoals glucose en een deel van het gefilterde water en elektrolyten.