5.2 Voelen, ruiken en proeven 1HV

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

B2 Voelen, ruiken en proeven

• Jas in je kluis
• Spullen op tafel

       Laptop/Leerwerkboek

       Schrift

• Tas van tafel
• Lees blz. 94 t/m 96

Kennen/Kunnen

• Onthouden: Ik kan de verschillende onderdelen van de huid herkennen en benoemen op een afbeelding door ze correct aan te wijzen.
• Begrijpen: Ik kan de functie van elk onderdeel van de huid beschrijven door uit te leggen wat elk deel doet.
• Begrijpen: Ik kan uitleggen hoe de reuk- en smaakzintuigen werken door hun functies en samenwerking correct te beschrijven.

Huiswerk T5 B2

Opdr. 1 t/m 8, (5)

OF uitdaging

Opdr. 1, 6 t/m 10

Huiswerkrad

Ga vast naar Lessonup.app en gebruik deze code

Beloning

Straf

Beloningen

+1 cm2 spiekbriefje = Je mag een spiekbriefje maken voor een toets. Deze begint 1 bij 1 cm groot, per keer dat je dit verdient wordt dat 1 cm meer, tot een max van 4 bij 4 cm groot.

1/3 +0.5 = Als je deze 3 keer verdiend mag je 0,5 optellen bij een biologiecijfer naar keuze.

Snitch = Je mag een klasgenoot kiezen die ook wordt gecontroleerd. Je krijgt zelf 2 V's (3 V's levert een 1/3 +0,5 op)

Helaas = Je krijgt maar 1 V.

Straffen

45 min bijwerken= Na school kom je huiswerk maken, dit duurt 45 min of totdat je opgegeven taak af is.

Kleurplaat = Je kiest een kleurplaat, deze kleur je in en je maakt de opdracht die erbij hoort. De eerstvolgende les moet je deze inleveren. niet gedaan is 2 kruisjes.

2/1 kruisjes = Een kruisjes is een X, als je hier 3 van hebt, krijg je automatisch de 45 min bijwerken

Snitch = Je mag een klasgenoot kiezen die ook wordt gecontroleerd.

Niks! = Je krijgt geen straf

Noem zoveel mogelijk zintuigen

Wat zijn een prikkel en impuls?

1. Een prikkel wordt opgevangen door zintuigen Een impuls is een signaal in de zenuwen
2. Een prikkel is een signaal in de zenuwen Een impuls wordt opgevangen door zintuigen
3. Een prikkel is een signaal in de zenuwen Een impuls is een signaal in de zintuigen
4. Een prikkel is een signaal in de zintuigen Een impuls is een signaal in de zenuwen

Wat verstuurt je hersenen naar je spieren om ze te laten bewegen?

1. Prikkel
2. Impuls

Oog
	Geuren
Tong

Neus

Smaken

Licht

Geluid

Oor

Prikkel

Zintuig

De huid

Bevat 5 soorten zintuigen:

1. koudezintuig
2. drukzintuig
3. warmtezintuig
4. tastknopje
5. pijnpunt

Helpt bij het voelen van: aanraking, structuren/texturen

tastknopje

hoornlaag

kiemlaag

lederhuid

onderhuids bindweefsel

talgklier

zweetklier

haarzakje

bloedvat

drukzintuig

haarspiertje

pijnpunt

De huidlagen

hoornlaag

• Buitenste huidlaag
• Bestaat uit dode cellen
• Beschermt tegen beschadigingen en ziekteverwekkers

kiemlaag

• Direct onder hoornlaag
• Bestaat uit delende cellen
• De nieuwe cellen sterven langzaam af en vullen zo de hoornlaag aan.

kiemlaag

• Dikste huidlaag
• Bevat de zintuigcellen, klieren en haarzakjes

Onderhuids bindweefsel

• Diepste huidlaag
• Bevat vetcellen
• Helpt tegen kou

Wat is hier gebeurt?

Neus en tong

In beide zintuigen:

Zintuigcellen zetten de prikkels om in impulsen

Neus

• Zintuigcellen in de neusholte
• Geurzenuw brengt impulsen naar hersenen

Tong

• Zintuigcellen in de smaakknopjes
• Zenuw brengt impulsen naar hersenen

Zintuigcel = Gespecialiseerde cel in een zintuig die specifieke prikkels (bijv. smaken) kan omzetten in impulsen

De tong kan maar 5 smaken proeven: zoet, zout, zuur, bitter, umami

Met hulp van de neus kun je veel meer proeven

!

De neus

Zintuigcellen in de neus zetten de geurprikkels om in impulsen

Via zenuwen gaan de impulsen naar de hersenen.

In de hersenen kun je de geur herkennen

De tong

Onzin!

Alle smaken worden overal geproefd op de tong!

Niet op specifieke plekken

Smaakknopjes bevatten zintuigcellen die de smaakprikkels omzetten in impulsen. Deze impulsen worden dan naar de hersenen verstuurd via zenuwen

Smaken/stoffen in voedsel zijn de prikkels waar de tong op reageert

Geuren/stoffen in de lucht zijn de prikkels waar de neus op reageert

Warmte is een prikkel waar de huid op reageert

Kou is een prikkel waar de huid op reageert

Druk (dat iets ergens tegen aan duwt) is een prikkel waar de huid op reageert

Pijn is een prikkel waar de huid op reageert

Textuur/tast (=glad/stroef/hard/ribbelig/etc.) is een prikkel waar de huid op reageert

Zintuigcellen in de smaakknopjes van de tong veranderen smaakprikkels in impulsen, deze worden naar de hersenen verstuurd

Zintuigcellen in de neusholte veranderen geurprikkels in impulsen, deze worden naar de hersenen verstuurd

koudezintuigen reageren op kou prikkels

drukzintuigen reageren op druk prikkels

warmtezintuigen reageren op warmte prikkels

tastknopjes reageren op textuur prikkels

pijnpunten reageren op pijn prikkels

Zij zetten al deze prikkels om in impulsen, deze worden naar de hersenen verstuurd

De hersenen verwerken impulsen van de verschillende zintuigen.

Op het moment dat de hersenen ze verwerken wordt je bewust van de prikkel.

Daarna kun je reageren. 

De hersenen sturen daarvoor impulsen naar andere delen van je lichaam

Waarnemen

Reageren en aansturen

Ga aan de slag met: T5 B2

• Blz. 94 t/m 100
  
• Opdr. 1 t/m 8, (5)

OF uitdaging

• Opdr. 1, 6 t/m 10

Klaar met het bovenstaande?

• Verder werken/lezen
• Samenvatten
• Ander huiswerk
• Boek lezen

Zs = Werken in stilte

• Geen vinger opsteken
• Aan het werk
• Stil en stoor niemand
• Blijf op je plek

Ga aan de slag met: T5 B2

• Blz. 94 t/m 100
• Opdr. 1 t/m 8, (5)

OF uitdaging

• Opdr. 1, 6 t/m 10

Klaar met het bovenstaande?

• Verder werken/lezen
• Samenvatten
• Ander huiswerk
• Boek lezen

Zf = Werken met fluisteren

• Geen vinger opsteken
• De docent komt langs
• Aan het werk
• Fluister alleen met de persoon naast je
• Blijf op je plek

In de huid zitten de verschillende zintuigcellen op verschillende 'dieptes'.
Een tastknopje zit heel dicht bij het huidoppervlak terwijl een drukzintuig veel dieper in de huid ligt.

Leg uit waarom dit verschil er is

Opruimdienst

Elke les 3 andere leerlingen

• Alle tafels recht
• Stoelen aangeschoven
• Grond vrij van afval
• Tafels leeg