Gedrag les 3

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Stress kan zowel positief als negatief zijn

Correct

Niet correct

Stress

• Bij stress komen stresshormonen vrij in je lichaam
  
• Adrenaline en cortisol --> helpen om goed te reageren op de stressor
• Stress hoort bij het normale leven en bij leren
  
• Te veel stress is niet goed voor het welzijn: reactievermogen van het lichaam raakt uitgeput

Stressor is dat wat stress veroorzaakt,
bedenk een stressor voor een hond en kat

Wat is acute stress?

1. Een gevoel van volledige ontspanning na een stressvolle gebeurtenis.
2. Een chronische aandoening die langdurig aanhoudt.
3. Een reactie op een plotselinge bedreiging of gevaar.
4. Een langdurige reactie op dagelijkse stress.

Acuut - chronisch

• Acute stress = stress van korte duur --> helpt om te overleven --> Fight/flight response

• Chronische stress = stress van lange duur
  

Oorzaken chronische stress

• Voortdurend dreigend gevaar
  
• Overbelasting bij te hoge prestatiedruk
  
• Verveling
  
• Omgevingsfactoren (huisvesting en klimaat)

Gevolg chronische stress

• Het reactievermogen van het lichaam raakt uitgeput
  
• Lichaam past zich niet meer aan, aan de stress
  
• Lichamelijke klachten en afwijkend gedrag kan ontstaan
  

Welke chronische
stresssignalen ken je?

Chronische stresssignalen

• Nervositeit (schrikachtigheid, onrust)
  
• Rusteloosheid (niet kunnen ontspannen; overreageren op onbelangrijke signalen)
  
• Vaak of langdurig stresssignalen laten zien
  
• Passief gedrag
  
• Overdreven lichamelijke verzorging; Automutilatie; Allomutilatie
  
• Verslechtering van het leervermogen
  

Wat is het verschil tussen afwijkend gedrag en probleem gedrag?

Probleemgedrag

• Is gedrag dat door een eigenaar als probleem wordt ervaren.
  
• Kan heel goed natuurlijk gedrag zijn

Afwijkend gedrag

• Niet kunnen uiten van natuurlijk gedrag
  
• Het dier moet alle gedragingen kunnen uitvoeren die voortkomen uit een sterke motivatie.
  
• Als dit niet kan, neemt de kans op abnormaal gedrag toe, bijv. omgericht gedrag
  

Afwijkend gedrag

• Te veel of te weinig prikkels
  
• Dier weet niet meer wat hij moet doen bij teveel prikkels --> overprikkeld.
  
• Dier dat prikkels niet kan negeren kan afwijkend gedrag laten zien:

       - Pacing: druk heen en weer lopen
       - Urine laten lopen

• Is geen conflictgedrag!
  

Bij tekort aan prikkels gaan dieren dingen doen die zinloos lijken

Gedrag is normaal, maar niet in die context

Conflictgedrag

Overspronggedrag

Ambivalent gedrag

Omgericht gedrag 

Kan prikkels wel verwerken, maar kan niet kiezen uit mogelijke gedragingen

Nutteloos gedrag voor de context

2 gedragingen tegelijk

afreageren op iets anders

Conflictgedrag: kan prikkels wel verwerken, maar kan niet kiezen uit mogelijke gedragingen

Overspronggedrag (nutteloos gedrag voor de context)

Ambivalent gedrag (2 gedragingen tegelijk)

Omgericht gedrag (afreageren op iets anders)

Stereotiep gedrag

• Lijkt geen duidelijk doel te hebben, wordt steeds herhaald
  
• Manier om met stress om te gaan
  
• Het maakt endorfine aan, kalmerend en zeer verslavend
  
• Gedrag doorbreken is heel moeilijk
  
• Kan negatieve uitwerking hebben op dier

Welk stereotiep ken
je bij hond/kat?

Staart jagen

IJsberen

Overmatig likken

Schaduw vangen

Vliegen vangen

Automutilatie

• Gedrag waarbij een dier zichzelf beschadigd
  
• Katten likken vaak buik kaal en kapot (psychogene alopecia)
  
• Honden pootjes knagen
  

Apathisch gedrag

• Ontbreken van zichtbare reactie op prikkels
  
• Heeft geen belangstelling voor omgeving en is niet te motiveren
  
• Te veel chronische stress  niet meer kunnen aanpassen aan stress, angst en conflicten.
  
• Is geen bevriezen!
  
• Apathisch kan ook medisch zijn
  

Learned helplessness

• Onderzoek 1965, door Martin Seligman
  
• Verklaring voor apathisch gedrag