13.2 - De bloedsomloop en de bloedvaten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

H-13 De bloedsomloop en de bloedvaten

Startvragen!

kijken wat je nog weet!

Rood afgebeeld bloed is zuurstofarm bloed

1. juist
2. onjuist

In het bloed van een slagader zit meer glucose dan in het bloed van een ader.

1. Juist
2. Onjuist

Vul in:
Het bloed uit de poortader komt vanuit.....
en het bloed is......

1. het spijsverteringskanaal, zuurstofarm
2. lever, zuurstofrijk
3. lever, zuurstofarm
4. het spijsverteringskanaal, zuurstofrijk

Wat is de slagader?

1. de rode buis
2. de blauwe buis
3. de kleine draadjes
4. geen een

Welk percentage van je bloed bestaat uit bloed plasma?

1. 30
2. 45
3. 55
4. 75

De wand van een slagader is ...
De bloeddruk in een slagader is ...

1. Dik en Hoog
2. Dik en Laag
3. Dun en Hoog
4. Dun en Laag

Wat voor bloedsomloop hebben mensen?

1. Een enkele
2. Een dubbele
3. Een driedubbele
4. Een gewone

sleep de plekken en bloedsomlopen naar de juiste plek

Kleine bloedsomloop

overige organen

Grote bloedsomloop

Hart

Longen

Bloedsomloop en de bloedvaten

Bloedvatenstelsel

Het bloedvatenstelsel is een orgaanstelsel: dus meerdere organen die samen werken

Bloedvatenstelsel bestaat uit:

• Hart
• Bloedvaten: aders, slagaders en haarvaten

Bloedsomloop

Dubbele bloedsomloop:

Per omloop (volledig rondje langs álle organen) gaat het bloed 2x door het hart.

Kleine bloedsomloop

Van hart naar longen en terug

Functie:

Zuurstof halen in de longen, CO2 afgeven aan de longen

Grote bloedsomloop

Van hart naar overige organen en terug

Functie:

Zuurstof/voedingsstoffen naar de organen brengen, CO2 en afvalstoffen ophalen

Begrijp dus dat beide plaatjes ongeveer hetzelfde zijn maar dat het linker plaatje erg versimpeld is!

Typen bloedvaten

1. Aders
2. Slagaders
3. Haarvaten

Aders

• Organen --> Hart
• Lage bloeddruk
  
• Dunne wand
• Kleppen zodat bloed niet terug stroomt

Aders liggen meestal minder diep in het lichaam.

Slagaders

• Hart --> Organen
• Hoge bloeddruk
  
• Dikke, stevige en elastische wand
  
• “Slag” voelbaar in o.a. polsen
  
• Meestal diep in lichaam

Bloeddruk is de kracht waarmee bloed tegen de wanden van de bloedvaten drukt. 

Haarvaten

Wand van een cellaag dik

Door dunne laag kunnen stoffen erdoorheen: 

• 
  
• zuurstof
• voedingsstoffen
• koolstofdioxide
• witte bloedcellen
• afvalstoffen

 

Verschil bloeddruk aders en slagaders

Bloeddruk = druk van bloed tegen wand van bloedvat

Warmtetransport

Warmte ontstaat bij de verbranding in de cellen

bij veel beweging = verbranding hoger = veel warmte

Bloedvaten in de huid worden wijder

Kleur van de huid wordt roder, warme bloed geeft veel warmte af

Weinig verbranding = bloedvaten nauwer = weinig warmteafgifte door bloed

	Aders	Slagaders
Richting hart
Wanddikte
Kleppen ja/nee?
Bloeddruk

Naartoe

Van af

Dik

Dun

Ja

Nee

Hoog

Laag

Bij welk bloedvat is de concentratie glucose het laagst?

1. Aders
2. Slagaders
3. Haarvaten
4. Allemaal even hoog

In de afbeelding zie je verschillende typen bloedvaten.

Wat is de naam van elk type bloedvat? 

Slagader 

Ader

Haarvat

Poortader

De lever heeft drie bloedvaten:

- de leverslagader (van aorta naar lever)

- De leverader (van de lever naar de holle ader)

- De poortader (van de dunne darm naar de lever

De poortader

poortader

Er bestaat wel een maagslagader en darmslagader

Maar geen maagader of darmader -> het bloed gaat via de poortader, lever en leverader terug naar het hart.

Glucosegehalte bloed

De lever speelt een belangrijke rol bij het constant houden van het glucosegehalte van het bloed (bloedsuikerspiegel).

Als het bloed in de poortader veel glucose bevat wordt het te veel aan glucose in de lever omgezet en opgeslagen in glycogeen. 

Als het glucosegehalte in het bloed te laag dreigt te worden, wordt in de lever glycogeen weer omgezet in glucose > wordt afgegeven aan het bloed in de leverader.

De lever heeft 3 grote bloedvaten. Ze zijn hier willekeurig neergezet. Bloedvat 1 bevat meer zuurstof dan bloedvat 2 en 3, bloedvat 2 bevat meer glucose dan bloedvat 1 en 3. Zet de bloedvaten op de juiste plek.

Lever

1

2

3

Leverslagader

Leverader

Poortader

Aan de slag

Opdracht 1 t/m 7

Van de samenvatting afb. 7 op blz. 114 en het schema op blz. 115

Online Test Jezelf 13.1