4.1 Stoffen veranderen

4.1
Stoffen veranderen
1 / 37
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

This lesson contains 37 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

4.1
Stoffen veranderen

Slide 1 - Slide

Doelen van deze les
Je kunt beschrijven dat bij een chemische reactie de beginstoffen verdwijnen en dat er nieuwe stoffen ontstaan.
 Je kunt beschrijven dat je voor een verbranding zuurstof nodig hebt.
Je kunt aan het reactieschema zien of het om een ontledingsreactie of een verbrandingsreactie gaat.
Je kunt het reactieschema van de ontleding van een organische stof noteren.
Je kunt zeven reactieverschijnselen benoemen.

Slide 2 - Slide

Stoffen verhitten
Stoffen kunnen veranderen als je ze genoeg verhit:

  1. - Ze kunnen van fase veranderen (smelten)
  2. - Ze kunnen verbranden
  3. - Ze kunnen ontleden

Slide 3 - Slide

Verbranden of ontleden?
Als je kijkt naar een reactie, en je vraagt je af of dat een verbrandings- of ontledingsreactie is? Dan kijk je of er zuurstof (O2) nodig is. Heeft de reactie zuurstof nodig? Dan is het een verbrandingsreactie. 

Heb je maar 1 beginstof? Ontleden. 

Slide 4 - Slide

Branddriehoek
- brandstof
- zuurstof
- ontbrandingstemperatuur

Zonder een van de drie brand-voorwaarden, geen verbranding.

Slide 5 - Slide

Reactieschema of reactievergelijking?

Van een reactie kun je een reactieschema of een reactievergelijking maken. 

Een reactieschema is in woorden. 

Een reactievergelijking is in formule. 

Slide 6 - Slide

Reactieschema
Een reactieschema is in woorden:

Beginstoffen -> Eindstoffen

Een voorbeeld:

Hout(s) -> Koolstof (s) + Water (l) + witte rook (g)

Slide 7 - Slide

Even ophalen:
De fases geef je in een reactieschema weer als:

(s) = vast (solid in engels)
(l) = vloeistof (liquid in engels)
(g) = gasvormig (gass in engels)
(aq) = opgelost in water (aqua in latijn)

Slide 8 - Slide

Bekijk het volgende filmpje zelfstandig (10 min)
Thermolyse van suiker: thermolyse is een manier van ontleden door verhitting, je verhoogd de themperatuur. 

Onderzoeksvraag: welke stoffen ontstaan wanneer je suiker ontleed door middel van thermolyse?

Er volgen vragen tijdens het filmpje.  

Slide 9 - Slide

5

Slide 10 - Video

00:16
Wat was de beginstof?
A
Koolstof
B
Water
C
Suiker
D
Brandbare gassen

Slide 11 - Quiz

01:04
Deze bruine stof noem je ook wel?
A
Koolstof
B
Caramel

Slide 12 - Quiz

02:08
Een heldere kleurloze vloeistof?
Wat zou dat kunnen zijn?
A
Water
B
Alcohol
C
Gesmolten suiker
D
Koolstof

Slide 13 - Quiz

03:17
De brandbare gassen branden doordat het door de brander wordt aangestoken. Wat zijn de 3 brandvoorwaarden ook alweer?
A
Zuurstof, water, brandstof
B
Zuurstof, brandstof, ontbrandingstemperatuur
C
Zuurstof, koolstofdioxide, ontbrandingstemperatuur
D
Zuurstof, water, ontbrandingstemperatuur

Slide 14 - Quiz

05:34
Wat zijn de reactieproducten?
A
Water, koolstof, glucose
B
Water, glucose, brandbare gassen
C
Water, koolstof, brandbare gassen
D
Water, brandbare gassen, koolstof

Slide 15 - Quiz

Beginstof
Reactieproducten
Suiker
Brandbare gassen
Water
Koolstof

Slide 16 - Drag question

Conclusie
De onderzoeksvraag was: welke stoffen ontstaan wanneer je suiker ontleed dmv thermolyse? Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Slide 17 - Open question

Dit was een:
A
Faseovergang
B
Verbrandingsreactie
C
Ontledingsreactie

Slide 18 - Quiz

Verbrandingsreactie
Wanneer je bij de beginstoffen zuurstof (O2) hebt staan, is er sprake van een verbrandingsreactie. 

Slide 19 - Slide

Bekijk het volgende filmpje zelfstandig (5 min)
Verbranding van glucose: verbranding is een reactie met zuurstof. 

Onderzoeksvraag: welke stoffen ontstaan wanneer je glucose verbrand?

Maak aantekeningen van de resultaten, er volgen vragen. 
timer
5:00

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Video

Wat waren de beginstoffen?
A
Koolstof
B
Water
C
Zuurstof
D
Glucose

Slide 22 - Quiz

Wat waren de reactieproducten?
A
Koolstof
B
Water
C
Glucose
D
Zuurstof

Slide 23 - Quiz

Conclusie
De onderzoeksvraag was welke stoffen onstaan er bij de verbranding van glucose? Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Slide 24 - Open question

Dit was een:
A
Faseovergang
B
Verbrandingsreactie
C
Ontledingsreactie

Slide 25 - Quiz

Slide 26 - Video

Dit was een:
A
Faseovergang
B
Verbrandingsreactie
C
Ontledingsreactie

Slide 27 - Quiz

Deel 2

Slide 28 - Slide

Er zijn zeven reactieverschijnselen
• verandering van kleur;
• verandering van geur;
• verandering van smaak;
• warmte;
• rook;
• vlammen;
• licht.


5
1
2
3
4
6
7

Slide 29 - Slide

Ontleden?
Het woord ontleden geeft al een beetje aan wat we er met scheikunde mee bedoelen:

ont·le·den (ontleedde, heeft ontleed)
1. in delen scheiden: een zin ontleden in zinsdelen ontbinden
2. de afzonderlijke delen onderzoeken

Slide 30 - Slide

Ontleden organische stof
Als je een organische stof ontleed ontstaan dezelfde stoffen. 

Organische stof(s) -> Koolstof(s) + Water(l) + Witte rook(g)


Je kunt hier elke organische stof invullen die je wilt, dus hout, brood, papier en ook suiker. 

Slide 31 - Slide

Ontleding
We gaan het vandaag echt alleen over het ontleden van stoffen hebben. 

Dus je begint met 1 stof, en achter de pijl worden het er meerdere. 

Zilverchloride (s) -> Zilver (s) + Chloor (g)


Slide 32 - Slide

Ontleden van water
Water bestaat uit watermoleculen. Deze moleculen kun je ontleden in Waterstof- en Zuurstofatomen.

Daarna kun je deze gassen gebruiken. We kijken naar het volgende filmpje. 

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Video

Ontleden van water
We zetten dit even in een reactieschema (in woorden)

Water (l) -> Waterstof (g) + Zuurstof (g)

Op de volgende pagina zie je de reactievergelijking (in formuletaal, en kloppend (de juiste aantallen atomen en moleculen). 

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Slide

Aan de slag
We maken 4.1 nu af. 

Heb je 4.1 al af, lees dan 4.2 en begin alvast aan de opdrachten. 

Straks volgt een uitleg van 4.2 
timer
10:00

Slide 37 - Slide