Personages zonder moreel besef; kennen geen echte normen en waarden
Personages zijn antihelden (kunnen geen richting geven aan hun eigen leven)
Benadrukking pessimistisch wereldbeeld door verhaal in oorlog te laten spelen (oorlog als decor voor chaos en ellende)
Slide 3 - Slide
7.Literaire ontwikkelingen: vernieuwing in dichtkunst, twee stromingen: 1 Vijftigers (verwant aan Cobra)
Willen naoorlogse dichtkunst vernieuwen, vraagtekens bij vaste overtuigingen
Geloof dat dingen anders kunnen (dichtkunst tegenover kranten: geloof dichtkunst onbreekt hierin)
Loslaten traditionele dichtvormen
Verwarring en ontregeling, door o.a. experimentele werkwijze dichter, gaat niet uit van vooropgesteld idee, maar zoekt door te schrijven naar wat verwoord kan worden
Autonome gedichten; gedichten als taalbouwsel van herhaling/variatie woorden en rijm
Slide 4 - Slide
7.Literaire ontwikkelingen: vernieuwing in dichtkunst, twee stromingen: 2 Neorealisten
Zetten zich af tegen de Vijftigers
Ze vinden die gedichten te dichterlijk, met te veel beeldspraak
Willen zakelijk verwoorden wat waargenomen wordt
Verzetten zich tegen dichterlijk taalgebruik
Ze gooien dichterlijke taal overboord, totdat alleen zakelijke mededeling overblijft
Slide 5 - Slide
Wat weet je over de jaren '70?
Slide 6 - Mind map
Historische achtergronden
1979: westers georiënteerde sjah van Perzië komt ten val -> Islamitische republiek Iran-> Midden-Oosten komt in centrum wereldpolitiek -> vluchtelingen
Tot 1985: grenzen binnen Europa, geen vrije handel van personen en goederen
1989: val Berlijnse muur, hereniging Duitsland, einde Koude Oorlog
1991: verregaande financiële en economische samenwerking EU, vanaf 2004 tien voormalige Oostbloklanden lid
2001: aanslagen WTC, Bush jr.: 'war on terrorism'
spanningen Israël en Palestina gaan door
Slide 7 - Slide
Culturele achtergronden
Nederland wordt door migratie een multiculturele maatschappij
Globalisering door migratie, vervaging grenzen, computers/nieuwe media/internet
Sommige mensen: bang dat tradities verdwijnen / verlies van eigen identiteit
Reactie: individualisme en innerlijke reflectie: zoeken naar eigen (seksuele) identiteit, meditatie en nadruk op zelfontplooiing
Ik-tijdperk: mensen zoeken naar zichzelf in therapie, relaties of zelfbespiegeling
Feminisme en gelijke rechten voor mannen en vrouwen wordt belangrijk
Slide 8 - Slide
Wat denk je dat het ik-tijdperk inhoudt?
A
verhaal wordt vanuit de ik-vorm geschreven
B
mensen dachten alleen aan zichzelf
C
zoektocht naar eigen identiteit en zelfontplooiing
D
zoektocht van de ik-persoon in een roman
Slide 9 - Quiz
Slide 10 - Slide
I: Literatuur in deze periode is geschreven als verzet tegen de gevestigde orde. II: Literatuur uit deze periode doorbreekt taboes.
A
I: is juist
II: is juist
B
I: is onjuist
II: is onjuist
C
I: is juist
II: is onjuist
D
I: is onjuist
II: is juist
Slide 11 - Quiz
Literaire ontwikkelingen
Vanaf jaren zeventig tot nu: géén verzet tegen gevestigde orde of taboedoorbreking (als in jaren vijftig en zestig)
Jaren zeventig en tachtig: veel teksten: verband met ik-tijdperk, individualisme, zoektocht naar eigen identiteit en zelfontplooiing -> autobiografisch materiaal (het ging vooral om persoonlijke ontwikkeling/problemen, minder om maatschappelijke onderwerpen)
Vanaf jaren negentig verandert dit: nu onderwerpen die vooral maatschappelijk belangrijk, actueel of problematisch zijn: keuze voor engagement
Commercialisering boekenbedrijf: het gaat om marketing, minder om literaire kwaliteit
Vanaf jaren zeventig: verschillende ontwikkelingen, maar geen overheersende stroming of richting
Slide 12 - Slide
Wat betekent engagement?
A
maatschappelijke betrokkenheid
B
verschillende ontwikkelingen
C
verloving
D
actieroman
Slide 13 - Quiz
I: In een geëngageerde roman spelen autobiografische gegevens uiteraard een grote rol. II: Bij het ik-tijdperk passen autobiografische romans erg goed.
A
I: is juist
II: is juist
B
I: is onjuist
II: is onjuist
C
I: is juist
II: is onjuist
D
I: is onjuist
II: is juist
Slide 14 - Quiz
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Video
Slide 17 - Slide
Welke soort roman is vanaf de jaren '70 erg populair?
A
familieroman en realistische roman
B
psychologische en realistische roman
C
oorlogsroman en realistische roman
D
dagboekroman en realistische roman
Slide 18 - Quiz
Slide 19 - Slide
Verbeelding vs realisme
het gaat niet om realisme van herkenbare werkelijkheid
maar verhaal maakt het mogelijk om verbanden te zien, om iets te ontdekken wat niet in de werkelijkheid waarneembaar is
Deze verhalen/romans zijn vaak op meedere niveaus te begrijpen