10-9 Taalschat H5: Overbodige woorden, dubbele ontkenning en verkeerde woorden of uitdrukkingen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

In deze les:

• Lesopening
  
  
•  Zelfstandig afmaken: opdrachten van vorige week (vandaag nakijken en aftekenen)
  
  
• Zelfstandig maken: opdracht 18, 19, 20, 21 , 22 en 23 op blz. 182 en 183
  
  
• Terugblik op de les en evaluatie van de leerdoelen
  

Doelen van de les:

• Je kunt overbodige woorden in een zin herkennen.
  
• Je kunt een dubbele ontkenning in zinnen herkennen.
• Je kunt een verhaspeling in een zin verbeteren.
• Je kunt de juiste woorden in een zin gebruiken.
• Je kunt spreekwoorden en uitdrukkingen verbeteren.

Hoe laat ik mijn opdrachten aftekenen?

1. Laat eerst aan de docent zien dat je je opdrachten af hebt.
2. De docent geeft je daarna een nakijkboekje. Je verbetert zelf je antwoorden.
3. Laat je werk daarna weer aan je docent zien. Die noteert het aantal gemaakte en nagekeken opdrachten.
4. Jij zet je handtekening op het blad van de docent. 

Vorige les: homoniemen

Homoniemen zijn woorden die er hetzelfde uitzien en hetzelfde klinken, maar een verschillende betekenis hebben.

Bijvoorbeeld:
- muis (van een computer of het dier)
- bank (om op te zitten of geldinstelling)

Vorige les: homofonen

Homofonen zijn woorden die hetzelfde klinken, maar je schrijft ze anders en ze betekenen iets anders. 

Bijvoorbeeld:
- leiden en lijden
- bond en bont
- licht en ligt

Vorige les: synoniemen

Synoniemen zijn verschillende woorden met (bijna) dezelfde betekenis.

Bijvoorbeeld:
- aardig, sympathiek en vriendelijk
- misschien, mogelijk en wellicht
- huilen, janken en jengelen

5.3 Taalfouten

Overbodige woorden

Soms staan er overbodige woorden in zinnen. Ze zijn niet nodig in de zin.

Voorbeelden:
een mondeling toespraak
Ik wil meteen direct naar huis.

Dubbele ontkenning

Een dubbele ontkenning is het herhalen van een ontkennend woord in een zin. Er staan dus twee ontkenningen in

Voorbeelden:
Ik heb nooit geen zin om te voetballen.
Marwan gaat nooit niet naar zijn oma.

Verhaspeling

Bij een verhaspeling verwissel je woorden die op elkaar lijken, maar die een verschillende betekenis hebben. 

Voorbeelden:
Die schoenen kosten te duur.
Ik zie door het bos de bomen niet meer.
Er is een dood lijk gevonden in Amsterdam.

Verkeerde woorden

Soms gebruik je een verkeerd woord, omdat het erg lijkt op een ander woord.

Voorbeelden:
De twee bedrijven zijn gefusilleerd.
De twee bedrijven zijn gefuseerd. 

Mijn broertje traint mee bij de papillen.
Mijn broertje traint mee bij de pupillen.

Verkeerde uitdrukkingen en spreekwoorden

Soms worden uitdrukkingen en spreekwoorden door elkaar gehaald. Zorg ervoor dat je ze op de juiste wijze gebruikt. 

Voorbeelden:
Slapende honden bijten niet.
Slapende honden blaffen niet.

De peer valt niet ver van de boom.
De appel valt niet ver van de boom.

Als je te laat thuiskomt, vind je de kat in de pot.
Als je te laat thuiskomt, vind je de hond in de pot.

Aan de slag!

Zelfstandig afmaken: opdrachten van de afgelopen twee weken (laatste les deze week aftekenen))

  Zelfstandig maken: opdracht 18, 19, 20, 21 , 22 en 23 op blz. 182 en 183