transport

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

Transport

Basisstof 1: Bloed

Bloed bestaat uit bloedplasma (55%) en uit bloedcellen en bloedplaatjes (45%). 

Bloedplasma: water met plasma-eiwitten en opgeloste stoffen. Bloedplasma vervoert zuurstof (een klein beetje) voedingsstoffen, antistoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen. 

Bloedcellen

Rode bloedcellen

• Gevormd in de rode beenmerg
• Afgebroken door de rode beenmerg, lever en milt
• Bevat hemoglobine

Witte bloedcellen

• Hebben celkern
• Geen vaste vorm
• Maken ziekteverwekkers onschadelijk
• Gevormd in de rode beenmerg
• Leukemie > vorming van onrijpe witte  bloedcellen

Bloedplaatjes

• Geen cel = geen celkern
• Resten van de dode cellen
• Belangrijk voor bloedstolling
• Trombose > bloedstolsel in een bloedvat 

Wat is de functie van rode bloedcellen?

1. Rode bloedcellen hebben geen functie
2. Zuurstof vervoeren
3. Zuurstof en koolstofdioxide vervoeren
4. Koolstofdioxide vervoeren

Wat is de functie van witte bloedcellen?

1. Ziekteverwekkers onschadelijk maken
2. Zuurstof vervoeren
3. Koolstofdioxide afvoeren
4. Zuurstof opnemen

Hart-longen-hart = kleine bloedsomloop

Hart-organen-hart = grote bloedsomloop

1. Kleine bloedsomloop
2. Grote bloedsomloop

Wanneer je in je vinger snijd, welke route lopen ziekteverwekkers af voor ze bij de aorta komen?

Basisstof 3: Bloedvaten

In welke volgorde stroomt het bloed?

1. Slagader - haarvaten- ader
2. haarvaten - ader - slagader
3. Ader - haarvaten - slagader
4. Slagader - ader - haarvaten

Heeft klepjes

1. Slagader
2. Aders
3. Haarvaten

Bevatten slagaders zuurstofrijk bloed?

1. ja
2. nee
3. soms

Basisstof 4: hart- en vaatziekten

Statistieken

Slagaderverkalking

Hartinfarct 

Hartritmestoornis

Hartritme = snelheid waarmee het hart samentrekt

Normale hartritme is verstoord 

Impulsen werken niet altijd?

Pacemaker 

wat kun je doen om slagaderverkalking te voorkomen?

1. niet roken
2. regelmatig ontspannen
3. weinig alcohol dinken
4. alle antwoorden zijn goed

Hoe noemen we een verstopping in de bloedvaten van de hersenen?

1. hartinfarct
2. beroerte
3. hersenschudding
4. hartstilstand