Grammatica zinsdelen: Lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp en bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom havo 3

Volg het stappenplan, dan maken we er een mooie les van

Stap 1: Doe de telefoon in de telefoontas

Stap 2: Pak je Chromebook, boek Overspoeld en je schrift

Stap 3: Beantwoord de vraag uit het nieuws: Hoe vaak komt de naam Hirokazu Tanaka voor?

Leerdoelen

• Aan het einde van de les kun je het lijdend voorwerp, het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling benoemen in een zin.
  
• Aan het einde van de les kun je een zin ontleden met de volgende zinsdelen: pv, zinsdeelstreepjes, ow, wg, ng, lv en mv en bwb.

Wat gaan we doen?

Lezen in Overspoeld

Herhaling zinsontleding: pv t/m ng

Uitleg+ oefeningen: Lijdend voorwerp, meewerkend voorwerp en bijwoordelijke bepaling.

Huiswerk: Oefenboekje les 3

Controleren leerdoelen

Lezen in Overspoeld

Herhaling zinsontleding pv-ng

Ontleed de volgende zinnen helemaal (pv-zd-ow-wg-ng)

1.  Ronald Koeman is de nieuwe bondscoach geworden.

2. Wanneer knap jij die fiets op?

3. De toets aardrijkskunde was niet gemakkelijk.

Antwoorden

1. Ronald Koeman/ is/ de nieuwe bondscoach /geworden.

pv=  is

ow= Ronald Koeman

wg = X

ng = is de nieuwe bondscoach geworden.

Zin 2+3

2. Wanneer/ knap/ jij/ die fiets/ op?

pv= knap             wg= knap op

ow= jij                  ng= x

3. De toets aardrijkskunde/ was/ niet/ gemakkelijk.

pv= was                                                             wg = X

ow= de toets aardrijkskunde                   ng= was gemakkelijk

Lijdend voorwerp (lv)

Lijdend voorwerp: Een persoon of een ding ondergaat iets. Je hebt alleen in een zin met een wg een lijdend voorwerp.

Hoe vind je het lijdend voorwerp:

1. Zoek de pv, het ow en het wg.

2. Stel de vraag: Wat/wie +ow +wg? Het antwoord op die vraag is het lijdend voorwerp. Soms is er geen lijdend voorwerp.

Wat is het lijdend voorwerp in de zin: Ik heb de auto van de buren in de prak gereden

1. ik
2. de auto
3. de auto van de buren
4. in de prak

Noem het lijdend voorwerp in de zin: Apa Sherpa stond al 21 keer op de top van de Mount Everest.

1. Apa Sherpa
2. al 21 keer
3. Op de top van de Mount Everest
4. Er zit geen lijdend voorwerp in

Meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp: aan wie of voor wie is iets bestemd?

Je ziet het vooral bij werkwoorden als: vertellen, meedelen, uitleggen, zeggen, geven, overhandigen, lenen, toesturen.

Je kunt er 'aan' of 'voor' bijzetten of je kunt het weglaten.

Let op! In zowel een zin met een wg en een ng kun je een meewerkend voorwerp hebben.

Voorbeeldzin met meewerkend voorwerp: Ik geef jou een cadeau

Benoem het meewerkend voorwerp van de zin: Elke woensdag geeft Nienke de plantjes water.

Benoem het meewerkend voorwerp: Wie zal jullie dit voorstel gaan toelichten?

Bijwoordelijke bepaling

We noemen de bijwoordelijke bepaling ook wel de ‘prullenbak’. Alles wat je overhoudt, noem je een bijwoordelijke bepaling.

Vaak zijn dat:

• Plaats
• Tijd
• De manier waarop (hoe)

Benoem de bwb: In de dierenwinkel kopen mensen een huisdier voor hun kind.

Huiswerk

Les 3 oefenboekje grammatica zinsdelen.