T5P2: Chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Paragraaf 2: Chromosomen

Op je tafel:

Gesloten laptop

Schrift voor aantekeningen

Eventueel je boek

Planning

1. Korte terugblik

2. Uitleg paragraaf 2 chromosomen

3. Zelf aan de slag

Korte terugblik

Ik ga naar de kapper om mijn haar van blond naar bruin te verven. 

Is mijn genotype, fenotype of allebei dan veranderd?

Wat bepaald je genotype?

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.

2. Je kunt aangeven dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.

3. Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Chromosomen

In één lichaamscel zitten 46 losse chromosomen.

Deze losse chromosomen vormen een paar. 

In elke cel zitten daarom 23 chromosomen.

Geslachts-

chromosomen

Bij het 23e paar staat geen nummer maar 'XX' of 'XY'.

Als paar 23 XX is, ben je een vrouw

Als paar 23 XY is, ben je een man

Intersekse

Soms wordt een meisje geboren met XY en een jongen met XX. Dit noemen we intersekse. 

Deze persoon heeft zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. 

Soms hebben ze wel maar kenmerken van één geslacht, maar heb je hormonen van beide geslachten.

Geslachtscellen

Bij geslachtelijke voortplanting versmelten de celkernen van twee geslachtscellen (zaadcel en eicel). 

De zaadcel heeft 23 chromosomen en de eicel heeft 23 chromosomen.

De bevruchte eicel heeft uiteindelijk  46 chromosomen.

Variatie in genotype

De man bepaalt het geslacht van de baby

In een cel zitten 13 chromosomen. Is dit een geslachtscel of een lichaamscel?

1. Geslachtscel
2. Lichaamscel
3. Geen van beide
4. Beide

Waarom bepaalt de man het geslacht?

Hoeveel losse chromosomen heeft één lichaamscel van de mens

Zelf aan de slag

Maak alle opdrachten van paragraaf 2 chromosomen. Je hebt tot het einde van de les.

Ben je klaar? Maak de Test Jezelf.