1.3 Nationalisme

H1: Nederland en Indonesië
§1.3 nationalisme 
1 / 35
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo k, g, t, mavoLeerjaar 3

This lesson contains 35 slides, with interactive quizzes, text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

H1: Nederland en Indonesië
§1.3 nationalisme 

Slide 1 - Slide

Mededelingen 

Klassikale uitleg 1.3 - deel A/B

Kijken Histoclip

Afsluiting
Deze les 

Slide 2 - Slide

...uitleggen waarom de ethische politiek werd ingevoerd
en wat deze inhield.

...oorzaken noemen van het ontstaan van
nationalisme in Nederlands-Indië en beschrijven
hoe Nederland daarop reageerde.

...uitleggen welke gevolgen de
Japanse bezetting had voor Indonesië
Aan het einde van de les kan je...

Slide 3 - Slide

Voor dat de Nederlanders in Indië aankwamen, waren het onafhankelijke koninkrijkjes.

De VOC, opgericht in 1602, kreeg het handelsmonopolie in Indië. Zij bouwen daar handelsposten. + kreeg het recht om namens NL oorlog te voeren. De Genocide van Banda is de bekendste. 

1798: VOC failliet, NL'se staat neemt alles over. Indië krijgt een nieuwe naam: Nederlands Indië. Het wordt een kolonie van Nederland. Het KNIL wordt opgericht. Zij krijgt als taak om alle eilanden bij elkaar te veroveren. Nederland noemde dit overigens pacificatie. De oorzaak van deze veroveringen was het modern imperialisme

Er wordt een indirect bestuur geplaatst in NL-Indië. De baas is de Gouverneur-Generaal. Onder hem staan de residenten. Die sturen weer de inheemse regenten aan. Onder de regenten staan de dorpshoofden.
Herhaling 1.1

Slide 4 - Slide


Welk recht kon de VOC gebruiken om de bevolking
op de Indische eilanden tot samenwerking te dwingen?
A
Het recht om een handelsmonopolie te beginnen
B
Het recht om een handelsroute naar Azië te vinden
C
Het recht om handelsposten te vestigen
D
Het recht om oorlogen te voeren en forten te bouwen

Slide 5 - Quiz

In Nederlands-Indië bestonden er grote sociale verschillen.
De belangrijkste groep waren de Nederlanders, daaronder stonden de Indo's. Daaronder de inheemse bevolking en onderaan de slaven. Veel racisme.

Nederland voerde het cultuurstelsel in. Nederland werd hier stinkend rijk door, de Indonesische boeren niet.
Het boek Max Havelaar bracht veel misstanden aan de kaart. Liberalen waren tegen het cultuurstelsel, aangezien het ondernemers minder vrijheid gaf.

In 1870 werd het cultuurstelsel weer afgeschaft. Er werden bedrijven door Nederlanders gesticht, waarbij de inheemse boeren werkten als loonarbeider. Dit systeem noemen we vrije arbeid. Om genoeg arbeiders te krijgen werden er contractarbeiders uit China gehaald. Nederlanders noemden ze koelies


Herhaling 1.2

Slide 6 - Slide


Om welke reden waren vooral liberalen tegen het cultuurstelsel?
A
Andere politieke stromingen vonden Nederlands-Indië niet belangrijk
B
Bijna alle Nederlandse boeren waren liberaal
C
De liberalen hoopten hiermee stemmen te winnen in Indonesië
D
Het cultuurstelsel gaf ondernemers minder vrijheid

Slide 7 - Quiz


Voor welke groep gebruikten Nederlanders de term 'koelies'?
A
Contractarbeiders
B
Gevangenen
C
Indonesische ondernemers
D
Slaven

Slide 8 - Quiz

H1: Nederland en Indonesië
§1.3 nationalisme 

Slide 9 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
A
De ethische politiek
Leerdoel:
Je kan uitleggen waarom de ethische politiek werd ingevoerd en wat deze inhield.
Begrippen:
nationalisme
ethische politiek
Volksraad
B
Nationalisme in Nederlands-Indië
Leerdoel:
Je kan oorzaken noemen van het ontstaan van nationalisme in Nederlands-Indië en beschrijven hoe Nederland daarop reageerde.
Begrippen:
Partai Nasional Indonesia (PNI)
C
De Japanse bezetting 
Leerdoel:
Je kan uitleggen welke gevolgen de Japanse bezetting had voor Indonesië
Begrippen:
interneren

Slide 10 - Slide

§1.3 nationalisme 
A: de ethische politiek 

Slide 11 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
A
De ethische politiek 
19e eeuw: nationalisme komt op. 
Zoals:
  • Duitsers willen een eenheidsstaat (1871)
  • België wordt onafhankelijk (1830)

Nationalisme: mensen zijn trots op hun eigen land, volk, taal en cultuur

Slide 12 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
A
De ethische politiek 
Gedachte in NL rond 1900: we moeten iets terugdoen voor de inheemse bevolking.

Gevolg: 1901 - ethische politiek. NL moet zorgen voor ontwikkeling;
  • Onderwijs
  • Gezondheidszorg
  • Economie
  • Infrastructuur
  • Politiek

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
A
De ethische politiek
1918: oprichting Volksraad. Een adviesraad waarin naast Nederlanders ook inheemse mensen zaten.

  • Alleen adviseren, niet beslissen
  • Macht bleef bij de Nederlanders

Gevolg: teleurstelling bij inheemse bevolking

Slide 15 - Slide

§1.3 nationalisme 
B: Nationalisme in Nederlands-Indië 

Slide 16 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
B
Nationalisme in Nederlands-Indië
Drie oorzaken ontstaan Nationalisme in NL-Indie:
  • Elk volk had recht op eigen land en bestuur, zij kunnen dat ook 
  • Meer zelfvertrouwen door een ander Aziatisch land: Japan -> had een groot Europees land verslagen in oorlog.
  • Rijke, inheemse jongeren die gestudeerd hadden in NL hadden kennis gemaakt met Europese waarden als vrijheid, gelijkheid en democratie.
    Waar was dat voor de inheemse mensen?

Slide 17 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
B
Nationalisme in Nederlands-Indië
Bekende nationalist: Soekarno. 
  • 1927: oprichting Partai Nasional Indonesia (PNI) (samen met Mohammed Hatta)
  • Doel: onafhankelijkheid voor Indonesië, niet meer samenwerken met NL
  • Reactie NL: Soekarno is gevaarlijk, wordt gevangen gezet.
  • Gevolg: grotere held voor Indonesië

Slide 18 - Slide

H1: Nederland en Indonesië
§1.3 nationalisme 

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Terugblik

Klassikale uitleg 1.3

Video

Aan de slag

Afsluiting
Deze les 

Slide 21 - Slide

§1.3 nationalisme 
C: de Japanse bezetting 

Slide 22 - Slide

...uitleggen waarom de ethische politiek werd ingevoerd
en wat deze inhield.

...oorzaken noemen van het ontstaan van
nationalisme in Nederlands-Indië en beschrijven
hoe Nederland daarop reageerde.

...uitleggen welke gevolgen de
Japanse bezetting had voor Indonesië
Aan het einde van de les kan je...

Slide 23 - Slide

Slide 24 - Video

§1.3
Nationalisme
BASIS
C
De Japanse bezetting 
1942: Japan valt NL-Indië binnen

Nederlanders en indo's moeten interneren: opsluiten in kampen om mensen buiten samenleving te plaatsen: Jappenkampen

NL'se taal verboden
NL'se plaatsnamen veranderen: Batavia wordt Jakarta

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

Slide 27 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
C
De Japanse bezetting 
Japan laat Soekarno en Hatta vrij

Soekarno hoopt op een onafhankelijk Indonesië

Japanners willen macht niet uit handen geven

Slide 28 - Slide

§1.3
Nationalisme
BASIS
C
De Japanse bezetting 
Japanners hebben grondstoffen nodig voor oorlogsvoering
Miljoenen Indonesiërs moeten dwangarbeid verrichten. 

Jonge vrouwen werden in het Japanse leger ingezet als troostmeisjes.

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Video

Aan de slag!

Memo §1.3 B en C

Alles klaar? Steek je hand op, dan hoor je wat de volgende stap is :)

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Video

Exit-Ticket
Vakje 1:
Gebruik bron 18.
De Stichting Indië in Nood vergelijkt Soekarno met Mussert (leider van de NSB).
--> Geef een historisch argument dat de stichting daarvoor kon gebruiken. 

Vakje 2:
Sommige mensen zeggen dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd, anderen zeggen dat dat pas gebeurde in 1949. Geef voor beide meningen een argument.

Slide 33 - Slide

Exit-Ticket
Vakje 1:
Gebruik bron 18.
De Stichting Indië in Nood vergelijkt Soekarno met Mussert (leider van de NSB).
--> Geef een historisch argument dat de stichting daarvoor kon gebruiken. 


Slide 34 - Slide

Exit-Ticket

Vakje 2:
Sommige mensen zeggen dat Indonesië in 1945 onafhankelijk werd, anderen zeggen dat dat pas gebeurde in 1949. Geef voor beide meningen een argument.

1945: De onafhankelijkheid werd door Soekarno uitgeroepen.
1949: Nederland gaf officieel toe dat Indonesië onafhankelijk was.

Slide 35 - Slide