les 5 - Steden komen weer op (KA13-14)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Thema 2: Macht

les 5

De wederopkomst van de steden

KA 13-14

Wat is de juiste volgorde?

A| de laatste Romeinse keizer wordt vermoord 

B| Koningen proberen hun macht te verstevigen met feodalisme 

C| De samenleving wordt weer een landbouwsamenleving waren de meeste mensen horig zijn. 

D| Het Romeinse Rijk raakt in verval door invallen van buitenaf

E| West-Europa wordt beheerst door verschillende koninkjes en feodale heren

Wat is de juiste volgorde?

1. D - A- E -C - B
2. A - C - D - E - B
3. A - C - B - E - D
4. D - A - C - E - B

Wat gaan we vandaag doen?

• Inleiding / Herhaling (al gedaan)
•  Thema-vraag
• Opdracht: waarom komen de steden terug?
• Uitleg: Nieuwe steden
• Opdracht: Macht van de burgers
• Afsluiting

Thema-vraag

Waarom kon de stedelijke burgerij een bedreiging vormen voor de koningen / heren?

Opdracht

Deel 1

• Vul de missende woorden in (zonder hulpmiddelen)

Woordenlijst

meer landbouw                                            technologische verbeteringen

leenstelsel                                                      kleinschaligere oorlogen

handel & ambachten                                 stabiele politieke situatie

nieuwe steden                                              oude steden bloeien weer op

beter klimaat

vraag naar voedsel neemt toe

minder invallen

meer landbouwgrond

Opdracht

Deel 2

• Lees blz. 44
• Controleer de woorden die je hebt ingevuld. Corrigeer wat je fout hebt en vul aan wat je niet had. 

Nabespreken

Steden groeien uit tot regionale centra

Agrarisch-urbane samenleving

plaats voor ambacht & handel

Op gebied van de heer...

Heer zit in een dilemma: het is zijn gebied en hij wil er aan verdienen, maar hij wil ook af van de eisen van de steden....

bijvoorbeeld om een markt

Stadsrechten (het contract)

Steeds meer rechten

steden steeds zelfstandiger en machtiger

En daarmee een aantal rijke handelaren en ambachtslieden (stadsbestuur)

Opdracht

Maar waarom zaten nou juist deze mensen in het stadsbestuur?

Dat heeft te maken met de gilden. 

Lees de info-pagina over de gilden en beantwoord deze vraag. 

Nabespreken

• Macht in de steden ligt bij de gilden 
• Gilden zijn hiërarchisch 
• dus de hoogste heeft de meeste macht
• dus heeft de macht over alle leden 
• deze krijgt dus (als vertegenwoordiger) een plek in het bestuur. 

Afsluiting

Lezen KA 13 & 14

Maken vraag 13.6, 13.7, 13.8, 14.6, 14.8, 14.9