Les 4: Cicero - een biografie

Marcus Tullius Cicero
1 / 14
next
Slide 1: Slide
LatijnMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 14 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Marcus Tullius Cicero

Slide 1 - Slide

Geboren:
Arpinum, 3 januari 106 v. Chr.
Overleden:
Formia, 7 december 43 v. Chr. 

Slide 2 - Slide

Door de tijd heen
  • Cicero wordt geboren een jaar na Marius' eerste consulaat
  • Als 20'er: burgeroorlog tussen Marius en Sulla
  • Als 30'er: opkomst Pompeius en Crassus
  • 63 v Chr.: consul (suo annohomo novus,  1e sinds Marius)
  • Opkomst triumviraat - Caesar, Pompeius, Crassus
  • Kiest kant van Pompeius in strijd tegen Caesar
  • Tegenstander van Antonius, daarom vermoord

Slide 3 - Slide

Carrière (80-64)
  • Geboren in provinciestad, uit ridderstand of equites
  • Opleiding in retorica, filosofie, rechtsgeleerdheid
  • 80: eerste rechtszaak: Pro Sexto Roscio Amerino
  • 79(?): Huwelijk met Terentia (aristocraat)
  • Tot 77: studiereis naar Griekenland & Asia Minor
  • 75: quaestor - financieel bestuurder; senator
  • Daarna: assistent-gouverneur op Sicilië 

Slide 4 - Slide

Carrière (80-64)
  • 70: In Verrem; rechtszaak tegen (ex-)gouverneur Sicilië
  • 66: praetor - juridisch bestuurder
  • steunt Gnaeus Pompeius Magnus die volmachten eist in de strijd tegen Mithridates

Slide 5 - Slide

Cicero Consul (63)
  • 63: verkozen tot consul suo anno (43 jaar oud)
  • Eerste homo novus sinds Marius (107)
  • Krijgt steun van optimates vanwege Catilina
  • Lucius Sergius Catilina zou een staatsgreep willen plegen
  • De Catilina: redevoeringen tegen Catilina met "bewijs"
  • Catilina ontvlucht Rome, organiseert militair verzet
  • December: contact met Allobrogen voor bondgenootschap
  • Cicero verijdelt dit, samenzweerders zonder proces geëxecuteerd
  • Zomer 62: Catilina sneuvelt in Etrurië

Slide 6 - Slide

Bona Dea-schandaal
  • Cicero noemt zichzelf Redder des vaderlands
  • 62: feest van Bona Dea in huis van Pontifex Maximus Caesar
  • Verboden voor mannen, maar patriciër Publius Claudius wordt betrapt
  • Cicero getuigt tegen Claudius, maar vrijspraak wegens omkoping
  • Cicero weigert plaats in het Triumviraat (Crassus, Pompeius, Caesar)
  • Claudius wordt plebejer door adoptie => Clodius
  • 58: Clodius wordt volkstribuun; nieuwe wet:
  • Executeren van Romeinse burgers zonder proces is strafbaar

Slide 7 - Slide

Ballingschap en terugkeer
  • Cicero ontvlucht Rome, huis geplunderd en verwoest
  • Wet tegen Cicero: officieel verbannen; knokploegen in Rome
  • 57: terugkeer en rehabilitatie door steun van Pompeius
  • Politieke rol lijkt uitgespeeld; filosofische geschriften
  • 53: dood van Crassus; spanning tussen Caesar en Pompeius
  • 51: Cicero gouverneur in Klein-Azië voor 1 jaar
  • Terugkeer in 50 voor Christus

Slide 8 - Slide

Burgeroorlog
  • 49: Caesar trekt over de Rubicon
  • Cicero kiest na lang aarzelen de zijde van Pompeius
  • 48: Pompeius verslagen en later gedood
  • 47: Cicero krijgt toestemming om terug te keren naar Rome
  • 46: scheiding van Terentia; 45: dood van Tullia
  • 44: dood van Caesar; Cicero keert zich tegen Antonius
  • 43: nieuw Triumviraat en conscriptie

Slide 9 - Slide

Einde
  • Cicero probeert te vluchten, maar mislukt
  • Gedood door soldaten van Antonius
  • Hoofd en handen tentoongesteld op het Rostrum in Rome

Slide 10 - Slide

Werken van Cicero: redevoeringen
Cicero wordt beschouwd als de grootste redenaar van Rome. Van hem zijn 58 redevoeringen bewaard, waaronder:
  • In Verres (tegen de ex-gouverneur van Sicilië
  • Philippicae (14 redevoeringen tegen Marcus Antonius)
  • In Catilina (tegen de vermeende samenzwering)

Slide 11 - Slide

Theorie van de retorica
Meerdere werken over de theorie van de welsprekendheid.
Belangrijkste werk: de oratore.
Redenaar moet naast technische vaardigheden ook kennis hebben van de filosofie en de geschiedenis.

Slide 12 - Slide

Filosofische werken
Cicero wilde de filosofie van de Grieken toegankelijk maken voor de Romeinen. 
Belangrijkste filosofieën: Plato, Stoa, Epicurus.
Schrijft deze werken vooral als hij politiek buitenspel staat.
Neemt net als Plato de dialoog als medium, maar lange betogen i.p.v. korte vragen en antwoorden. 

Slide 13 - Slide

Brieven
Bijna 900 brieven van Cicero zijn bewaard. 
Belangrijkste verzameling: Ad Familiares (deels met antwoorden).
Ook: Epistulae ad Atticum, naar zijn vriend Atticus.
Daarnaast brieven aan broer Quintus en aan en van Brutus. 

Slide 14 - Slide