Evolutie B6 en 7

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Deze week

Les 1: Context bespreken BS 6
+ Uitleg soortvorming & eilandtheorie

Les 2: Herhalen eilandtheorie + oefenen samen (voor wie wil)

opdr 92. Leg uit waarom op den duur genetische onvruchtbaarheid door de beschikbaarheid van kunstmatige voortplantingstechnieken vaker voor zal komen.

Wat is genetic drift?

1. verschijnsel dat in kleine populaties door toeval grote verschuivingen in allel frequenties optreden
2. Organismen best aangepast aan hun omgeving geven genen door
3. invloed van milieufactoren op de genetische variatie in een populatie
4. Het ontstaan van meerdere soorten door geografische scheiding

Genetic drift

Door kleine populaties (aanname van HW = grote populatie) kunnen allelfrequentie veranderingen door toeval optreden. 

Bijvoorbeeld als een selecte groep migreert (aanname HW= geen migratie) en alleen recessieve genen heeft...(founder effect)
Of als een grote groep uitsterft en de overlevers vooral een recessief gen hebben (Bottleneck)

Founder effect

Bottleneck event

Ontstaan van nieuwe soorten

• Door natuurlijke selectie kan een populatie na een tijd veranderen. 
  Zo werd de populatie motten tijdens de industriële revolutie zwart.  
  
  
• Maar hoe ontstaan dan nieuwe soorten?
  --> Doordat soorten van elkaar geisoleerd raken 
  Stel de oeffies planten zich alleen maar voort met elkaar, en de toeffies alleen maar met elkaar, zullen er naar loop van tijd twee verschillende soorten zijn. Oeffies & Toeffies 

Allopatrische soortvorming

Sympatrische soortvorming

• Ander baltsgedrag                     Ander paringsseizoen       

Welke soortvorming is dit?

1. Allopatrisch
2. Sympatrisch

Allopatrische soortvorming
(Te ver weg om te paren)

Sympatrische soortvorming
(Dichtbij genoeg, maar werkt niet)

In India komen leeuwen en tijgers samen voor. Deze kunnen samen lijgers krijgen. Waarom zijn het andere soorten? Welke vorm van soortvorming speelt hier?

Eilandtheorie

Charles Darwin ging naar de Galapagoseilanden en zag daar 14 verschillende vinken, die erg op elkaar lijken.

Veel nieuwe soorten aangetroffen!

Waarom zijn er vaak veel nieuwe soorten op eilanden?
Denk aan wat je weet over hoe soorten ontstaan & wat effect had op de gene pool. (Wat is er sneller op een eiland?)

Waarom op eiland meer nieuwe soorten?

- Geografische Isolatie: Soorten op een eiland zijn afgescheiden van de soorten op het vaste land.

- Genetic Drift: Kleine leefomgeving dus toeval speelt een grote rol. 

- Nieuwe milieu omstandigheden: andere leefomgeving dan op t vaste land. 

Eilandtheorie

Eilandtheorie voorspelt hoeveel soorten er op een eiland kunnen leven. 

Afhankelijk van:
Immigratie: nieuwe soort vestigt zich

Extinctie: soort sterft uit

VS -->

Eilandtheorie

- Groter eiland: meer ruimte en niches

- Kleiner eiland: meer extinctie

- Dichtbij vaste land: meer immigratie

Welk eiland meeste soorten?
Welk eiland minste?

VS -->

Eilandtheorie

Darwin ontdekte dat hoe groter het eiland, hoe meer soorten er voorkwamen. En hoe verder van vaste land, hoe minder soorten.

Effect afstand tot vaste land.

Effect grootte van een eiland 

Welk eiland heeft de meeste soorten?

1. Klein, dichtbij
2. Klein, ver weg
3. Groot, dichtbij
4. Groot, ver weg

Op welk eiland wisselen de soorten het snelst? (Is dus de meeste immigratie & extinctie)

1. Klein, dichtbij
2. Klein, ver weg
3. Groot, dichtbij
4. Groot, ver weg

Eilandtheorie

Hoeveel soorten er voorkomen hangt af van het evenwicht tussen immigratie en extinctie. Hoeveel soorten overleven in een  eiland,  hangt af van hoe groot het is, en immigratie van afstand tot het vaste land. 

Les 2: 

Herhalen Eilandtheorie & Soortvorming aan de hand van vragen. 
DAarna samen oefenen

In Ierland hebben meer mensen dan in de rest van de wereld CF. Hoe kan dat?

Veel mensen vinden dat honden en wolven dezelfde soort zijn. Waarom zijn het volgens biologen toch andere soorten?

Vlakbij een continent zijn verschillende eilanden. De drie dichtbij het land zijn klein met veel regenwoud. Iets verderop ligt een groter eiland. Waar zullen de meeste soorten voorkomen?

1. Een van de kleine
2. Het grote eiland
3. Waarschijnlijk ongeveer gelijk

1. Waar is dit een voorbeeld van?
2. Leg uit wat er hier zal gebeuren.

Op welk waddeneiland zou je volgens de eilandtheorie je de meeste soorten, Texel, Ameland of Terschelling vinden? Verklaar met de eilandtheorie (BINAS 93C)

Samen opdrachten maken