3.4 Voedselrelaties

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

WELKOM

Doelen van vandaag

Korte herhaling van 3.3

Uitleg over 3.4

Samen aan de slag!

Fotosynthese

• Fotosynthese is het proces waarbij de plant glucose maakt.

• Nodig: Zonlicht, water en koolstofdioxide.
• Maakt: Glucose en zuurstof.

• Glucose bevat energie en is dus een energierijke stof.

Verbranding

• Verbranding is het proces waarbij energie wordt vrijgemaakt uit glucose.

• Cellen breken glucose af met behulp van zuurstof (energie komt vrij).

• Er onstaan 2 afvalstoffen: Koolstofdioxide en water.

Voedingsstoffen

Alle glucose die een plant maakt bij fotosynthese wordt ergens voor gebruikt:

Glucose wordt omgezet in de volgende dingen:

• Eiwitten en cellulose zijn bouwstoffen.
• Vitaminen zijn beschermende stoffen.
• Zetmeel, suiker en vetten worden gebruikt als reservevoedsel

Planten: Vindt verbranding overdag plaats? Vindt fotosynthese overdag plaats?

1. Verbranding niet, fotosynthese wel.
2. Verbranding wel, fotosynthese niet.
3. Verbranding wel, fotosynthese wel.
4. Verbranding niet, fotosynthese niet.

Welke stof ontstaat of welke stoffen ontstaan bij de fotosynthese?

1. Bij de fotosynthese ontstaat alleen glucose.
2. Bij de fotosynthese ontstaan glucose en koolstofdioxide.
3. Bij de fotosynthese ontstaan glucose en zuurstof.
4. Bij de fotosynthese ontstaan water, koolstofdioxide en glucose.

Glucose + zuurstof -> water + koolstofdioxide.
Deze reactie is :

1. Verbranding
2. Fotosynthese

Biotisch of Abiotisch?
Voedsel.

1. Biotisch
2. Abiotisch

Maak steeds de juiste keuze:
biotisch / abiotisch
wind

1. biotisch
2. abiotisch

Biotische of Abiotisch

1. Biotisch
2. Abiotisch

Biotisch of abiotisch?
Licht

1. biotisch
2. abiotisch

huidmondjes zorgen voor

1. gaswisseling
2. verdamping
3. mooie bladeren
4. gaswisseling en verdamping

Als een tomaat rijp wordt, welke verandering vindt dan plaats?

1. Zetmeelkorrels worden kleurstofkorrels
2. Bladgroenkorrels worden zetmeelkorrels
3. Kleurstofkorrels worden bladgroenkorrels
4. Bladgroenkorrels worden kleurstofkorrels

3.4 Voedselrelaties 

Leerdoelen 3.4

- Je kunt uitleggen waaruit een ecosysteem bestaat.

- Je kunt voedselrelaties noteren in een voedselketen en een voedselweb.

- Je kunt een voedselpiramide tekenen en de vorm verklaren.

- Je kunt uitleggen waardoor er energie uit een voedselketen verdwijnt. 

Hoe zit een ecosysteem in elkaar?

Waaruit bestaat een ecosysteem?

- Individu

- Populatie

- Levensgemeenschap

- Ecosysteem

Leerdoel: Je kunt uitleggen waaruit een ecosysteem bestaat.

Gebruik bron 1 op blz. 171

Deze begrippen moet je kennen:

Ecosysteem= alle biotische en abiotische factoren in en om de sloot.

Levensgemeenschap= alle levende organismen in de sloot. 

Populatie= alle kikkers die samenleven in de sloot.

Individu= één kikker uit de populatie kikkers in de sloot.

Leerdoel: Je kunt voedselrelaties noteren in een voedselketen en een voedselweb.

3 manieren om voedselrelaties weer te geven:

voedselrelatie= geeft aan welke organismen in een ecosysteem elkaar eten. 

1. voedselketen: een rijtje (producenten, consumenten)
2. voedselweb: een aantal voedselketens die met elkaar verbonden zijn.
3. voedselpiramide: piramide van aantallen

Voedselketen

Voedselweb

Piramide van aantallen

1 havik 

100 koolmezen

100.000 rupsen

1 eikenboom

Maak een voedsel web van de volgende organismen:

Konijn, Muis, Uil, gras, vos, roofvogel, lammetje, bessenstruik, mus, rat

Aan de slag

We gaan nu samen de opdrachten van 3.4 maken

Schrijf alsjeblieft mee in je werkboek 

Met de antwoorden in je werkboek kan je later leren voor je toets!

3.4 Les 1 

Maak opdracht 1 t/m 13 + Nakijken

3.4 Les 2

- Je kunt uitleggen waaruit een ecosysteem bestaat.

- Je kunt voedselrelaties noteren in een voedselketen en een voedselweb.

- Je kunt een voedselpiramide tekenen en de vorm verklaren.

- Je kunt uitleggen waardoor er energie uit een voedselketen verdwijnt. 

Herhalen vorige les 

Op welk plaatje zie je een voedselweb?

1. 
2. 
3. 

Waarmee begint iedere voedselketen?

1. Producent
2. Consument
3. Reducenten
4. Afvaleters

Wie is de producent

1. Pissebed
2. Kat
3. Kastanjeboom
4. Egel

Deze voedselketen bestaat uit..........
schakels

1. 3
2. 4

WELKOM

Wat gaan we doen?

3.4 Voedelpiramides 

Quizlet live (begrippen oefenen)

Aan de slag 

Twee soorten voedselpiramides

In een voedselpiramide geef je eigenlijk een voedselketen weer.  

Piramide van aantallen: hoeveel organismen zitten in elk niveau.

Piramide van biomassa: wat is de biomassa van elk niveau.

Voedselpiramide

Voedselpiramides

Piramide van aantallen

Piramide van biomassa

Piramide van aantallen

1 havik 

100 koolmezen

100.000 rupsen

1 eikenboom

Piramide van biomassa= gewicht van alle stoffen in een organisme, behalve water

Elke stap naar boven gaat er energie verloren aan verbranding

Verschil tussen de piramides

Deze is altijd piramidevorm!

leerdoel: Je kunt uitleggen waardoor er energie uit een voedselketen verdwijnt. 

piramide van biomassa

Energieverlies

Maak een piramide van biomassa van de volgende organismen:
boom, bladluis, musje, roofvogel

In een voedselpiramide van biomassa is er energieverlies door ....

1. verbranding en voeding
2. fotosynthese en voeding
3. verbranding en onverteerbare stoffen
4. Fotosynthese en onverteerbare stoffen

Dit is een piramide van ...

1. aantallen
2. biomassa

Welke piramide heeft niet altijd een piramidevorm?

1. Piramide van aantallen
2. Piramide van biomassa
3. Beide piramides
4. Geen van beide piramides

Aan de slag

Maak opdracht 3.4 t/m 19 + Nakijken