Les 4 Week van het geld - burgerschap

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Economische Dimensie

Week van het Geld

Energizer

1 is de kaart rood of zwart (fout = zitten)

2 is de kaart hoger of lager dan de vorige (fout = zitten)

3 ligt de volgende kaart tussen kaart 1 en 2 (fout = zitten)

4 is de volgende kaart een kleur (harten, ruiten, schoppen, klaver) die we al gehad hebben of een nieuwe (fout = zitten)

Winnaar = degen die staan! 

Wat is jou in het nieuws de afgelopen week het meeste opgevallen?

- Achteraf betalen

- 18 worden en dan?

- Crypto's

- Wijzer in geldzaken

Deel 1:  Kopen, maar niet direct betalen 

Als je zelf te weinig geld hebt en je wilt toch iets kopen? 

• Lenen van familie
• Lenen van vrienden
• Kopen op afbetaling
• Betalen in termijnen
• Rood staan bij de bank
• Creditcard

Bespreek in tweetallen

Vraag de leerlingen in tweetallen te bespreken waarom het zo verleidelijk is om met afterpay te betalen. Bespreek daarna klassikaal.

Vervolgvragen:

- Heb je weleens met afterpay betaald? Wat vond je daarvan? 

Rekeningen lopen op als je niet op tijd betaalt

Je betaalt heel veel rente (extra geld)

Het voelt alsof je geen geld uitgeeft

Klassikale vraag

Stel de vraag klassikaal: wat zijn risico’s van achteraf betalen? Ze mogen noemen wat er in hen opkomt. Als ze het lastig vinden, kan je ook iemand aanwijzen en vragen waar ze als eerste aan moeten denken. Na het gesprek kun je op de bolletjes op het scherm klikken voor de antwoorden:

- Rekeningen lopen op als je niet op tijd betaalt 

- Je kan in de financiële problemen komen

- Het is verslavend

- Het voelt alsof je geen geld uitgeeft 

- Je betaalt veel rente (extra geld)

Zouden jij "jouw klanten" op afbetaling laten betalen?

😒🙁😐🙂😃

Eens of oneens?

Vervolgvragen:

- Wie heeft er weleens iets gekocht op afbetaling?

- Wat zijn de gevolgen van iets kopen op afbetaling?

- Wanneer koop je iets via afbetaling?

Deel 2: 18 worden en dan?

Zorgverzekering

Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

DigiD

Vraag een DigiD aan. Hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.

Zorgtoeslag

Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen bij het betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

Inkomstenbelasting

Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgver inhoud. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.

Klassikale vraag

Bespreek het eerst in de klas en klik vervolgens de icoontjes op het bord aan om antwoorden zichtbaar te maken en benoem deze dan klassikaal.

• Inkomstenbelasting = Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgever inhoudt. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.
• Zorgtoeslag = Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

• DigiD = Vraag een DigiD aan, hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.
• Zorgverzekering = Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

1. Ga naar deze website: Link

2. Sla de pagina op in je favorieten! 

3. Lees wat er allemaal op de website staat (5 minuten)

Schrijf het getal op

Laat de leerlingen hun getal opschrijven op het daarvoor aangegeven stukje op het

opdrachtenblad, om deze er vervolgens voorzichtig langs de stippellijntjes af te scheuren.

Laat de leerlingen vervolgens met hun blaadje door het klaslokaal lopen. Het moment dat jij “stop” zegt, stoppen de leerlingen met lopen. Ze vormen tweetallen met degene die het dichtst bij hen staat. In dit tweetal bespreken ze hun getal en bevragen ze elkaar hoe ze tot dit antwoord zijn gekomen. Doe dit een aantal keer, zodat de leerlingen verschillende gesprekspartners hebben gehad.

Wat moet je regelen als je 18 wordt?

• DigiD aanvragen
• Zorgverzekering en Zorgtoeslag
• Andere verzekeringen (aansprakelijkheid, ongevallenverzekering, inboedel "sieraden op straat")
•  Bankzaken - zit je bij de goede bank?
• Sparen - zorgen voor een buffer/
• Studiefinanciering
• Belasting terugvragen over je bijverdiensten?
• Inschrijven voor een woning (https://www.woonnetrijnmond.nl/)
• 
  

Deel 3:  Crypto

Klassikale vraag

Vraag de leerlingen wat ze al weten over crypto’s.

Crypto's

Leg uit wat crypto's zijn. Een cryptocurrency is een digitaal betaalmiddel, bestaande uit een unieke reeks van cijfers en getallen. Crypto’s worden vooral gebruikt om te investeren. De eerste en bekendste cryptomunt is de Bitcoin.

Meer weten over crypto's: https://www.wijzeringeldzaken.nl/Crypto/

Wat betekent: 

HODL ?

Whale?

Pump and dump?

Klassikale vraag

Laten we maar gewoon eerlijk zijn: het kopen van crypto is niet zonder gevaar. Wil je tóch graag ‘traden’, wees je dan bewust van onderstaande risico’s. More important; handel ernaar!  

1 De koers: van sky high naar rock bottom.

De waarde van crypto’s wordt bepaald door wat iemand ervoor betaalt. En daardoor gaat de koers keihard op en neer. Wat je vandaag investeert kan morgen niks meer waard zijn. 

2 Crypto’s; misleiding, manipulatie en misfortune.

Verdiep je in de mensen en bedrijven achter de coin! Is de munt relatief klein, dan kan één partij heel cheap heel veel coins opkopen. De koers gaat in één klap omhoog, wat aantrekkelijk kan lijken. Als beloofde winsten te mooi klinken om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.

3 Wees je bewust van foute adviezen en misinformatie.

Op de socials stikt het van de finfluencers, veelal zonder financiële achtergrond. Neem daarom nooit zomaar wat van hen aan. Dit geldt ook voor de ‘wijze raad’ van zogenaamd beroemde CEO’s en andere websites.

4 Er is geen vangnetregeling.

Gaat je crypto naar nul? Is je wallet gehacked? Of ben je je wachtwoorden kwijt? Dan sta je er alleen voor: banken en overheiden doen niets om je geld terug te halen of te vergoeden.

Bron: https://www.wijzeringeldzaken.nl/Crypto/risky-business/

Klassikale vraag

Stel je leerlingen de vraag: als je toch crypto’s wil kopen, waar moet je dan op letten? Laat ze met elkaar overleggen.

Suggesties:

- Doe dat dan alleen met geld dat je over hebt

- Laat je goed adviseren

- Kijk verder dan social media: social media is een enorme bron van fake news

- Weet wat je koopt: veel crypto’s zijn scams die niks waard blijken

- Beveilig je account voor hackers

Bron: https://www.wijzeringeldzaken.nl/Crypto/7-tips-tricks/

Bekijk de Story over Crypt op NPO Kennis: Link

In welk land kan je met bitcoin betalen? 

Handelen in Crypto is

gokken

beleggen

www.wijzeringeldzaken.nl

"Kletspot"

1. Doe je laptop dicht 😊

2. Maak een groepje van 3 of 4 en ga bij elkaar zitten

3. Pak om en om een kaartje van de stapel en beantwoord de vraag

4. De rest van de groep mag de vraag ook beantwoorden.

Daarna is de volgende aan de beurt. 

"Kletspot"

Nabespreking: 

1. Wat vond je de leukste vraag?

2. Wat heb je geleerd?

3. Hoe goed ben jij met geld? 

Leerdoelen behaald?

- Kan jij een verantwoorde keuze maken over kopen op afbetaling?

- Weet jij wat je moet regelen als je 18 wordt? 

- Beleggen / handelen in crypto doe je met....... ? 

Dan hebben we het over:

"Werken en Ondernemen"

Tot de volgende keer!