5.06 Het hormoonstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

5.06: Het hormoonstelsel

Terugblik

Bekijk de afbeelding.
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

Bekijk de afbeelding.
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

Bekijk de afbeelding.
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

Bekijk de afbeelding.
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

Op welke plek wordt een bewuste reactie verwerkt?

1. Ruggenmerg
2. Grote hersenen
3. Hersenstam
4. Zenuwen

Verlopen de impulsen van een reflex via de schakelcellen in de grote hersenen?

1. Ja
2. Nee

Tijdens een reflex worden de impulsen via gevoelszenuwcellen naar schakelcellen in je ruggenmerg geleid. De schakelcellen geleiden de impulsen direct door naar de bewegingszenuwcellen.

1. juist
2. onjuist

Je stoot je teen aan de tafelpoot. Hierdoor trek je jouw voet automatisch terug.
Welke weg leggen de impulsen af om ervoor te zorgen dat je automatisch je voet terugtrekt?

1. De impulsen worden direct naar de hersenen gestuurd.
2. De impulsen worden via schakelcellen naar de hersenen gestuurd.
3. De impulsen worden direct naar de beenspieren gestuurd.
4. De impulsen worden via schakelcellen naar de beenspieren gestuurd.

0

Hormoonstelsel

Je kunt de bouw en functie van het hormoonstelsel beschrijven en je kunt in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei, 
  
• ontwikkeling, 
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen

• chemische stof 
• specifieke werking
• regulerende stoffen 
• hormoonklieren  maken hormonen

Het principe van de werking van hormonen :

Hormonen zijn stoffen die de werking van bepaalde organen bepalen

Bijvoorbeeld; hormonen stimuleren de verbranding in cellen (stofwisseling)

Hypofyse

1

Schildklier

2

Bijnieren

3

Alvleesklier

4

Vrouw: Eierstokken

5

Man: teelballen

6

Functie hormoonstelsel

Het hormoonstelsel regelt vooral langzame, langdurige processen.

(Info: Adrenaline is een hormoon dat voor snelle processen zorgt)

Hoe werken hormonen?

• Wat zijn hormonen?
  
• Hormonen zijn regelstoffen
• Hormoonklieren maken deze stoffen
• Bij signaal (van zenuwcel of ander hormoon) geven de cellen stoffen af aan het bloed

Verschil hormoonklier/ verteringsklier

Verteringsklier: 

maakt verteringssap

heeft een afvoerbuis om het verteringssap af te voeren

Hormoonklier:

maakt hormonen

Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Hormonen die je moet kennen:

1  Hormoon  van de hypofyse

2 Schildklierhormoon

3 Adrenaline

4 Insuline

5 Glucagon

6 Vrouwelijke geslachtshormonen

7 Mannelijke geslachtshormonen

Hormonenklieren die je moet kennen:

1. Hypofyse (Bs7)
2. Schildklier (Bs7) 
3. Bijnieren (Bs8) - adrenaline
4. Eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier) (Bs8) - insuline en glucagon
5. Teelballen (Thema voortplanting)
6. Eierstokken (Thema voortplanting)

YEAH!!! Een quizje!!

Wat is de functie van hormonen?

1. Hormonen verwerken de impulsen die afkomstig zijn van spiercellen
2. Hormonen zorgen voor het voedsel van het hormoonstelsel
3. Hormonen zorgen voor snelle reacties op prikkels
4. Hormonen regelen de werking van weefsels en organen die er gevoelig voor zijn.

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

Welke hormoonklier is dit?

1. kleine hersenen
2. eilandjes van langerhands
3. hypofyse
4. schildklier

1. Het hormoonstelsel regelt processen in het lichaam door hormonen af te geven

2. Het zenuwstelsel regelt processen in het lichaam door impulsen

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

Hoe worden hormonen verspreidt?

HORMOONSTELSEL

ZENUWSTELSEL

snel

langzaam

impulsen

via bloed

kort

langdurig

via zenuwen

hormonen

Welke hormonen horen bij welke klier?

Groeihormoon

Schildklierhormoon

Adrenaline

Insuline

Glucagon

Testosteron

Progesteron

Oestrogeen

Na de geboorte drinkt een baby moedermelk. De hypofyse van de moeder maakt twee hormonen die een rol spelen bij de productie van moedermelk.

In de afbeelding  is een doorsnede van een borst van een zogende moeder weergegeven. Onder andere één melkkliertje is vergroot afgebeeld. In de afbeelding zijn vier delen aangegeven met de letters T, U, V en W.

Hormoon 1 uit de hypofyse regelt dat kliercellen in de borst melk produceren.
Welke letter geeft een deel aan waarvan de werking wordt geregeld door hormoon 1?

1. T
2. U
3. V
4. W

Cellen van het melkkliertje nemen glucose op uit het bloed in het haarvat.
Waarvoor gebruiken deze cellen glucose?

Bekijk de afbeelding nog een keer.
Door hormoon 2 uit de hypofyse trekken de spiercellen bij U samen.
Wat gebeurt er als de spiercellen bij U samentrekken?

Wanneer een baby aan de tepel zuigt, zal de borst melk afgeven. Dit wordt ook wel de toeschietreflex genoemd.
Geef aan of de volgende bewering over de hypofyse en de toeschietreflex juist of onjuist is.

Het afgeven van melk door de moeder is een bewuste reactie.

1. juist
2. onjuist

Aan het (huis) werk

Maak Quayn 5.06 Het hormoonstelsel

Lezen? blz. 20