4.2 Reformatie en Contrareformatie & Barok

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Enkele reformators van deze tijd noemen....

Wat hebben deze twee schilderijen voor overeenkomsten met de filmfragmenten?

Zonder de uitvinding van Claire Obscur waren er nooit zulke sfeervolle, dramitsche en mysterieuze films geweest.

Hier kom ik straks verder op terug!!!

Maar eerst:

Reformatie 

&

Contrareformatie

Maar eerst:

Reformatie 

&

Contrareformatie

In de eerste helft van de 16de eeuw komt er steeds meer verzet tegen de Katholieke Kerk. Deze moet veranderen, hervormen. Dit wordt Reformatie genoemd. Door deze Reformatie ontstaat de Protestantse Kerk. Als reactie hierop gaat de Katholieke Kerk haar corruptie aanpakken en ook hervormen. Deze reactie heet de Contra Reformatie.

Verzet tegen Katholieke Kerk >> verandering, hervorming >> Reformatie >> ontstaan Protestantse Kerk

Reactie Katholieke Kerk op Reformatie >> aanpak corruptie, hervorming >> Contra Reformatie

Grootste verschillen protestanten en katholieken:

>> Katholieke kerk, paus als leider:  hiërarchie

      Protestanste kerk: minder hiërarchie

>>Katholieke kerk: muziek, kunst en versiering belangrijk.

     Protestanste kerk: sober

>> Katholieke kerk: biecht, aflaten, hosties, Maria verering, Heiligen en andere tradities die niet in de Bijbel staan.

     Protsetantse kerk: Sola Scriptura: alleen doen wat in de Bijbel staat

>> Katholieke kerk: Latijn

     Protestantse kerk: Volkstaal

Kerktoonladder: vaste toonreeksen die door de kerk zijn vastgesteld, maar ook in populaire muziek worden gebruikt. Ook de majeur en mineur toonladders behoren tot de kerktoonladders. Afspraken over kerktoonladders sluiten bepaalde combinaties van tonen uit.

Polyfonie: meerstemmigheid; meerstemmige compositietechniek waarbij elke stemsoort een zelfstandige melodie volgt.

Dan nu verder met

Clair obscur

Clair-obscur

Groot licht-donker contrast.

Clair-obscur is een techniek die wordt gebruikt in de schilderskunst en film en fotografie waarbij de voorgrond extreem licht is en de achtergrond extreem donker met als doel een dramatisch effect te creëren. De manier van lichtgebruik is vergelijkbaar met een schijnwerper in het theater: alleen het onderwerp staat in het licht. 

Clair-obscur

Groot licht-donker contrast.

Clair-obscur is een techniek die wordt gebruikt in de schilderskunst en film en fotografie waarbij de voorgrond extreem licht is en de achtergrond extreem donker met als doel een dramatisch effect te creëren. De manier van lichtgebruik is vergelijkbaar met een schijnwerper in het theater: alleen het onderwerp staat in het licht. 

Kenmerken Barok:

>> Clair-Obscur

>> Diagonale composities

>> Dramatische voorstelling

>> Kijkrichting van personages gericht op het belangrijkste.

Judith, de hoofdpersoon van het naar haar genoemde boek, is een vrome rijke Joodse weduwe, woonachtig in de door Holofernes en zijn troepen belaagde bergplaats Betulia. Zij besluit haar stad te redden en wandelt 's nachts met haar dienstmaagd en wijnkruiken naar het legerkamp van de vijand, waar zij vanwege haar schoonheid moeiteloos de tent van Holofernes bereikt. Die besluit haar binnen te laten en geeft zijn dienaren de opdracht hen 's nachts niet te storen, hopend op een lange liefdesnacht. Judith voert de generaal echter dronken en onthoofdt hem, waarna zij het hoofd aan haar dienstmaagd in bewaring geeft. Met Holofernes' hoofd als trofee keert zij naar Betulia terug en als de soldaten de volgende morgen merken dat hun leider dood is, vluchten zij in paniek, op de hielen gezeten door de Joodse belegerden.

Vrouwen hebben nauwelijks een rol in de schilderkunst in de barok en in de muziek van die tijd ook niet. Muzikanten en zangers beginnen hun opleiding meestal in een jongenskoor. Hoge sopraanstemmen worden gezongen door castraten. Een castraat is in zijn jeugd gecastreerd om de jeugdige hogere jongensstem te behouden.

Nonnen in het nonnenklooster en vrouwen van adel zijn hierop een uitzondering: Zij zongen en musiceerden wel.