This lesson contains 31 slides, with text slides and 1 video.
Items in this lesson
Hoofdstuk 4 Steden en Staten
Slide 1 - Slide
kenmerkend aspect:
Het begin van staatsvorming en centralisatie
Slide 2 - Slide
staatsvorming
de institionalisering van politieke macht tot een staat
Slide 3 - Slide
Historische ontwikkeling
Tot 1500 ==> Feodale stelsel
Vanaf 1500 ==> Premoderne staten
Politieke eenheden verenigen zich in grote standen- of Statenvergaderingen die een poging deden tot het vormen van de eerste vormen van representatie in premoderne staten.
Slide 4 - Slide
= centralisatie
Slide 5 - Slide
Antwoord
Welke elementen horen bij staatvorming? Wat zie je vooral en overal terug?
- een hoofdstad
- overal geldige wetten
- overal belasting heffen
- een parlement
- afspraken met de edelen of goede relatie met de edelen
- centrale rechtbank
- ambtenaren
- huursoldaten
Slide 6 - Slide
evaluatievragen
Welke elementen horen bij staatvorming? Wat zie je overal terug?
Slide 7 - Slide
0
Slide 8 - Video
Domesday Book
Slide 9 - Slide
Feodaal Engeland
Willem de Veroveraar voert feodale stelsel in Engeland in Maatregelen om machtig te blijven: - Leenmannen kregen niet één groot stuk in leen maar kleine stukjes - Willem hield de beste gebieden voor zichzelf - Alle bezittingen van de adel werden opgeschreven in het Domesday Book (1086) Gevolg: duidelijk wie de macht heeft
Slide 10 - Slide
Centralisatie
Engelse koningen centraliseren hun land: bestuur vanuit één plek Voorbeeld: centrale rekenkamer Gevolg: adel en kerk verzetten zich tegen afname macht Voorbeeld: Koning Jan Zonder Land Ruzie met kerk: excommunicatie Ruzie met adel: Magna Carta (1215)
Slide 11 - Slide
Magna Carta
Slide 12 - Slide
Rijk Karel de Grote
2 landen ontstaan uit het rijk van Karel de Grote: Frankrijk en Duitsland
Slide 13 - Slide
Het slechtste recept...
Koningschap is niet erfelijk
Na een dood wordt de opvolger gekozen door de edelen - keurvorsten genoemd-
Zo blijft de koning afhankelijk van zijn edelen, hij moet populair blijven
Slide 14 - Slide
Duitsland centraliseert niet...
Geen hoofdstad
Duitse koningen noemen zich keizer en laten zich in Rome kronen
Koningschap niet erfelijk
Rijk wordt genoemd: Heilige Roomse Rijk
Slide 15 - Slide
De Nederlanden
Slide 16 - Slide
Nederland
Vanaf de late middeleeuwen (1200-1600) krijgt Nederland steeds meer vorm. Langzaam verdween de feodale samenleving met zijn standenmaatschappij (adel, geestelijkheid en derde stand).
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Verandering vanaf 11e en 12e eeuw
1. Arbeidsdeling
2. Intensivering handel en geldgebruik
3. Bevolkingsgroei
4. Verhoging agrarische productie
5. Ontstaan steden met burgerij
> Militaire middelen (machtsuitbreiding)
> Strategische huwelijken (machtsuitbreiding)
> Juridische middelen (machtsuitbreiding)
Slide 19 - Slide
1430
Meeste Nederlandse gewesten onder 1 vorst
Filips van Bourgondie (of Filips de Goede)
Begint met instellen centraal bestuur
Hoofdstad Brussel
In Gelderland centrale rechtbank
Door huwelijk daarna deel van Habsburgse rijk (Spanje)
Slide 20 - Slide
Een overzicht
Rond 1400 overname delen Nederland door hertogen Bourgondië uit Oost-Frankrijk. Dit gebeurt deels door huwelijkspolitiek en verovering.
Vanaf 1464 bespreken die gebieden hun gezamenlijke belangen in de Staten-Generaal. Karel V die vanaf 1540 het gezag hier voert behandelt Nederland als een politieke eenheid.
Slide 21 - Slide
De opstand tegen Filips II
Slide 22 - Slide
https:
Slide 23 - Link
Staatsvorming
... is de institutionalisering van politieke macht tot een staat.
"Het is een combinatie van economische en politieke ontwikkelingen."
Slide 24 - Slide
Groei stadsbevolking
Slide 25 - Slide
Urbanisatie
Slide 26 - Slide
Handel
Slide 27 - Slide
Macht brengt verantwoordelijkheid
> Uitruilrelatie tussen machthebber en onderdanige
>> Opheffen belemmeringen vrije handel
>> Eenheid in wetten en munten
>> Veiligheid en bescherming van burgers
>>> Burger betaalt belasting om bovenstaande te krijgen
Slide 28 - Slide
Representatie
... de vertegenwoordiging van een groep door één of enkele betrokkenen die namens de groep spreken.
Slide 29 - Slide
Externe soevereiniteit
... het staatsgezag is niet ondergeschikt aan het gezag van andere staten.
Wanneer was Nederland onderworpen aan een externe soevereiniteit?
