De oudere volwassene

• Welzijn Propedeuse
• HBO
• Studiejaar 1

De oudere volwassene

Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn.

• Welkom bij de laatste serie lessen van Welzijn propedeuse. 
• De komende weken lessen over: doelgroepen, namelijk ouderen en chronisch zieken en mensen met een beperking en gezonndheidszorg in Nederland. 
• Het is handig als jullie naast de laptop ook je mobieltje, tablet bij de hand houden. Je kan ook via split screen beide schermen volgen. 
• Als er vragen zijn, steek dan je vinger op in teams. Camera aan, geluid uit.

Wanneer ben je oud?

Wat is leeftijd?

Rögels, vier soorten leeftijd:

1. fysieke of biologische ouderdom (lichamelijke verandering)
2. chronologische ouderdom (datum)
3. psychologische leeftijd (je bent zo oud als dat je je voelt)
4. sociologische leeftijd (AOW/pensioen/gedrag/gebruiken)

Vragen om te bespreken:

1. Kalenderleeftijd: wie is er op 29 februari jarig? Wie kent iemand die op schrikkeldag jarig is? Hoe oud ben je dan volgens de kalenderleeftijd?
2. Psychologische leeftijd: wat geeft jou een oud of juist een jong gevoel? Kun je een jonge oudere zijn en een oude jongere?
3. Biologische leeftijd: op welke leeftijd kwam je in de puberteit? Welke verschillen zag je met jouw klasgenoten?
4. Sociale leeftijd: wat vind je echt niet meer kunnen als je 18, 30, 60 bent? Tot welke leeftijd kan iemand deze jeans dragen?
5. Zie voor meer uitleg ook de verplichte literatuur.

Conclusie: leeftijd is een relatief begrip, het is maar vanuit welk perspectief je naar leeftijd en veroudering kijkt. 

De generatietheorie

• (over)grootouders, ouders, kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen.
• Kinderen van 'onze' tijd. 
• Maatschappelijke generatie
• Formatieve periode (gevoelige periode van opgroeien) 

• Niet hetzelfde als generaties: opa, moeder, zoon, kleinkind
• Tijdens je de jeugdjaren neem je als het ware de ‘tijdgeest’ in je op en je voegt hier iets aan toe op basis van de onbevangen ‘jeugdige’ blik die je hebt als jongere. (zie ook boek ‘mensenwerk’)

• Elke periode heeft zo zijn eigen idee over bijvoorbeeld opvoeden, man-vrouw verhoudingen en prioriteiten in het leven. 
• Ook historische gebeurtenissen zijn belangrijk. De Tweede Wereldoorlog, het studentenprotest in de jaren ’60 of de economische recessie van de jaren ’70 hebben een stempel gedrukt op mensen.
• Ook socio-culturele fenomenen hebben hun impact: de muziek van de jaren ’60 maakte een onuitwisbare indruk op de jongeren van toen, de computer en sociale media beïnvloeden de jongeren van nu.

Opdracht op de volgende sheet zie je een overzicht van de generaties: tot welke generatie behoor je en herken je jezelf hierin?

Wat zijn de ‘grote’ maatschappelijke historische gebeurtenissen die jullie hebben gevormd?

De vormende fase is de opvoeding in het gezin en op school, de formatieve fase is de vorming door de invloeden van de tijdgeest, de maatschappij, belangrijke gebeurtenissen.

wat je moet weten is wat de formatieve periode betekent. 

wat je moet weten is voorbeelden geven van generaties en wanneer deze ongeveer waren.

Vergrijzing

in deze bevolkings Pyramide zie je hoe de samenstelling per leeftijd is veranderd in de afgelopen jaren. Wat je ziet is dat de groep ouderen relatief stijgt ten opzichte van de jongere generaties. Het lijkt erop dat deze vergrijzing doorzet tot ongeveer 2050.

Volgens het nulscenario* zal het aantal verpleeghuiscliënten tussen 2020 en 2050 verdubbelen. Ook de cliëntenaantallen in de wijkverpleging en voor huishoudelijke hulp nemen hard toe. Het aantal cliënten wijkverpleging stijgt van 593.000 tot 1.034.000. En het arbeidsmarkttekort in de VVT stijgt van 26.000 mensen in 2020 naar 243.000 mensen in 2050, voornamelijk in de verpleging en verzorging.

* nulscenario: als we niets veranderen.

Wat voor lichamelijke veranderingen horen bij veroudering?

Cellen en weefsels

Huid

Botten en gewrichten

Hersenen

In Learnbeat lezen jullie nog veel meer fysieke veranderingen... 

Er treden niet alleen fysieke veranderingen op...

Ook cognitief zullen er veranderingen optreden waar jij als zorgverlener mee te maken krijgt bij ouderen. 

Al die veranderingen maken dat ouderen kwetsbaar kunnen worden...

Fysieke kwetsbaarheid

Belemmeringen in lichamelijk functioneren door bijvoorbeeld gewichtsverlies, evenwichtsproblemen, vermoeidheid.

Cognitieve kwetsbaarheid

Belemmeringen in geheugen en flexibiliteit van denken.

Sociale kwetsbaarheid

Belemmeringen door eenzaamheid of verlies van sociale steun.

Psychische kwetsbaarheid 

Belemmeringen door psychische aandoeningen, zoals een depressie.

18.3 B
Je kunt het verschil tussen comorbiditeit en multimorbiditeit uitleggen.

Je kunt in eigen woorden uitleggen wat kwetsbaarheid is.

Je hebt inzicht in de lichamelijke en cognitieve gevolgen van veroudering.

Je kunt de kenmerken van een geriatrische zorgvrager benoemen.

18.3 D

Je kunt in eigen woorden uitleggen wat polyfarmacie is.

Je hebt inzicht in welke zorgvragers veel medicatie gebruiken.

Je kunt in eigen woorden beschrijven wat medicatieveiligheid en een medicatieanamnese is.

Je kunt de verschillende oorzaken van incontinentie voor urine benoemen.

!

Evaluatie en afsluiting