Het zenuwstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Het zenuwstelsel

De fysiologische indeling

Lesdoelen

• Na deze les, het bestuderen van de lesstof en maken van de opdrachten      ken/kun je:
  
• De functies van de verschillende zenuwstelsels benoemen
• De werking van de verschillende zenuwstelsels benoemen
• De functie van de grijze en witte stof benoemen
• Het geleerde toepassen

Neurologie

Neurologie is een medisch specialisme dat zich met name bezighoudt met de diagnostiek en behandeling van ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen.

Functies van het zenuwstelsel

• Het doorgeven van de informatie over situaties binnen en buiten het lichaam.
  
• Integreren van informatie.
  
• Het geven van opdrachten voor reactie van de spieren en klieren.
  
• 'de regelcentrale van je lichaam'

Anatomische indeling:

Centraal zenuwstelsel

Perifeer zenuwstelsel

Fysiologische indeling:  

Animale zenuwstelsel

(willekeurig)

Autonome zenuwstelsel

(vegetatief/ onwillekeurig)

Fysiologische indeling

• Op basis van de functie van het zenuwstelsel
• Soort integratie; zorgt ervoor dat alle organen goed op elkaar zijn     afgestemd
• Hiërarchie; de hersenen zijn de baas (bijv,. reflex)
• Richting van het signaal (afferent en efferent)

Animale zenuwstelsel

Sturen de skeletspieren aan

Onder invloed van de wil

Bewuste handelingen

Autonome zenuwstelsel

Vegetatief of onwillekeurig

Bestuurt het gladde spierweefsel, het hartspierweefsel, klierweefsel.

Bloedsomloop, spijsvertering, uitscheiding, ademhaling, functies van de huid.

Sympathisch zenuwstelsel

Wordt actief bij verrichten van arbeid

Bijv. sporten, woede, angst (snel reageren)

Bloeddruk stijgt, suikerspiegel verhoogd, adrenaline,, verhoogde spierspanning, grote pupillen, zweten

Stimuleert hartactiviteit en ademhaling

Vecht- vlucht systeem

Parasympathisch zenuwstelsel

Wordt actief als het lichaam in ruststand is

Lichaam komt tot rust, voedsel verteert, energie wordt aangevuld

Rustsysteem

Antagonistische werking

Het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel werken tegengesteld aan elkaar; ze hebben een antagonistische werking. Toenemende activiteit van het ene systeem gaat gepaard met verminderende activiteit van het andere en omgekeerd. Het komt niet voor dat een van beide systemen niets doen. Er is geen sprake van alles of niets, maar van meer of minder. Hun werking hangt met elkaar samen.

 

Rood = het sympathische zenuwstelsel

Zenuwcellen (ruggenmerg), grensstreng, zenuwknopen (buikholte), zenuwvezels 

Bijniermerg: adrenaline

Blauw = parasympatische zenuwstelsel

Zenuwcellen (hersenstam), zwervende zenuw (hoofd hals gebied), zenuwvezels

Grijze en witte stof

Grijze stof

Substantie grisea genoemd; bevat de cellichamen van de neuronen, de dendrieten en de korte axonen. 

De grijze stof dankt zijn kleur aan de haarvaten en de cellichamen van de neuronen. 

De grijze stof bevindt zich met name aan de buitenkant van de hersenen.

De functie van de grijze stof is het verwerken van informatie.

Centrale zenuwstelsel bestaat uit grijze stof.
 

Witte stof

 Substantie alba genoemd; bestaat uit de axonen met een mergschede.

De axonen zijn bedekt met een laagje gliacellen welke opgebouwd zijn lipiden. 

Lipide geeft de witte stof de typische wittige kleur. 

De witte stof bevat geen dendrieten.

De functie van de witte stof is impulsgeleiding.

Noem 5 vegetatieve functies van het autonome zenuwstelsel

Beschrijf de werking van het het sympathische zenuwstelsel

Welk orgaan ondersteunt de werking van het sympathische zenuwstelsel?

1. bijnier
2. nier
3. hart
4. grote hersenen

effecten van het sympathisch
zenuwstelsel

Het parasympatisch zenuwstelsel wordt ook wel vlucht-vecht systeem genoemd

1. juist
2. onjuist

Als je plotseling schrikt wordt het sympathische zenuwstelsel actief

1. juist
2. onjuis

Het parasympatische zenuwstelsel wordt ook wel het rustsysteem genoemd

1. juist
2. onjuist

Het hormoon adrenaline ondersteunt de werking van het sympathische zenuwstelsel

1. juist
2. onjuist

Welk deel van het zenuwstelsel wordt actief als het lichaam energievoorraden in het lichaam aanvult

1. willekeurig zenuwstelsel
2. animale zenuwstelsel
3. sympathisch zenuwstelsel
4. parasympathisch zenuwstelsel

Het parasympatische zenuwstelsel en het sympathische zenuwstelsel hebben een antagonistische werking ten opzichte van elkaar. Wat wil dat zeggen, noem een voorbeeld

Bronnen

• Lees hoofdstuk 6 Gehandicaptenzorg n4 Anatomie en Fysiologie van de hersenen.
  
• Maak van de verwerkingsopdrachten (hoofdstuk 9) 6 Anatomie en fysiologie van de     hersenen.
  
• Opdracht 1 en 4
  
• Maak een samenvatting, in eigen woorden, van de bestudeerde onderwerpen.
  
• Je legt een medische woordenlijst aan en verklaart de medische termen in eigen woorden.