EVE leesvaardigheid periode 1 theorie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k, g
• Leerjaar 2

Nederlands

onbekende woorden - tekstdoelen en tekstsoorten - inleiding, middenstuk, slot - stappenplan lezen en leesstrategieën 

Onbekende woorden

Synoniem zoeken - woord met ongeveer dezelfde betekenis

Omschrijving zoeken - uitleg van een onbekend woord

Voorbeeld zoeken - staat vaak tussen haakjes of komma's

Tekstdoelen

De schrijver van een tekst wil iets bereiken met zijn tekst --> hij heeft een tekstdoel.

Er zijn verschillende tekstdoelen:

• Informeren = informatie geven
• Instrueren = instructie geven/ uitleggen
• Overtuigen = mening geven
• Activeren  = zorgen dat je iets doet
• Amuseren = leuk

Activeren

Tekstdoel:

Bij reclame/advertenties/flyers is het tekstdoel activeren.

De opmaak helpt de schrijver om zijn doel te bereiken.

De schrijver wil dat jij in ACTIE komt/ dat je iets gaat doen. 

Opbouw tekst

Tekstdoel: informeren.

Tekstdoel: Overtuigen.

Tekstdoel: Activeren.

reclameteksten

verkiezingsteksten

nieuwsbericht

recensie van een boek

columns

Tekstopbouw

Inleiding = eerste stuk/ onderwerp (grappig verhaal, voorbeeld)

Middenstuk = meeste informatie, verdeeld over alinea's (alinea herkennen: witregel, inspringen of nieuwe regel)

Slot = laatste stuk/ herhalen van de belangrijkste informatie

Inleiding

kern/ middenstuk

Slot

nieuwsgierig maken

een aantal alinea’s met verbanden

een samenvatting van de tekst

Een opsomming

een advies geven

de opbouw van de tekst geven

De opbouw van de tekst 

titel

inleiding

alinea

bron

plaatje

Stappenplan lezen

Stap 1: oriënterend lezen = titel, tussenkopjes, afbeelding

Wat is het onderwerp? Wat weet ik hier al van?

Stap 2: globaal lezen = indeling in inleiding, kern, slot. Eerste en laatste zin van elke alinea lezen

Stap 3: precies lezen = hele tekst lezen. Wat zijn de deelonderwerpen van elke alinea? Wat is het tekstdoel en de tekstsoort? 

5w+h-vragen

Wie	waren er betrokken?
Wat	is er gebeurd?
Waar	is het gebeurd?
Wanneer	gebeurde het?
Waarom	gebeurde het?
Hoe	gebeurde het?