M3 H3 organismen leven samen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Periode 4

H3: organismen in hun omgeving

H6: mens & milieu: P.O. = 50% van je cijfer

Je maakt een schoolexamen = 50% van je cijfer 

Leerdoelen bij 3.1 organismen en hun omgeving

Je kunt het verschil beschrijven tussen biotische en abiotische factoren.

Je weet wat biologen bedoelen met het begrip “ecosysteem”.

Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

ECOSYSTEEM

Ieder organisme leeft op die plek waar de omstandigheden om te overleven precies goed zijn. Zo’n omgeving met de juiste leefomstandigheden heet een ecosysteem. Het ecosysteem voor een eekhoorn is het bos.

Omstandigheden maken het ecosysteem 

Omstandigheden zoals veel of weinig schaduw hebben invloed op de planten en dieren die in een gebied leven. Die omstandigheden noem je ook wel invloeden of factoren.

Abiotische factoren = niet levend (bijvoorbeeld zon, regen en wind)

Biotische factoren = (bijv. bomen, gras, riet of koeien)

Alle biotische + abiotische factoren bij elkaar in een gebied noem je een ecosysteem.

Organismen hebben te maken met biotische en abiotische factoren...

Waarom vind je een vis niet in het bos ?

Waarom vind je een eekhoorn niet op het strand?

ECOSYSTEEM

Ieder organisme leeft op die plek waar de omstandigheden om te overleven precies goed zijn. Zo’n omgeving met de juiste leefomstandigheden heet een ecosysteem. Het ecosysteem voor een eekhoorn is het bos.

Kun je andere voorbeelden geven van een ecosysteem?

Omstandigheden maken het ecosysteem 

Omstandigheden zoals veel of weinig schaduw hebben invloed op de planten en dieren die in een gebied leven. Die omstandigheden noem je ook wel invloeden of factoren.

Abiotische factoren = niet levend (bijvoorbeeld zon, regen en wind)

Biotische factoren = (bijv. bomen, gras, riet of koeien)

Welke abiotische factor vind je in de woestijn?

1. Veel zon
2. Weinig zon
3. Cactussen
4. Gebrek aan water

Welke biotische factor vind je in het tropisch regenwoud?

1. Regen
2. Gras
3. Zon
4. Bomen

Alle biotische + abiotische factoren bij elkaar in een gebied noem je een ecosysteem.

Organismen hebben te maken met biotische en abiotische factoren...

Alle biotische + abiotische factoren bij elkaar in een gebied noem je een ecosysteem.

Organismen hebben te maken met biotische en abiotische factoren...

Door welke biotische factor zul je een eekhoorn vaak in het bos aantreffen?

1. Bomen om in te schuilen...
2. Een lekker zonnetje...
3. Goede temperatuur...
4. Voedsel zoals hazelnootjes...

Leerdoelen bij 3.1 organismen en hun omgeving

Je kunt het verschil beschrijven tussen biotische en abiotische factoren.

Je weet wat biologen bedoelen met het begrip “ecosysteem”.

Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

Omstandigheden maken het ecosysteem 

Omstandigheden zoals veel of weinig schaduw hebben invloed op de planten en dieren die in een gebied leven. Die omstandigheden noem je ook wel invloeden of factoren.

Abiotische factoren = niet levend (bijvoorbeeld zon, regen en wind)

Biotische factoren = (bijv. bomen, gras, riet of koeien)

Alle biotische + abiotische factoren bij elkaar in een gebied noem je een ecosysteem.

Organismen hebben te maken met biotische en abiotische factoren...

Alle biotische + abiotische factoren bij elkaar in een gebied noem je een ecosysteem.

welk dier is aangepast aan een koude omgeving?

welke plant is aangepast aan een droge omgeving?

Aan de slag: 

Paragraaf 3.1; werkboek A blz 123

Maak de opdrachten:   3 tm 9 en 11 en 12

voordoen, samendoen, zelf doen!

Leerdoelen bij 3.1 organismen en hun omgeving

Je kunt het verschil beschrijven tussen biotische en abiotische factoren.

Je weet wat biologen bedoelen met het begrip “ecosysteem”.

Je kunt beschrijven hoe planten zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

Je kunt beschrijven hoe dieren zijn aangepast om te overleven in hun ecosysteem.

Hoe zijn deze dieren aangepast om te overleven in hun ecosysteem?

Welk ecosysteem?

Wat valt op aan het lichaam?

Waarom is dat handig?

Bespreken: 

paragraaf 3.1 blz 126

opdrachten 11 en 12

aan de slag

paragraaf 3.1 opdrachten 18, 19 en 20

over 15 minuten bespreken

Start-opdracht: Kun je de functie beschrijven van het planten-orgaan?

3.2 planten

leerdoelen 3.2 planten

- Je kent de namen van de organen van planten en je kunt daarvan de functies beschrijven.

- Je kent de namen van de weefsels in een blad en je kunt daarvan de functies beschrijven.

- Je kunt beschrijven hoe een plant stoffen opneemt, vervoert en uitscheidt.

Weefsels: welke weefsels heeft een plant?

Opnemen: welke stoffen neemt de plant op bij de pijlen?

aan de slag!

Start opdracht: zet de onderdelen van een ecosysteem op een rij van groot naar klein. 

Levensgemeenschap, Ecosysteem, Organisme, Populatie

3.4 voedselrelaties

leerdoelen deel 1

- Je kunt de onderdelen van een ecosysteem beschrijven van groot naar klein. 

- In een voedselweb kun je voedselketens, schakels en voedselrelaties op de juiste manier noteren.

Ecosysteem: van groot naar klein

aan de slag!

Paragraaf 3.4 Werkboek A: BLZ 149

Maak de opdrachten: 2 tm 11

Voordoen, samendoen, zelf doen!

leerdoelen deel 2

- Je kunt het verschil beschrijven tussen een voedselketen en een voedselpiramide.

- Je kunt de verschillende rollen beschrijven die verschillende organismen kunnen hebben binnen een voedselkringloop.