3.1 Organismen in hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H3 Planten en dieren

3.1 Organismen in hun omgeving

Leerdoelen deel 1

• Je kunt beschrijven welke biotische en abiotische factoren     invloed op organismen hebben.
• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is.
• Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe planten zijn   aangepast aan hun ecosysteem

Biotische en abiotische factoren

Ecosysteem: de biotische factoren én de abiotische factoren bepalen hoe een gebied eruit ziet.

• Biotische factoren: invloeden uit de levende natuur

• Abiotische factoren: invloeden uit de levenloze natuur

Welke biotische factoren beïnvloeden een eekhoorn?

Welke abiotische factoren beïnvloeden een eekhoorn?

Voorbeeld koolmees

Planten

Aanpassing: een eigenschap van een organisme waardoor hij goed kan overleven in zijn ecosysteem

Wat heeft een plant nodig om te kunnen overleven en groeien?

Planten

Aanpassing: een eigenschap van een organisme waardoor hij goed kan overleven in zijn ecosysteem

Wat heeft een plant nodig om te kunnen overleven en groeien?

• Water
• Licht
• CO2

Planten

1. Voorjaarsbloeiers (licht)

2. Klimplanten (licht)

3. Wortelrozet (water en mineralen)

4. Woestijnplanten (water)

Het huiswerk deel 1

Lees blz. 132 t/m 138 en maak 3 t/m 11.

Kijk ook de opdrachten na met een andere kleur pen.

Leerdoelen deel 2

• Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe dieren zijn   aangepast aan een koude of hete omgeving.
  
• Je kunt uitleggen hoe het gebit van dieren is aangepast aan   hun voedsel.
• Je kunt uitleggen hoe de snavels van vogels zijn aangepast   aan hun voedsel en hoe de poten van vogels zijn aangepast   aan hun leefwijze.

Dieren en omgevingstemperatuur

Warmbloedig: houden hun lichaamstemperatuur constant op een bepaalde temperatuur (zoogdieren en vogels)

Isolatie

• Zoogdieren: wintervacht en zomervacht, vetlaag
• Vogels: veren opzetten

Let ook op de oren en de poten van dieren

Het gebit van zoogdieren

Planteneters

• Plooikiezen: kiezen met harde richels of plooien erop (planteneters) 
• Snijtanden die precies op elkaar aansluiten

Vleeseters

• Knipkiezen: kiezen met grote punten erop
• Grote hoektanden

De snavel van vogels

• Haaksnavel: prooi aan stukken scheuren
• Zeefsnavel: ribbels om kleine plantjes en diertjes uit het water te zeven
• Pincetsnavel: insecten tussen boomspleten uit peuteren
• Kegelsnavel: zaden open breken

De poten van vogels

• Grijppoten: prooi vastpakken en doden
• Zwempoten: zwemvliezen tussen de tenen
• Steltpoten: hoog gras en ondiep water
• Klimpoten: boomstammen

Leerdoelen behaald???

• Je kunt beschrijven welke biotische en abiotische factoren invloed op organismen hebben.
• Je kunt beschrijven wat een ecosysteem is.
• Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe planten zijn aangepast aan hun ecosysteem.
• Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe dieren zijn aangepast aan een koude of hete omgeving.
• Je kunt uitleggen hoe het gebit van dieren is aangepast aan hun voedsel.
• Je kunt uitleggen hoe de snavels van vogels zijn aangepast aan hun voedsel en hoe de poten van vogels zijn aangepast aan hun leefwijze.

Het huiswerk deel 2

Lees blz. 139 t/m 146 en maak 12 t/m 25 (niet: 13 en 21).

Kijk de opdrachten na met een andere kleur pen.