Leesvaardigheid H4 t/m 6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Aan het einde van de les kun je...

...hoofd- en bijzaken uit een tekst halen;

...kernzinnen in een tekst benoemen;

...zinnen uit een tekst citeren;

...het verschil tussen feiten, meningen en argumenten benoemen en herkennen in een tekst.

De belangrijkste zin van een alinea noem je de ...

Belangrijke zaken in een tekst noem je bijzaken.

1. juist
2. onjuist

Voorbeelden in een tekst zijn bijzaken.

1. juist
2. onjuist

Hoofdzaken vind je meestal in ...

1. de inleiding en het slot.
2. het middenstuk.

Citeren

= letterlijk overschrijven uit een tekst door aanhalingstekens te gebruiken.

"De toediening van het AstraZeneca-vaccin is gestaakt, omdat sommige mensen na hun inenting te maken kregen met bloedstolsels (trombose). "

OF

"De toediening van ... met bloedstolsels (trombose)."

Citeer de kernzinnen.

TikTok gaat gebruikers aanspreken als zij een reactie willen plaatsen die mogelijk kwetsende woorden bevat. De functie wordt in de komende maanden onder gebruikers uitgerold, meldt het bedrijf woensdag op zijn website.

Door gebruikers te wijzen op hun taalgebruik, wil TikTok mensen "aanmoedigen om iedereen vriendelijk en met respect te behandelen". Gebruikers worden met een notificatie nog eens op de regels van TikTok gewezen en kunnen hun bericht vervolgens nog bewerken voordat ze het delen.

De dienst bracht al eerder mogelijkheden uit om reacties te filteren. Zo kunnen 

gebruikers reacties met bepaalde trefwoorden weghouden uit hun reacties.

Kernzinnen

TikTok gaat gebruikers aanspreken als zij een reactie willen plaatsen die mogelijk kwetsende woorden bevat. De functie wordt in de komende maanden onder gebruikers uitgerold, meldt het bedrijf woensdag op zijn website.

Door gebruikers te wijzen op hun taalgebruik, wil TikTok mensen "aanmoedigen om iedereen vriendelijk en met respect te behandelen". Gebruikers worden met een notificatie nog eens op de regels van TikTok gewezen en kunnen hun bericht vervolgens nog bewerken voordat ze het delen.

De dienst bracht al eerder mogelijkheden uit om reacties te filteren. Zo kunnen 

gebruikers reacties met bepaalde trefwoorden weghouden uit hun reacties.

Feit, mening of argument?

Een feit is iets waarvan je kunt controleren of het waar of onwaar is.

vb.: Het Paleis op de Dam staat in Amsterdam.

Een mening of standpunt is wat iemand van iets vindt.

vb.: Ik vind het Paleis op de Dam erg mooi.

Als iemand zegt waaróm hij een bepaalde mening heeft, gebruikt hij een argument.

vb.: Ik vind het Paleis op de Dam erg mooi, omdat het geschiedenis ademt.

Aan de slag!

Open je boek online.

Lees de theorie van H4: Lezen.

Maak opdracht 1.

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

...uitleggen wat signaalwoorden zijn;

...zes tekstverbanden herkennen;

...het verschil tussen feiten, meningen en argumenten benoemen en herkennen in een tekst.

Aantekening: signaalwoorden & tekstverbanden

In een tekst hebben woorden, zinnen en alinea's met elkaar te maken. 

Dit noem je een tekstverband.

--> tekstverband kun je herkennen aan signaalwoorden.

Doel: door tekstverband te herkennen, begrijp je een tekst beter.

Tekstverbanden

In H2&3 heb je zes tekstverbanden geleerd.

1 = concluderend verband

Dus hebben wij besloten dit jaar niet op vakantie te gaan.

2 = redengevend verband

Omdat het regende, ging ik met de fiets.

3 = oorzakelijk verband (oorzaak - gevolg)

Het waaide vorige week zo hard, waardoor er veel schade is aan huizen.

Tekstverbanden

4 = doel-middel verband

Om nog op tijd op school te komen (doel), ga ik toch maar fietsen in plaats van lopen (middel).

5 = vergelijkend verband

Net als mijn broertje houd ik enorm van pizza.

6 = samenvattend verband

Al met al was het een onrustig jaar.

Argumenten

Je gebruikt ook signaalwoorden als je je mening onderbouwt.

Ga op zoek naar de signaalwoorden!

"Kortom, La La Land bevat genoeg ingrediënten die de film een echte topper maken. Daarom zul je dit een prachtige film vinden, zelfs als je niet echt van filmmusicals houdt."

Aan de slag!

Open je boek online.

Lees de theorie van H4: Lezen.

Maak opdracht 2 (zie ook planning NN).

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

...uitleggen wat signaalwoorden zijn;

...zes tekstverbanden herkennen;

...het verschil tussen feiten, meningen en argumenten benoemen en herkennen in een tekst.

Check!

Hoe zit het met jouw kennis over tekstverbanden?

Doe mee met de Kanoot-quiz!

Ga naar de app of kahoot.com en doe mee.

Aan de slag!

Tekst: Slaaf van je spieren

12 vragen over tekstbegrip

via Bookwidgets (link staat in de groepsapp)

Tips voordat je begint:

- Lees de tekst oriënterend.

- Geef antwoord op vraag 1.

- Lees de tekst intensief.

- Geef antwoord in volledige zinnen!

- Geef uitleg als daar om gevraagd wordt.

- Lees de vraag en wees kritisch!

aantrekkelijk – belachelijk – blauwe tong – blokjespatroon – eng – kaal hoofd – lelijk – mooi – oorbellen – piercings – walgelijk – zwarte baard

aantrekkelijk – belachelijk – blauwe tong – blokjespatroon – eng – kaal hoofd – lelijk – mooi – oorbellen – piercings – walgelijk – zwarte baard

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

...het verschil tussen feit, mening en argument benoemen;

...uitleggen waarom een tekst betrouwbaar is (kritisch lezen).

Aan de slag!

Bestudeer de theorie van H5: Lezen.

Maak opdracht 1 & 3 (online of in je boek --> inleveren via Showbie, Huiswerk, periode 3).

Leer theorie H1 t/m 4: Lezen.

- hoofd- en bijzaken, kernzinnen

- tekstverbanden & signaalwoorden

- feiten, meningen & argumenten

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je...

...het verschil tussen feit, mening en argument benoemen;

...uitleggen waarom een tekst betrouwbaar is (kritisch lezen).

Het signaalwoord 'want' hoort bij het tekstverband ...

1. vergelijkend
2. redengevend
3. concluderend
4. oorzakelijk

Welk tekstverband herken je?

Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk.

1. redengevend
2. oorzaak-gevolg

Wat is de oorzaak?
Ten gevolge van een kortsluiting ontstond brand in het oude kantoorpand.

1. Er was kortsluiting.
2. Er ontstond brand in het oude kantoorpand.

Welk tekstverband herken je in deze zin?

We kunnen dus zeggen dat iedereen geslaagd is.

1. doel-middel
2. oorzaak-gevolg
3. reden
4. conclusie

Kritisch lezen

Maar ook kritisch luisteren!

- Verschil tussen mening en feit!

- Argument is een feit, of ook een mening?

- Fact checken! 

voorbeeld 

"Karin is een zwakke leerling, want ze haalt alleen maar onvoldoendes."

Aan de slag!

"De (on)zin van een boycot van WK in Qatar"

 Tekstbegrip oefenen via Bookwidgets 

(link staat in de groepsapp & Magister)

Tips voordat je begint:

- Geef antwoord in volledige zinnen!

- Geef uitleg als daar om gevraagd wordt.

- Lees de vraag en wees kritisch!

Opdracht = huiswerk voor donderdag

Leesboek 3

Je kiest een boek (jongejury.nl).

Je leest het boek en kiest een spannend / belangrijk moment.

Voorbereiding: 

- korte samenvatting / context voorbereiden

- moment van voorlezen inleiden

- 5 minuten voorlezen