Periode 1 - les 4a- stijlkwesties

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Periode 1 - les 4A

Stijlkwesties:

Die/dat - dit/deze - dat/wat

Jou/jouw - u/uw - mij/mijn - me/mijn

als/dan 

Doel van de les

• Aan het einde van deze les weet je de verschillende stijlkwesties met betrekking tot persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden correct toe te passen.
• Weet je wanneer je dan of als moet gebruiken

Die of dat? 

Die gebruik je bij:

• de-woorden (De sollicitant die als eerste reageerde);
  --> scheelt maar 1 letter De--> die

Dat gebruik je bij:

• het-woorden (het boek dat ik lees, is erg spannend).

Deze of dit?

Hierbij geldt hetzelfde als bij die of dat.

Deze gebruik je bij:

• de-woorden (We kregen een rondleiding en deze was erg interessant);

Dit gebruik je bij:

• het-woorden (Ik zocht een spannend boek en heb dit gekozen).

Wanneer gebruik je wat?

• Bij overtreffende trap (Het mooiste wat ik ooit gezien heb.)
• Als je terugverwijst naar een hele zin (Rick heeft de wedstrijd verloren, wat hij heel vervelend vindt.)
• Wanneer je verwijst naar een onbepaald voornaamwoord (Alles/iets wat net gebeurd is, zou niet mogen gebeuren.)

Onbepaalde voornaamwoorden zijn woorden die duiden op iets vaags; het is onbepaald wat het is (alles, iets, niets, niemand, iemand, elk, ieder, men).

Zij kwam met een oplossing ( die / dat )
simpel maar geniaal was.

1. die
2. dat

Dit is alles (dat / wat) ik weet.

1. dat
2. wat

mij/me of mijn?

Me of mij zijn persoonlijk voornaamwoorden en gebruik je als lijdend voorwerp of meewerkend voorwerp.

• Kun je mij/me dat geven? (meewerkend voorwerp) (aan mij)
• Hij heeft mij/me overgeslagen. (lijdend voorwerp)

Mijn gebruik je als bezittelijk voornaamwoord. Dat geeft aan van wie iets is. Er staat een bezit achter 

• Ik ben mijn sportschoenen vergeten.
• Hij is mijn beste vriend.

Jou/u of jouw/uw?

Jouw of uw gebruik je als bezittelijk voornaamwoord. Er staat een bezit achter 

• Hij heeft jouw sporttas meegenomen.
• Zij hebben uw fiets ergens anders neergezet.

Twijfel je of je uw of jouw moet schrijven? Vervang het woord dan voor mij of mijn. Hoor je dan mijn? Schrijf dan jouw of uw.

Ik ga ( me / mijn )
haar laten knippen.

1. me
2. mijn

Wil jij ( me / mijn )
deze som even uitleggen?

1. me
2. mijn

( U / Uw )
bestelling is niet bij ons binnengekomen.

1. U
2. Uw

Ik zal ( jou / jouw )
uitspraak nooit vergeten!

1. jou
2. jouw

Als 

Wanneer er bij de vergelijking sprake is van gelijkheid (herken je aan het woordje 'zo', 'even' of 'hetzelfde') 

Voorbeelden van correct gebruik van als:

Hij is even groot als zij.

Mijn nieuwe vriend is net zo gezellig als mijn oude.

Dan

Bij een vergrotende/ overtreffende trap. De een is beter/mooier/groter/ zwaarder dan de ander

Voorbeelden van correct gebruik van dan.

• Ik ben groter dan jij (bent)
• Deze laptop is goedkoper dan die vorige (is)
• Ik heb betere cijfers dan jij (hebt)

Veelgemaakte fouten

Bij gebruik van als en dan worden veel fouten gemaakt. Bijvoorbeeld:

• Ik ben kleiner als jij 

Dit is een ongelijke vergelijking, dus moet je dan gebruiken.

• Ik ben groter als jou. 

Dit is dubbel fout: waarom? 

Die vis kan groter (als/dan) 2 meter worden

1. als
2. dan

Mijn zusje is nu al groter ........

1. als jou
2. als jij
3. dan jou
4. dan jij

Aan het werk

Maak de opdrachten van deze week (lesweek 8)

• 2F | taalverzorging | stijlkwesties | die/dat - dit/deze - dat/wat | opdracht 1 en 2
• 2F | taalverzorging | stijlkwesties | jou/jouw - u/uw - mij/mijn - me/mijn | opdracht 1 en 2
• 2F | taalverzorging | stijlkwesties | als/dan | opdracht 1 en 2