H6.1 Chemisch evenwicht

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

H6.1

Chemisch evenwicht

Aflopende reactie

Of wel Onomkeerbaar

A+B→C+D

Evenwichten

Omkeerbare reactie

met de koud vormt het zout

CH₃COONa vaste kristallen.

Het proces is exotherm.

Met heet water kan ik weer de

zout kristallen weer oplossen

en de handwarmer weer gebruiken

Chemisch evenwicht

Omkeerbare reacties die op hetzelfde moment kunnen plaatsvinden. 

Bijvoorbeeld synthese en ontleding van ammoniak: 

De pijl geeft aan dat het een evenwicht is. 

Evenwichten

Voor een (chemisch) evenwicht is het nodig dat een chemische reactie tegelijkertijd in twee richtingen kan verlopen: een heengaande en een teruggaande reactie.

 

Zulke omkeerbare reacties leiden in een gesloten reactievat tot een zogenaamd (dynamisch) chemisch evenwicht: heen- en teruggaande reacties verlopen tegelijkertijd, maar wel met dezelfde reactiesnelheid.

Evenwichten

Voorbeeld van een evenwichtsreactie:

 N2 (g) + 3 H2 (g) ⇌ 2 NH3 (g)

Snelheid van de heengaande reactie s1

Snelheid van de teruggaande reactie s2

Evenwicht: s1 = s2

Concentraties van de stoffen veranderen niet meer.

Alle stoffen N2, H2 en NH3 zijn in het reactievat aanwezig, maar niet perse in gelijke hoeveelheden.

Evenwicht

Evenwicht

Voorbeeld Evenwicht

Verdelingsevenwicht

Zelfde stof, maar in een andere fase of ander oplosmiddel.

Vb: Denk aan het openen van een fles cola. 

Prik in cola:

Evenwicht

Homogeen evenwicht

Beginstoffen en reactieproducten indezelfde toestand: (gasvormig en/of opgelost) 2 SO2 (g) + O2 (g) ⇌ 2 SO3 (g)

Heterogeen evenwicht

Beginstoffen en reactieproducten inverschillende toestand

  PCl5 (s) ⇌ PCl3 (g) + Cl2 (g)