Theorie spelling samenstellingen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lesplanning

Herhaling: spelling NN

Koppelteken en weglatingsstreepje (H3)

Tussenletters in samenstellingen (H4)

Lesdoelen

Welke onderdelen moet je nog herhalen voor de overhoring van volgende week?

Aan het einde van de les heb je dat helder voor jezelf...

Koppelteken als ...

koppelteken

Koppelteken

Sleep naar de goede plek.

WEL een koppelteken

NIET een koppelteken

Noord Brabant

tbs kliniek

koppel teken

oud speler

wel of geen koppelteken

1. politieauto
2. politie-auto
3. politie auto

Koppelteken?

1. hbo-student
2. hbostudent

Koppelteken?

1. 80 jarige
2. 80-jarige

Wel of geen koppelteken?

1. minijurk
2. mini-jurk

wel of geen koppelteken

1. minimuminkomen
2. minimum-inkomen

Koppelteken?

1. €-teken
2. € teken

Een samenstelling: twee (of meer) woorden die samen één woord worden

Tussenletter 's' in samenstelling

Je plakt TWEE zelfstandige naamwoorden aan elkaar: telefoon + oplader = telefoonoplader 

• Als je een -s tussen de twee delen hoort, schrijf je die ook:

jongensdroom

stationsweg 

Tussenletter 'n' in samenstelling

Als het eerste deel van de samenstelling een meervoud op -en heeft, dan schrijf je die -n ook in de samenstelling.

Dus:

beukennootje

fietsenstalling

Je schrijft géén tussen -n of -s als het 1e deel:

- geen zelstandig naamwoord is (zn:) hogeschool, huilebalk

- geen meervoud heeft: tarwebrood, hellevuur 

- alleen meervoud op -s heeft: horlogebandje, doucheputje

- zowel meervourd op -s als -n heeft: groentesoep, geboortekaartje

- aangeeft hoe groot, goed, klein, stom iets is: reuzeleuk, apetrots

- uniek is: zonnebank, maneschijn 

Maak een samenstelling van de woorden:
trap + huis

Maak een samenstelling van de woorden:
stoel + dans

Maak een samenstelling van de woorden:
buur + ruzie

Maak een samenstelling van de woorden:
huis + markt

Maak een samenstelling van de woorden:
hond + hok

Maak een samenstelling van de woorden:
maan + schijn

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
breedtestraal

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
zonnebril

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
dieptepunt

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
maneschijn

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
reuzegroot

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Waarom heeft de samenstelling een tussenletter -e-?
weidevogel

1. Het eerste woord gaat over iets waar er maar één van is
2. Het eerste woord heeft een versterkende betekenis
3. Het eerste woord heeft een meervoud op -en én op -s

Maak een samenstelling van de woorden:
meisje + schoen

Maak een samenstelling van de woorden:
bezoeker + centrum

Maak een samenstelling van de woorden:
pakje + avond

Maak een samenstelling van de woorden:
zee + schepen

Maak een samenstelling van de woorden:
lengte + verschil

Maak een samenstelling van de woorden:
muis + val

Maak een samenstelling van de woorden:
volk + zanger

Maak een samenstelling van de woorden:
eend + ei