Training Leeractiviteiten

• Communicatie
• Beroepsopleiding
• MBO
• Studiejaar 1-4

Tekst

Jan-Jaap Klomp

Hybride (of blended) onderwijs

Lesgeven vanuit leeractiviteiten

https://LessonUp.app/invite/h/Am7Khn9ngsKdqBqFu

Jan-Jaap Klomp

Onderwijskundig specialist

Kennismaken: naam, vak en gebruikte digitale tool(s) in de online les

Als een meer ‘digitale of hybride docent’ verrijk je je lessen regelmatig met digitale hulpmiddelen. Of je nu lesgeeft op afstand of niet. Dit gebeurt echter vaak hap snap en je bent op zoek naar een structurele aanpak. In deze module ga je samen met collega’s aan de hand van onderwijskundige theorieën op zoek naar de rol die technologie in jouw lespraktijk kan innemen. Bijvoorbeeld door technologie in te zetten voor het regelmatig herhalen.

Wat hoop je deze training te leren?

Doel

Aan het einde van deze module heeft de docent;

1. Zich verdiept in hoe je technologie op een structurele en effectieve manier in de lespraktijk kan implementeren
   
2. Geleerd over verschillende werkvormen die bijdragen aan verschillende lesfases
   
3. Een les met technologie verrijkt en in de praktijk toegepast
   

Inhoud training

• Inleiding
• Leeractiviteiten
• Opbouw van een les

Pauze

• Leerversterkers
• Een praktisch voorbeeld

• Eindopdracht

• Delen en afronden

Wat is de meest effectieve vorm van onderwijs en leren?

1. Klassikaal (fysiek)
2. Online leren
3. Blended learning (mix van fysiek en online)
4. Iets anders, namelijk...

Effectieve blended learning

Effectief hybride onderwijs

Effectief online onderwijs

Uitleggen waarom het belangrijk is om hiermee aan de slag te gaan. Ook uitleggen wat hybride onderwijs betekent en wat het verschil is met blended learning (zelfde taal spreken). 

Van noodsituatie naar 

gedegen blended learning

ERT - Emergency remote teaching 

Is niet (of veel minder) effectief. Er wordt namelijk vanuit nood gehandeld. De leerarrangementen zijn vaak niet goed doordacht en fysieke lessen moeten 'snel' omgebouwd worden naar online/hybride lessen. 

Opbouw (hybride/online) les

Vijf stappen

1. Start met het leerdoel
   
2. Kies de toetsing (of beter: evaluatie)
   
3. Denk in leeractiviteiten
   
4. Zoek naar een goede mix
   
5. Gebruik leerversterkers
   

In vijf stappen naar een goede (hybride, online of blended) les. 

Welke leeractiviteiten zie ik in jouw les?

TPACK

Hoe ziet je hybride (of online) les er nu uit? 

Welke leeractiviteiten gebruik je?

Hoe bouw je nu een hybride (of online) les op?

Uit de input van docenten haal je de verschillende leeractiviteiten. Welke activiteiten worden veel ingezet? Herken je innovatieve vormen (zoals Engelse gesprekken laten oefenen in Teams)?

Wat valt je op aan de inzet van technologie? Welke rol speelt technologie in de voorbeelden? 

Werkvorm: denken, delen, uitwisselen 

Welke leeractiviteiten ken jij?

Welke leeractiviteiten ken je? Of: hoe zien je online/hybride lessen er nu uit? Welke leeractiviteiten komen daarin terug?

1. Denken: eerst 2/3 minuten zélf nadenken
2. Delen: daarna 5 minuten overleggen in tweetallen. Welke leeractiviteiten heeft je collega bedacht? Zijn het dezelfde? Betekenen ze hetzelfde?
3. Uitwisselen: Mentimeter plenair delen van de leeractiviteiten

Leeractiviteiten: voorkennis activeren, hardop voordoen, voorbeelden geven, actief verwerken, samen oefenen, alleen oefenen (huiswerk), uitleg/instructie, toetsen (meten), praktijkopdracht, toetsvragen laten bedenken, feedback geven, feed forward, fouten bespreken, instructiefilmpje kijken, klasdiscussie, stellingen, beargumenteren

Kern:

Denken in leeractiviteiten 

(vanuit je leerdoel)

Beginnen bij het (les)doel. Wat is het doel wat je wilt bereiken? Dan kijken welke leeractiviteiten daarbij passen en hoe je deze aanbiedt.

Dit kost meer ontwikkeltijd. Je kunt minder goed op routine werken.

Leeractiviteiten: voorkennis activeren, hardop voordoen, actief verwerken, samen oefenen, alleen oefenen (huiswerk), uitleg/instructie, toetsen (meten), feedback geven, fouten bespreken, instructiefilmpje kijken, klasdiscussies, 

Leeractiviteiten

Fases uit het DI-model

• Oriëntatie
  
• Uitleg
  
• Begeleide inoefening
  
• Zelfstandige verwerking
  
• Evaluatie
  

Sleep de afbeeldingen naar de juiste plek in de tabel.

PLAATS

TIJD

SAMENSTELLING

TEMPO

Mixen

• Online, offline of beide (blended)
  
• Synchroon of asynchroon
  
• Eigen tempo, klassikaal of beide
  
• Zelfstandig, 1-op-1, in groepjes of klassikaal
  
• Feedback van peer, docent of geautomatiseerd
  

• Online, offline of beide (blended)
  
• Synchroon of asynchroon
  
• Eigen tempo, klassikaal of beide
  
• Zelfstandig, 1-op-1, in groepjes of klassikaal
  
• Feedback van peer, docent of geautomatiseerd
  

Spelen met de (vele) knoppen. Iets meer offline, iets meer online. Iets meer uitleg? Of juist meer oefenen? 

Kiezen: wat doe je offline? En wat doe je online?

Er is geen pasklaar antwoord. Afhankelijk van de groep, de vakinhoud, het onderwerp, etc., maak je een afweging.  

Instructie is vaak een interactie tussen iemand die al iets weet (een expert)

en iemand die iets (nog) niet weet (een beginner).

Een les vormgeven

Voorbeeld geven hoe je zo'n les kunt opbouwen. 

Afhankelijk van de focus van de training geef je dus een voorbeeld van:

• Een hybride les (voor vo of mbo)
  
• Een online les (voor vo of mbo)
  
• Een blended les (voor vo of mbo)
  

Blog 1: De fases van een 

online les in Teams (deel 1)

Blog 2: De fases van een 

online les in Teams (deel 2)

Pauze

Pauze

Leerversterkers

Welke kenmerken zijn belangrijk bij het leren?
(Met andere woorden:
hoe kun je het leren versterken?)

Belangrijk

• Goede instructie
• Actieve verwerking
  
• Individuele aanspreekbaarheid
  
• Feedback
• Herhaling
  
• Leren inzichtelijk maken / FE
• Uitkomsten gebruiken en reflecteren

Herhaling: Vergeetcurve Ebbinghaus

Actieve verwerking: niet alleen luisteren, maar ook actief aan de slag en oefenen. Samen & alleen

Feedback: belangrijk element, weten waar je staat, feedback krijgen, zo snel mogelijk na 'de taak' (anders: Post Mortem). 

Individuele aanspreekbaarheid: leerlingen moeten (minstens) het gevoel hebben aangesproken te kunnen worden. Hun bijdrage doet er toe. Ook link met ZDT >>> verbondenheid

Uitkomsten gebruiken: responsive teaching, wat doe je met de informatie die je krijgt? De uitkomsten van een activiteit gebruiken bij een volgende activiteit (ook: evaluatie en reflectie). Ook link met FE.

Leren inzichtelijk maken: formatief evalueren. Hoe weet je waar leerlingen staan? Hoe weten leerlingen dit? Vragen stellen en 'toetsen'.

Ook: Wijze lessen, twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek

Niet alles in één keer willen; kies één focuspunt!

MBO Respect

De fysieke les

• Inleiding
• Interview oefenen
• Afronding

Huiswerk: Filmpje kijken en vragen beantwoorden (in EdPuzzle). Klik hier voor de Assignment

Online les: 

Terugblik: beginnen met stellingen (mondkapje op/af)

Voorkennis ophalen (mindmap maken in Mentimeter).

Schrijf op je wat je nog van het filmpje weet (en/of wat je ervan vond).

Klassikaal bespreken v/h filmpje. 

Afrondende opdracht (Mentimeter)

Bron

Bron: Expliciete Directe Instructie 2.0 (Boek) 

Gedownload van: directeinstructie.nl

Voorbeelden blended learning

Hier ook voorbeelden geven van tools. Hoe kun je zo'n blended les vormgeven, met welke apps. Hoe zet je die apps in en waarom!

Voorbeeld 1

MBO Respect

De fysieke les

• Inleiding
• Interview oefenen
• Afronding

Huiswerk: Filmpje kijken en vragen beantwoorden (in EdPuzzle). Klik hier voor de Assignment

Online les: 

Terugblik: beginnen met stellingen (mondkapje op/af)

Voorkennis ophalen (mindmap maken in Mentimeter).

Schrijf op je wat je nog van het filmpje weet (en/of wat je ervan vond).

Klassikaal bespreken v/h filmpje. 

Afrondende opdracht (Mentimeter)

Voorbeeld 2

De les bedrijfsadministratie - balans opmaken. Gebruikte inhoud.

in OneNote

Fysieke les

- Hoe gaat het? Persoonlijke aandacht

- Voorkennis activeren: wat weten jullie al van een balans? 

Introductie over bedrijfsadministratie

Instructie over bedrijfsadministratie. 

Oefenen, hardop voordoen: balans opmaken. 

Huiswerk: film kijken + opdracht maken

Zoek een achtergrond 

Online les

Hoe voel je je - voorbeeld met achtergrond. 

Veelvoorkomende fout(en) hardop voordoen

In groepjes een (moeilijkere) opdracht doen. 

Afronding (+ huiswerk of online lesmethode)

https:

Zoek een foto van een "doorsnede" en lever die hier in.

Voorbeeld 3

Stelling van Pythagoras of bedrijfsadministratie (balans)

Fysieke les

Hoe voel je je? Praatje...

Uitleg in de klas

Oefenen Socrative

Huiswerk: Vijf oefeningen in Forms...

Online les

Starten met 'hoe voel je je achtergrond'

Samenwerk-opdracht (iets moeilijker, een uitdaging; samen bespreken)

Terugkoppeling en hardop voordoen.

Whiteboard opdracht (uitrekenen zijde).

Afronding + huiswerk

Bekende werkvorm: Jigsaw (expertgroepjes)

Hoe zou je ideaal je online les opbouwen?

Denk hierover na (5 minuten) en deel dit met elkaar. 

Voorbeeld burgerschap (hoe werkt de politiek?) met behulp van Padlet

Een praktijkvoorbeeld

Het hardop doorlopen van een les op afstand...

Tip: socialmediainhetmbo

Praktische tips

Tips

• Begin bij het (leer)doel
  
• Start klein (bijv. één les)
  
• Stap voor stap verder (uit)werken
  
• Vermijd 'toolmoeras'
• Bespreek in het team de voortgang/leermomenten
• (be)Vraag leerlingen

Naslagwerk ROC Mondriaan met stappenplan, leerversterkers, stroomschema's en voorbeelden van apps. 

Bron: https://innovatie.rocmondriaan.nl/handreiking-in-vijf-stappen-naar-een-online-les/

Eindopdracht

Je bereidt een hybride/online les voor a.d.h.v. leeractiviteiten:

• Ontwerp een hybride les (of lessenreeks) waarin je rekening houdt met verschillende leeractiviteiten (oriëntatie, uitleg, verwerking, etc.)
• Begin bij het doel en bepaal wat je offline en online doet (en waarom) 
• Probeer iets nieuws, maar maak het niet té groot
• Geef de les, en reflecteer daarop

Je bereidt een les op afstand voor a.d.h.v. de leeractiviteiten.

• Je werkt per fase de les uit
  
• Je geeft de les en reflecteert hierop
  
• Je krijgt feedback van collega's
  
• Je bereidt een nieuwe les voor en geeft die opnieuw
  
• Je rondt af met Show&Tell
  

Waar ga jij mee aan de slag?

Denk even rustig na en laat aan mij en je collega's weten waar jij mee aan de slag wilt.

Delen en afronden

Delen van voorbeelden

Evaluatie

Bedankt en succes!