AMV april 2024

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Wat wil je extra trainen van politiek?

Democratie en Dictatuur

Nederland als Parlementaire Democratie

De Drie Bestuurslagen:

Constitutionele Monarchie:

De Europese Unie

Politieke Besluitvorming

Politieke Stromingen:

Wat wil je extra trainen van politiek?

Criminaliteit in de Maatschappij

Het Straf- en Procesrecht

Oorzaken van Criminaliteit:

De Rol van de Overheid

Straffen en Maatregelen:

Wat wil je oefenen bij AMV

Kenmerken van Maatschappelijke Vraagstukken

Invalshoeken bij Maatschappelijke Vraagstukken:

De Rol van de Media:

Maatschappijkunde

Analyse maatschappelijk vraagstuk

Wat gaan we doen deze les? 

- Uitleg: hoe maak je een SE maatschappijkunde? 

- Herhalen:  analyse maatschappelijk vraagstuk

- Oefenen met de AMV

Hoe maak je een SE maatschappijkunde? 

• Lees eerst de opdracht en dan pas de bijgevoegde tekst.
• Staat er: Doe het zo...?    Volg dan deze instructie
• Zinnen hebben een duidelijk onderwerp, dus geen 'dinges' "hij of zij" of  'ofzo'
• Schrijf leesbaar, herhaal de vraag kort, begin niet met .....omdat. 
• Lees goed wat je moet doen! 
• Schrijf op wat je weet, maar noteer geen onzin. Dus veel = niet altijd goed. 
• Het SE eindigt met de AMV. Vind je dat lastig? Start daar eventueel mee. 

De vier kenmerken

De vier kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk 

Een voorbeeld van een vraagstuk: Jongeren en wapens

1. Het is een sociaal probleem of veel mensen hebben er last van...   

(angst onder bevolking, slachtoffers, daders, hulpdiensten, scholen etc) 

2. Er zijn verschillende meningen over de aanpak/oplossing...

(kluiscontroles, fouilleren op straat, streng straffen, jongerencoaches etc etc) 

3. De media bericht erover.

(krantenartikelen, berichten op social media, etc) 

4. De politiek kan dit probleem oplossen/aanpakken

(nieuwe wetten, burgervaders inzetten, politie inzet vergroten, zware straffen etc) 

Wat zijn voorbeelden van maatschappelijke vraagstukken die momenteel spelen? 

Stikstof	Woningtekort
Criminaliteit onder jongeren	Geweld tegen hulpverleners
Eenzaamheid	Laaggeletterdheid
Seksueel geweld op de werkvloer Armoede	Energie prijzen Voetbalhooligans

Jeugdcriminaliteit is een maatschappelijk vraagstuk. Het komt vaak in de media.
Noem nog twee andere kenmerken waardoor je kan zien dat het een maatschappelijk vraagstuk is.

Belangen, waarden en normen

Belang >  Waar een groep voordeel bij heeft. Jullie hebben belang bij goede docenten, hoge jeugdlonen, goedkopere sigaretten ;-)  etc.

Waarde > Iets wat je belangrijk vindt en bij je belang past. 

Dit is altijd ÉÉN woord!!!! Kennis, rijkdom, gezondheid, veiligheid, vrijheid, etc.

Norm > Een leefregel om je waarde te bereiken. Letterlijk een regel dus!! Nies in je elleboog, maak je huiswerk, bepaal zelf wat je eet, geen wapens voor burgers, etc.

Stel, een christelijke journalist schrijft over drugsgebruik. Bedenk een norm of waarde van deze journalist over drugs.

Je hoort vaak over normen en waarden.
Wat zijn NORMEN?

1. Regels die de regering heeft bedacht.
2. Ongeschreven regels over hoe je jezelf hoort te gedragen.
3. Dingen die je belangrijk vindt als persoon of als groep.
4. Dingen die je in je leven een keer gedaan moet hebben.

nadenken over waarden en normen

Welke waarden en normen horen bij elkaar?

Elkaar helpen als dat nodig is. 

Een leraar hoort leerlingen zo veel mogelijk hetzelfde te behandelen. 

Je moet je beloftes nakomen. 

Licht aan op je fiets, als het donker is. 

Roken doe je niet. 

Je zorgt ervoor dat al je eten veganistisch is. 

Een volwassene spreek je met u aan. 

Een leeg drinkpakje gooi je in de prullenbak.

vriendschap

gelijkheid

betrouwbaarheid

veiligheid

gezondheid

diervriendelijkheid

beleefdheid

netheid

Welke functie vervullen de media als er normen en waarden worden overgedragen?

1. Informatiefunctie
2. Meningsvormende functie
3. Agendafunctie
4. Socialiserende functie

Machtsmiddelen

Bruikbare machtsmiddelen zijn: 

1. Kennis/ deskundigheid
2. Grootte van de groep
3. Geld > voor posters/ reclames
4. Formele mogelijkheden (klacht indienen of naar de rechter)
5. Toegang tot media > beroemd zn.
6. Toegang tot politici 
7. Een aansprekende leider
8. functie/beroep (bv zitting hebben in een advies of bestuursorgaan)

Macht= de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden

Let op: 

Bij de Analyse Maatschappelijk Vraagstuk 

kan je de machtsmiddelen die men kan 

inzetten herkennen en benoemen. 

Welke machtsmiddelen heeft het kabinet?

1. Functie / beroep
2. Geld
3. Aantal mensen
4. Contact media

Welk machtsmiddel heeft een rechter?

1. Geweld
2. Functie en beroep
3. Overtuigingskracht
4. Status en aanzien

Welk machtsmiddel
herken je in de afbeelding

1. geweld
2. aantal
3. kennis
4. status

Noem twee kenmerken van een pressiegroep

De vier invalshoeken van 

een maatschappelijk probleem 

Je kan op verschillende manieren naar een maatschappelijk vraagstuk kijken:

• politiek juridische invalshoek
• Sociaaleconomische invalshoek
• Sociaal-culturele invalshoek
•  veranderend- en vergelijkende invalshoek

Je kijkt dus met verschillende ‘brillen’ naar hetzelfde probleem. 

5a. Een maatschappelijk probleem als overlast van hondenpoep kun je vanuit verschillende invalshoeken bekijken. Noem de vier invalshoeken.

Politiek Juridische invalshoek

Politiek-juridisch: kijkt naar wat politieke partijen ervan vinden en wat bepaalde wetten erover zeggen. Vragen die je vanuit deze invalshoek kan stellen zijn bijvoorbeeld:

• Hoe vindt de VVD/PVV/SP dat mensen met een hoge energierekening geholpen moet worden? 
• Welke straf is passend voor een jongere die bewapend op straat loopt? 
• Welke wetten kunnen we maken om te voorkomen dat jongeren aan wapens kunnen komen? 

De politiek-juridische invalshoek (drugs)

Sociaaleconomische invalshoek

Sociaal-economisch: Kijkt naar werkgevers en werknemers, maatschappelijke posities, ongelijkheid, financiën.

Vragen die je vanuit deze invalshoek kan stellen zijn bijvoorbeeld:

• Worden mensen met lage inkomens zwaarder getroffen door de energieprijzen?
  
• Dragen jongeren met een baan vaker een wapen dan jongeren zonder baan? 
• Dragen jongeren uit achterstandswijken vaker een wapen dan jongeren uit een villawijk? 
• Wat kosten de wapens die jongeren dragen? 

voorbeeld 1

de invalshoek herken ik NIET

Doe het zo: 

In mijn  nieuwsberichten is de sociaaleconomische invalshoek .....niet ...... te herkennen. Dat zie ik in de tekst omdat....... 

er niets wordt vermeld over de kosten van de verandering bij TikTok,  of China er meer geld mee verdient. Ik mis ook in het bericht iets over de belangen van de de TikTok gebruikers.

UITLEG:  VOORBEELD

Sociaal-culturele invalshoek

Sociaal cultureel: kijkt naar normen en waarden, gedeelde opvattingen, subculturen.

Vragen die je vanuit deze invalshoek kan stellen zijn bijvoorbeeld:

• Waarom dragen rappers vaker wapens? 
• Dragen jongeren die een VMBO opleiding doen vaker een wapen dan jongeren die VWO doen? 
• Hebben videoclips invloed op het dragen van wapens?  

Sociaal- culturele invalshoek (drugs)

Progressief

=veranderingsgezind

-> wil dus dingen veranderen in de maatschappij.

D66, Groenlinks-PvdA

Conservatief

=behoudend

-> wil dus dat dingen voornamelijk blijven zoals het was.

SGP, PVV, JA21

Dit alles heeft voornamelijk te maken met normen en waarden, oftewel de sociaal-culturele invalshoek.

Veranderings-vergelijkende invalshoek

Veranderend-vergelijkend: Kijkt hoe het verschilt over tijd (vroeger versus nu) en op plaats en per samenleving

Vragen die je vanuit deze invalshoek kan stellen zijn bijvoorbeeld:

- Welke wapens droegen jongeren in de jaren 50 en welke nu? 

-Dragen jongeren meer wapens dan 10 jaar geleden

-Dragen jongen in Frankrijk even vaak wapens als in Nederland? 

 

Veranderings en vergelijkende invalshoek (drugs)

Vul in via 

https://padlet.com/obai3/nederland-als-narcosstaat-gn0ofp744h15je8b

Waar gaan de verschillende  invalshoeken over?

Maak de goede combinaties.

Politiek-juridische invalshoek

`Sociaal-economische invalshoek

`Sociaal-culturele invalshoek

Veranderings- en vergelijkende invalshoek

Alles dat te maken heeft met wetten en regels. 

Heeft te maken met geld en hoe dit verdeeld wordt.

Welke cultuur, waarden, normen en meningen er zijn.

Meningen en veranderingen van heden/verleden.

Politiek-juridische invalshoek

Sociaal-economische invalshoek

Sociaal-culturele invalshoek 

Veranderende en vergelijkende invalshoek

Hoe was dat vroeger? 

Hoe is dat op een andere plaats?

Hoe kijkt een andere groep daar tegen aan?

Wie heeft daar belang bij?

Wat is de maatschappelijke positie?

Welke waarden en normen spelen een rol?

Hoe functioneren de wetten?

Welke mogelijkheden zijn er om het beleid te veranderen?

Waar gaan de verschillende  invalshoeken over?

Maak de goede combinaties.

Politiek-juridische invalshoek

`Sociaal-economische invalshoek

`Sociaal-culturele invalshoek

Veranderings- en vergelijkende invalshoek

Alles dat te maken heeft met wetten en regels. 

Heeft te maken met geld en hoe dit verdeeld wordt.

Welke cultuur, waarden, normen en meningen er zijn.

Meningen en veranderingen van heden/verleden.

Tot slot: verwijzen en citeren

Wat moet je doen als er staat: Citeer....: 

 Je kan het hele stuk overnemen wat je bedoelt, of je doet het als volgt:

Regel 24:  “Men zegt dat ……. Zo vindt hij.”   Doe dit alleen op deze manier!

Lees altijd eerst de vraag > wat moet je precies doen? Moet je een vraag beantwoorden, een multiple choice vraag maken, alleen een citaat geven? 

Let hierbij steeds goed op, of er niet al iets gegeven staat. 

Tot slot: verwijzen en citeren

Moet je een vraag beantwoorden, een multiple choice vraag maken, alleen een citaat geven? Let hierbij goed op, of er niet al iets gegeven staat.

“In tekst 6 zie je het probleem van ongezonde voeding bij jongeren, een kenmerk van een maatschappelijk probleem is dat het in de media komt. Wat zijn andere kenmerken?” Media is hier dus al genoemd!!! Noem dus een ander kenmerk! 

Tot slot.  Altijd iets invullen. Ook al heb je geen flauw idee, iets is beter dan niets! Zeker bij multiple choice!

Aan de slag! 

• Maak je werk af !
• Oefen op de Eindexamensite met Analyse Maatschappelijk vraagstuk: kenmerken, invalshoeken, etc