§1.2 Marktvormen (module 3)

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Huiswerk!

Pak alvast je boek, schrift, rekenmachine en pen

En neem het huiswerk van vandaag voor je.

• Module 3 mee!!!!!
• Maak Opdracht 5 t/m 8 op blz. 13 (module 3)

De docent loopt dan langs om het huiswerk te controleren

Startvragen

1. Geef een voorbeeld van een heterogeen product
2. Geef ook een voorbeeld van een heterogene dienst

• Frisdrank, scooters, kleding
• Scooterwinkel, Supermarkt, onderwijs

Wat zou voor ons (de consument) goed zijn? Een prijs die bepaalt wordt door een monopolist of een prijs die tot stand komt door concurrentie? Leg uit waarom je dat denkt.

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je:

• De marktvorm afleiden van de marktkenmerken. 
• uitleggen wanneer een producent wel of geen invloed heeft op de marktprijs

§1.2 Marktvormen (module 3)

Marktvormen

Er zijn 4 marktvormen.

• Iedere marktvorm heeft een eigen "structuur"
• Iedere marktvorm heeft zijn eigen kenmerken.
• Die kenmerken bepalen hoeveel macht de aanbieder heeft. (invloed op de prijs)

Monopolie

• Een monopolie is een marktvorm waarbij er 1 aanbieder is
• Die ene aanbieder kan zelf de prijs bepalen

• Kenmerken van de structuur:
• 1 aanbieder (marktaandeel 100%)
• homogeen product (productdifferentiatie) 
• Moeilijk toe te treden (toetredingsdempel)

Oligopolie

Een oligopolie is een marktvorm waarbij er weinig aanbieders zijn die onderling duidelijke concurrenten zijn.

• Homogeen oligopolie = identiek product (stroomnet, benzine)
• Prijs verandering heeft grote gevolgen
• Heterogeen oligopolie = Omdat het product net iets anders is, kan de prijs ook net iets anders zijn, maar dit heeft grenzen. (Apple, Samsung)

• Duopolie = slechts 2 aanbieders (grote concurrentie)
• Kartelvorming = aanbieders spreken stiekem een minimumprijs af (ten nadele van de consument)

Monopolistische concurrentie

Monopolistische concurrentie is een marktvorm waarbij er veel aanbieders zijn die een heterogeen product aanbieden.

• Voorbeeld.
• De markt waar garagebedrijven zich bevinden
• Er zijn heel veel garagebedrijven.
• Waarom is dit een heterogeen "product"?
• Ieder bedrijf repareert je auto, maar heeft toch een andere dienstverlening

• Andere voorbeelden: Bakkerijen, kapperszaken, bierbrouwer, kledingfabrikanten
• Hoeveel invloed hebben dit soort bedrijven op hun eigen prijs?

Volkomen concurrentie

Volkomen concurrentie is een marktvorm waarbij er veel aanbieders zijn. Deze verkopen een homogeen product. 

Voorbeeld:

• Graanmarkt 
• Aandelenmarkt
• Rijstmarkt in Azië 

• In dit soort markten wordt de prijs uitsluitend bepaalt door vraag en aanbod.
• De prijs is een gegeven. Zelf een andere prijs aanhouden is onverstandig.

Volkomen concurrentie

Volkomen concurrentie is een marktvorm waarbij er veel aanbieders zijn. Deze verkopen een homogeen product. 

Kenmerken van de structuur:

• veel aanbieders
• homogeen product (aardolie, graan)
• eenvoudig toe te treden

Opdracht

Wat: maak opdracht 1 t/m 4  op blz. 17

Hoe: lees de leer tekst als je moeite hebt met een vraag!

Tijd: 20 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Zelfstandig nakijken

Klaar: Begin alvast met het huiswerk:

Opdracht 4 en 5 op blz. 20

Huiswerk tijd

• Opdracht 4 en 5 op blz. 20

De vraag en aanbodlijn

Pak een schrift met ruitjespapier. Als je dit niet hebt, deelt de docent een blaadje uit.

Schrijf en teken mee met de docent.

Evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid

• Evenwichtsprijs: prijs die ontstaat als vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn
• Evenwichtshoeveelheid: de hoeveelheid waarbij vraag en aanbod aan elkaar gelijk zijn

Verschuiving vraaglijn

Verschuiving aanbodlijn

Opdracht

Wat: maak opdracht 2 t/m 6  op blz. 83

Hoe: lees de leer tekst als je moeite hebt met een vraag!

Tijd: 15 minuten (stiltemoment) 

Resultaat: Samen bespreken

Klaar: Begin alvast met het huiswerk:

Herhalingsopdracht 14, 15 en 16 op blz. 93 en plusopdracht 9 en 10 op blz. 95