LES 5 gd Ethische stromingen - gevolgethiek

• Godsdienst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2-4

Ethische stromingen op een rij 

Lesdoel: je kunt de diverse stromingen in de ethiek  toepassen in verschillende situaties 

Ethische theorieën

Plicht-ethiek

Moreel juist handelen wordt bepaald door wat de plicht of verantwoordelijkheid van een mis is in en bepaalde situatie. De handeling zelf is belangrijk, niet zozeer de uitkomst.

Gevolg-ethiek

Moreel juist handelen hangt van van de vraag of de gevolgen van een handeling goed zijn. Het gaat niet om de handeling zelf, maar om de gevolgen ervan.

Deugd-ethiek

Deugd-ethiek schrijft geen duidelijke regels voor, behalve dat de handeling zelf een juiste, proportionele handeling moet zijn gezien de situatie.

Epicurus

Jeremy Bentham

Even terugblikken... Wat is gevolgenethiek?

Gevolgenethiek

Een handeling is ethisch goed als het zorgt voor 

‘het grootste geluk voor het grootste aantal’. 

De gevolgen zijn bepalend voor de handeling. 

Jeremy Bentham 

1748-1832

Het meeste geluk voor zoveel mogelijk mensen!

Nadruk op het ontbreken van pijn en het hebben van zoveel mogelijk plezier. 

John Stuart Mill 1806-1873

We bereiken het grootste geluk door het bieden van  

zoveel mogelijk persoonlijke vrijheid aan ieder individu:

daarvoor is nodig een redelijk denkend mens op zoek naar mij'vooruitgang   

Bentham

• Niet je eigen geluk en genot, maar dat van de groep is belangrijk.
• Optelsom van geluk voor de grootste groep 

Kan volgens het utilisme een 'leugentje om bestwil' toegestaan zijn?

1. Ja, zolang je door te liegen het totale nut in de wereld vergroot.
2. Nee, liegen is altijd verkeerd ook al is je motief juist.

Is volgens het utilisme een ongelijke verdeling van welvaart toegestaan?

1. Nee, de welvaart moet altijd evenredig worden verdeeld.
2. Ja, zolang daardoor het totale nut in de wereld toeneemt.

Utilisme heeft oog voor...

1. het individu
2. de vrijheid
3. geluk voor iedereen
4. belang van de meerderheid

Wat hebben deze maatregelen te maken met het utilisme volgens Bentham?

Wat hebben deze maatregelen te maken met het utilisme volgens Mill?

2 soorten deugden

Intellectuele deugden

(slimheid, verstandigheid, wijsheid, inzicht).

Praktische deugden 

(gulheid, ijverigheid, vriendelijkheid, moed).

Deugden

De meest belangrijke deugden.

• Maat
  
• moed
  
• verstandigheid
  
• rechtvaardigheid
  

Categorisch imperatief

Onvoorwaardelijk gebod/ regel dat je jezelf oplegt.

Je bent verplicht je hier altijd aan te houden in elke situatie.

Rede

Een rede is een ander belangrijk begrip in de plichtethiek van Immanuel Kant. De rede is vergelijkbaar met het verstand. Ieder mens heeft een praktische rede die hem of haar in een bepaalde situatie zegt wat goed en fout is. 

Onvolmaakte plicht

Een onvolmaakte plicht is een handeling die je niet iedere keer hoeft te doen, maar toch iedere keer goed is. Een voorbeeld hiervan is het geven van geld aan iemand die collecteert. Het is goed om geld te geven aan collectes, maar het is niet erg om dit soms over te slaan. Als je iedere keer geld geeft dan heb je uiteindelijk zelf geen geld meer. 

HANDEL ALTIJD VOLGENS EEN REGEL WAARVAN JE TEGELIJKERTIJD KUNT WILLEN 

DAT HET EEN ALGEMENE WET WORDT 

WAT JIJ WILT DAT JOU GEBEURT........................ 

DOE DAT OOK EEN ANDER

Volmaakte plicht

Een volmaakte plicht betekent dat je goed en op een juiste manier gehandeld hebt. Volgens de categorisch imperatief heb je juist gehandeld en het resultaat van deze handeling is niet belangrijk. Een voorbeeld hiervan is: je mag niet doden. Mensen die iemand niet vermoorden handelen volgens Kant goed. Mensen die wel iemand vermoorden handelen altijd fout. Ook al is het bijvoorbeeld zelfverdediging. 

De kerk heeft er later 3 deugden aan toegevoegd. Welke 3?

1. Geloof, hoop en liefde
2. Bidden, bijbel lezen en naar de kerk gaan.
3. Rust, reinheid en regelmaat
4. Vasten, tienden geven en sober leven.

Vrijgevigheid is een deugd. Tussen welke twee extremen situeer je deze deugd?

1. Gierigheid/gulheid
2. Verkwisting/ gierigheid
3. Rechtvaardigheid/ gulheid
4. Noodzaak/ verkwisting

Moed is een deugd tussen twee extremen. Welke twee extremen zijn dat'?

1. verlegenheid/ bluf
2. Roekeloosheid/ verlegenheid
3. Lafheid/roekeloosheid
4. Bluf/ lafheid

WERK JE EIGEN CASE VERDER UIT MET HET STAPPENPLAN (zie SW ).

LET OP: STEEDS 200 WOORDEN PER STAP!

CASE 1: UNDER COVER

CASE 2: HOOFDDOEKJES

CASE 3: POST PATIENTEN OPEN MAKEN 

CASE 4: MEGA CHIP OP WERKGELEGENHEID 

CASE OPDRACHT + READER 

MAAKWERK READER ETHIEK:

par1.: vr.5,9,11,14,15

par2.: vr.18 t/m 21 vr.24,25,28

par.3: vr. 33,35 t/m 38, 51aenb, 52,54

Dit maakwerk opslaan in word-bestand en uitgeprint inleveren met de opdracht case UITERLIJK IN DE WEEK NA KERSTVAKANTIE 

SUCCES!