B2 Hormonen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 2 Hormonale regulatie

Huiswerk

Opdracht 1.3

Leerdoelen

-Je kunt uitleggen waarom hormonen essentieel zijn 

-Je kunt schematisch een beeld geven van de werking van hormonen

-Je kent een aantal belangrijke hormonen

Hormonen

De meeste hormonen werken ongeveer op dezelfde manier

Functie: Communicatie tussen verschillende cellen (signaalmoleculen)

Klier: produceert de signaalmoleculen (hormonen)

Receptor: onderdeel van doelwitcellen waar het signaal ontvangen wordt.  

Endocriene klieren

Endo: binnen

Afgeven aan bloed

Exocriene klieren

Exo: buiten

Afgegeven aan afvoerbuis

Adrenaline

1. Endocrien
2. Exocrien

Zweet

1. Endocrien
2. Exocrien

Spijsverteringssappen

1. Endocrien
2. Exocrien

Groeihormoon

1. Endocrien
2. Exocrien

Hormoonklieren

Hormoonklieren die je moet kennen zijn:

Hypofyse, schildklier, bijnieren, eilandjes van Langerhans, teelballen en eierstokken 

de hypofyse

Hypofyse uitvergroot

Ligging hypofyse

Groeihormoon

Regelt groei en ontwikkeling

Teveel en te weinig groeihormoon

ADH

Resorptie (opname) van water in de nieren

Oxytocine

Zorgt voor weeën en secretie van melk, dus voor spiersamentrekking.

Hypofyse en Schildklier

• De hypofyse produceert Thyroxine Stimulerend Hormoon (TSH)
• Effect?

Hypofyse en Schildklier

• De schildklier maakt thyroxine (schildklierhormoon)

Functie:

• Schildklierhormoon stimuleert stofwisseling, groei en ontwikkeling
• Verbranding in de cellen.

Hypofyse en Schildklier

• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker.
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent bewegelijk, valt af.

• Negatieve terugkoppeling naar hypothalamus!
• Effect van negatieve terugkoppeling?

Schildklier

Hypofyse

TSH

Thyroxine

+

-

De Schildklier

• Een tekort van thyroxine tijdens de ontwikkeling kan
  leiden tot geestelijke en lichamelijke achterstand
  
  
• Bij een tekort probeert het lichaam de productie van thyroxine te verhogen door de schildklier te vergroten (struma/krop). Dit kan ook ontstaan door een tekort aan jodium in de voeding
  

Een belangrijk bestanddeel van schildklierhormonen: het atoom Jodium

Referentie

Struma: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/43/Kone_med_stor_struma.jpg

JoZo: https://www.dfcgrootverbruik.nl/media/com_hikashop/upload/3573_jozo-zout.jpg

Referentie:

Struma: http://lex.staticserver2.com/static/de/450/struma.jpg

JoZo: https://www.dfcgrootverbruik.nl/media/com_hikashop/upload/3573_jozo-zout.jpg

De nieren

EPO: zorgt voor productie rode bloedcellen bij tekort aan zuurstof in de nieren.

Hoe heet deze terugkoppeling?

Bijnieren

Adrenaline

Fright, Flight, Fight

Glycogeen -> glucose

Hartslag en ademhaling omhoog

Glucagon

Adrenaline

Insuline

Glucose

Glycogeen

Aan de slag!

Lezen B2

Maken opdracht 4 t/m 17 digitaal