Les 3: Hofcultuur - voorlopers: christendom / cultuur van de kerk

Voorlopers van hofcultuur
Klassieken
Middeleeuwen / cultuur van de kerk
1 / 18
next
Slide 1: Slide
Kunst algemeenMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 18 slides, with text slides and 2 videos.

Items in this lesson

Voorlopers van hofcultuur
Klassieken
Middeleeuwen / cultuur van de kerk

Slide 1 - Slide

Huiswerk bespreken
-vragenblok 5 (inleiding)
-Cultuur van de kerk - toevoegingen tijdlijn

Slide 2 - Slide

Middeleeuwen
  • Romeinse rijk wordt aangevallen en valt uiteen in west en oost. Het west-Romeinse rijk valt steeds meer uit elkaar: chaos in West-Europa
  • Christelijke keizers aan de macht, later meer macht bij adel
  • Aan het einde van 4e eeuw wordt het christendom staatsgodsdienst
  • De kerk wordt oppermachtig
  • Er ontstaat een feodaal stelsel (leenheren, horigen)
  • het leven van de gewone mens staan in dienst van God

Slide 3 - Slide

Standenmaatschappij

  • Geestelijken (monniken, nonnen, bisschop) konden lezen en schrijven
  • Adel (ridders, koningen, hertogen, graven) lenen land van de keizer en mogen over dat land ook rechtspreken
  • Boeren doen het werk en leveren soldaten (horigen).

Boeren zoeken bescherming bij lage adel, krijgen die in ommuurde vestingen. 

Slide 4 - Slide

De kerk
  • De kerk is rijk en zeer machtig (Heilige Roomse rijk)
  • Houdt haar volgers klein: 'memento Mori' (gedenk te sterven)
  • Kerk begint een handeltje in zonden afkopen: 'aflaten'

  • Twee stromingen (ook in architectuur van de kerken): een weelderige en een sobere orde:


Slide 5 - Slide

Deze sobere orde vindt de spitsboog uit

Slide 6 - Slide

Opkomst van de steden
  • Betere landbouwtechnieken (meer oogst) = meer tijd voor handel 
  • Door handel gaan mensen zich verplaatsen: steden ontstaan

Slide 7 - Slide

Verstedelijking zorgt voor rijke kerkelijke cultuur

Opkomst van de Gotiek:
  • hoge kathedralen
  •  spitsbogen
  • kruisgewelven
  • gebrandschilderd glas
  • rijk geornamenteerd (versierd)

Slide 8 - Slide

Religieuze muziek (kloosters en kerken)

  • Gregoriaans
  • Eenstemmig, mannen
  • geen duidelijke maat / telling
  • Latijn
  • Eerste versie van het notenschrift (door Guido van Arezzo)

Slide 9 - Slide

De liturgie
In Latijn = moeilijk te volgen voor het gewone volk. 'Leuker' / beter te volgen door:

-liturgisch drama (ontwikkelt door in theater)
-ontstaan meerstemmige muziek (gevaarlijk i.v.m. verleiding!)
-polyfonie: vorm van meerstemmigheid waarbij alle stemmen gelijkwaardig zijn:

Slide 10 - Slide

(Volks)vermaak in de stad 
  •  steden worden groter, vermaak wordt belangrijker
  •  reizende kermissen, straatartiesten
  • volksfeesten (met stad-eigen tradities)
  • liturgisch drama verplaatst naar buiten
  • Mysteriespelen (vgl. The Passion)
  • Mirakelspel (volkstoneel, godsdienstig)
  • speellieden en troubadours 

Slide 11 - Slide

Wereldlijke muziek
  • kunstliederen van troubadours (singer-songwriters)                                            
  • troubadours (zelf van adel) reizen, later ook verbonden aan hoven
  • onderwerp troubadours: Hoofse liefde
  • dansmuziek door speellieden
  • ontstaan van het refrein (herkenbaarheid)


Slide 12 - Slide

Beeldende kunst
  • schilderijen zijn 'boeken der leken' (conflict!)
  • in dienst van het geloof
  • bewaard gebleven: beschilderde panelen, beelden, glas-in-lood, mozaïeken 
  • nog geen echt perspectief
  • opdrachtgever: de kerk

Slide 13 - Slide

Start renaissance

Slide 14 - Slide

Renaissance
-Bespreken: wat heb je gelezen? (hw, blz 8-11)
-Filmpje over De Medici:



Slide 15 - Slide

Zelfstandig werken
- maken in tweetallen vragenblok inleiding 1 of 3. Klaar? Kom de antwoorden bespreken.

HUISWERK:
- lezen en samenvatten blz. 17 t/m 23 
- dit filmpje kijken (maak aantekeningen!) -->
- maken Renaissance vragenblok 7 en 8

💡 Niet zo veel kennis van het christelijke geloof?
Blijf dan even zitten voor twee korte uitleg-filmpjes.

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Slide 18 - Video